Chị đã từng hợp tác với nhiều bộ phim Hollywood và được coi là một trong những "bậc thầy" trong việc biến đổi gương mặt các diễn viên trên màn ảnh. Với kĩ năng, kinh nghiệm hóa trang điện ảnh, chị được mệnh danh là "phù thủy" của làng điện ảnh Việt Nam đương đại với biệt tài tạo ra nhiều nhân vật ma quỷ, ấn tượng trên màn ảnh. Sau 14 năm làm việc sinh sống tại nước ngoài, Lilian Trần đã về nước với mong muốn cống hiến nhiều hơn cho nền điện ảnh nước nhà.
Lilian Trần có niềm đam mê với mỹ thuật từ nhỏ. Năm lên 