>>>> Du học Nhật Bản - cái vòng luẩn quẩn ‘kiếm tiền, nộp học phí, trả nợ’
Tiếp theo bài viết trước, ở bài viết này mình sẽ giúp các bạn hiểu hơn nữa về những khó khăn, vất vả khi sinh sống và tìm kiếm công việc làm thêm của du học sinh tại Nhật Bản.
Các bạn có thể thấy, những năm trở lại đây, xu hướng đầu quân sang Nhật đang ngày càng trở nên phổ biến. Bởi lẽ, không thể phủ nhận được mức lương mà các công ty Nhật trả gấp nhiều lần so với mặt bằng chung ở các công ty Việt Nam. Bên cạnh đó, thủ tục làm hồ sơ để sang Nhật cũng không quá phức tạp như trước. Các trường tiếng Nhật được mở ra ở khắp nước Nhật, đâu đâu cũng có trường tiếng Nhật tiếp nhận học sinh Việt Nam chỉ cần chứng minh năng lực tài chính nhất định và có mức tiếng Nhật đạt trình độ cơ bản.
Đối tượng du học sinh tự túc rất đa dạng nhưng có hai loại chính. Thứ nhất, những người có mong muốn học tiếng Nhật thực sự. Sau khi tốt nghiệp đại học hoặc cấp ba muốn sang Nhật học tập để nâng cao kiến thức hoặc thi vào đại học, cao học sau khi kết thúc khoá học tiếng tại trường Nhật ngữ. Những đối tượng này chiếm khoảng 20%, nhưng khoảng 80% còn lại là ở dạng thứ hai, là những người mong muốn sang Nhật với ước mơ đổi đời và khát vọng giàu sang. Họ sang Nhật vì sau khi tốt nghiệp cấp ba không thể thi được trường đại học mong muốn, hoặc sau khi tốt nghiệp đại học không tìm được việc làm, hoặc trong quá trình làm việc công việc không như ý, có một mức lương quá thấp…
Những cuốn học bạ rất xấu, những bảng điểm rất tồi dưới bàn tay phù phép của các công ty tư vấn du học nhanh chóng trở thành những bộ hồ sơ rất đẹp, đủ điều kiện xin nhập học tại Nhật Bản. Với những học sinh này việc học tiếng Nhật ở Việt Nam thường ít được chú ý. Hành trang họ mang sang Nhật là vốn tiếng Nhật ít ỏi và ảo tưởng về một cuộc sống màu hồng dễ kiếm tiền ở nơi xứ sở hoa anh đào.
Để có thể sang Nhật học tập, trước kia, chỉ những gia đình có điều kiện khá giả mới đủ khả năng tài chính lo cho du học sinh học tập tại nước ngoài. Những học sinh này sẽ không phải lo lắng quá nhiều về số tiền học phí hoặc sinh hoạt khi sinh sống ở một đất nước đắt đỏ như ở Nhật Bản. Nhưng phần lớn số du học sinh hiện nay sinh sống ở Nhật gia đình hoàn toàn không đủ khả năng lo cho họ khi đi du học bởi 2/3 số tiền đóng cho trường tiếng Nhật và tiền ở kí túc của trường trong vòng một năm là đi vay mượn.
Chưa bước chân sang Nhật họ đã cõng trên vai một số tiền nợ quá lớn, 200 triệu đồng đến 300 triệu đồng. Số tiền mơ ước cả đời của những người cha, người mẹ tần tảo cả đời lo miếng cơm manh áo. Nhưng họ vẫn chấp nhận vay mượn cho con cái đi học vì niềm tin theo viễn cảnh tươi sáng các trung tâm du học vẽ ra. Rằng con cái họ sẽ được học tiếng Nhật, rằng hàng tháng sẽ kiếm được 25man đến 30man (40 triệu đồng đến 60 triệu đồng), rằng sau khi tốt nghiệp trường tiếng sẽ có thể dễ dàng vào trường đại học…
Đúng! Du học sinh có thể kiếm được số tiền rất lớn như thế đấy nhưng cái họ phải đánh đổi thì quá lớn. Nhiều học sinh đã bị “sốc” trước thực tế phũ phàng sau khi đặt chân sang đất nước Nhật Bản. Nhiều bạn du học sinh sang Nhật như đã nói ở trên, khả năng tiếng Nhật còn hạn chế, việc giao tiếp tiếng Nhật cơ bản còn hết sức khó khăn, một số trường tiếng Nhật không thể giới thiệu được việc làm thêm. Bản thân các bạn vì tiếng không tốt nên việc tự kiếm việc làm thêm là điều không thể. Trong khi đó tiền nhà, tiền điện, tiền ga, tiền điện thoại đắt đỏ, sử dụng bất cứ dịch vụ nào cũng cần đến tiền. Để tiết kiệm chi phí du học sinh phải sống chen chúc trong những căn phòng nhỏ hẹp, 3, 4 người cùng sống trong phòng mà lẽ ra chỉ dành cho một người ở.
![Việc làm thêm tại Nhật thực tế phũ phàng và những khát khao P2]()
Ảnh minh họa
Các bạn phải sống trong một bầu không khí ngột ngạt, bế tắc, ám ảnh về đồng tiền đè nặng, không thể tập trung vào học hành. Sợ bố mẹ lo lắng, sợ số tiền vay ngân hàng tăng lãi theo thời gian, nhiều bạn trốn học bỏ ra ngoài, tìm cách kiếm tiền nhanh nhất là trộm đồ từ siêu thị, cửa hàng bán lại giá rẻ cho những người có nhu cầu. Có rất nhiều bạn bị buộc phải về nước vì những việc đáng buồn như thế.
Một số bạn sống ở những thành phố lớn, có thể được giới thiệu nhiều công việc làm thêm thì lao vào kiếm tiền bất kể ngày hay đêm. Với thời gian luật pháp Nhật quy định làm 28 tiếng một tuần với du học sinh, nếu làm đủ, một tháng các bạn kiếm được 8 man đến 10 man (15 triệu đồng đến 20 triệu đồng) đủ để lo cuộc sống. Nhưng trên thực tế, với số tiền nợ khi sang Nhât du học, thêm việc phải lo kiếm tiền để đóng học phí những kì sau nữa, cộng tiền ăn ở, sinh hoạt đi lại thì số tiền trên là không thể đủ được.
Khi sang Nhật mình mới thấy sức chịu đựng của du học sinh Việt Nam quả thật đáng kinh ngạc. Trong một ngày có bạn làm cùng lúc 2, 3 công việc. Làm sáng, làm chiều, làm đêm, làm cả tuần, làm suốt tháng. Ngoài thời gian buộc phải lên lớp, các bạn đi làm bất kể thời gian nào, có nhiều bạn chỉ tranh thủ lúc nghỉ giải lao chớp nhoáng để ngủ. Bạn Nguyễn Anh Minh (đang học tại Osaka) có tâm sự với tôi: “Bọn em cũng muốn đi chơi, cũng muốn tập trung học nhưng không được. Bạn bè em ai cũng đi làm nhiều, vất vả nhưng lương cao nên cũng ham. Phải cố làm để trả hết nợ, để kiếm tiền đóng học phí nếu muốn học lên cao đẳng hay đại học ở bên này. Bọn em đi du học mà như trâu đi cày, cày ngày cày đêm. Trâu làm việc mệt còn có lúc nghỉ, còn bọn em đến thời gian nghỉ còn không có”.
Khi chưa sang Nhật tôi có nghe những chuyện một số bạn trên Tokyo, Nagoya hay Kyoto vì làm nhiều mà kiệt sức gục ngay nơi làm việc, tâm trạng có buồn nhưng chưa hiểu hết. Bây giờ mới thấy thực sự thương cảm, làm 3, 4 ngày thông đêm suốt sáng, ăn vội vàng, không ngủ, không nghỉ ngơi, đôi chân đứng nhiều tê cứng, đầu óc quay cuồng… dù giỏi chịu đựng đến nhường nào cũng có lúc gục ngã vì quá sức. Những cái chết như vậy đáng tiếc và xót xa biết bao.
Xét một cách công bằng, những công việc làm thêm ở Nhật không quá vất vả. Dù tiếng các bạn chưa tốt, xin làm ở các công xưởng, nhà máy thì phần lớn công việc do máy móc làm, các bạn chỉ là người phụ thêm trong quá trình làm việc. Nhưng, cái chính là các bạn làm quá nhiều trong một khoảng thời gian quá dài. Điều đó làm các bạn mệt mỏi và đuối sức. Cùng với sự mệt mỏi là vấn đề thời gian. Học ngoại ngữ ngoài tố chất thông minh còn cần sự chăm chỉ. Trên lớp mệt mỏi, về không có thời gian ôn và học bài, học chỉ là sự đối phó. Tất cả những điều đó khiến cho việc học tiếng Nhật không thực sự hiệu quả. Có mấy bạn chăm chỉ thực sự?
Đừng ngạc nhiên khi nhiều bạn ở Nhật 3, 4 năm mà không thể giao tiếp tiếng nhật một câu hoàn chỉnh. Anh N.V.T bùi ngùi giải thích khi tôi ngạc nhiên biết anh sang đây rất lâu mà không thể giao tiếp được tiếng Nhật: “Anh sang Nhật cách đây 4 năm nhưng có học đâu em. Nhiều người như bọn anh lắm, sang đi làm suốt thời gian đâu mà học, lên lớp chỉ ngủ thôi. Thầy cô lúc đầu còn nói, còn nhắc nhở, cũng cố gắng học nhưng mệt quá học không được. Anh làm ở công ty làm thêm, lương một giờ rất cao, khoảng 1200 yên (250.000 đồng) nhưng cũng cực lắm em ạ. Lương cao nên phải cố gắng làm thôi”.
Sự cực nhọc cũng là do tiếng Nhật chưa thực sự tốt. Bản thân mình cũng có làm thêm tại một công ty giới thiệu việc làm cho du học sinh. Những công việc có mức lương cao, tính chất công việc nhàn, môi trường rèn luyện tiếng Nhật tốt như làm ở nhà hàng, ở Konbini, siêu thị, quán ăn,… thì yêu cầu trình độ tiếng Nhật giao tiếp khá. Khi mình đưa các bạn đi phỏng vấn nhiều bạn không được nơi làm việc chấp nhận có trách mình, trách công ty nhưng thay vì chỉ ngồi trách móc các bạn không nhìn thắng vào vấn đề. Tại sao có nhiều việc làm thêm mà các bạn không thể được nhận vào làm hoặc không đủ tự tin để làm? Ở đâu cũng vậy, việc làm không thiếu mà chỉ thiếu những người thực sự có năng lực, thiếu những người có trình độ tiếng Nhật dù đó chỉ là việc làm part-time.
Việc làm thêm quá nhiều cũng đem lại rủi ro lớn. Rủi ro trước mắt như đã nói là xao nhãng việc học tập, tiếp theo có thể là sa sút về sức khỏe. Các bạn sẽ gặp rắc rối nếu không hoàn thành nghĩa vụ học tập của mình và không lấy được tư cách lưu trú để ở lại. Sau khoá học tiếng Nhật nếu các bạn không đỗ vào trường đại học, cao đẳng hay dạy nghề nào thì bạn sẽ không có tư cách lưu trú để xin thị thực (visa) ở lại Nhật và buộc phải về nước.
Trong trường hợp các bạn đang học đại học hoặc cao đẳng mà bạn bị lưu ban thì sẽ phải học lại 1 năm hoặc nửa năm tùy từng trường, đồng nghĩa với việc phải nộp thêm một khoản học phí khá lớn nữa.
Không có con đường nào trải đầy hoa hồng, thành công luôn đi cũng nước mắt, sự gian khổ, khó khăn. Nếu đã lựa chọn con đường vừa học vừa làm thì ngay từ ở Việt Nam nên học tiếng Nhật thật tốt. Khi sang Nhật nên dành nhiều thời gian để học tập.
Cuộc đời là những chuyến đi, việc đặt chân sang một đất nước mới sẽ mở ra chân trời mới. Thay vì chôn vùi khát vọng ước mơ, sống một cuộc sống lay lắt, vô nghĩa, tại sao không lựa chọn cho mình cuộc sống tích cực, cân bằng việc học việc làm, để thực sự nhìn thấy ánh sáng của con đường mình chọn ở đất nước được mệnh danh là đất nước mặt trời mọc?
Copy link
Quay lại
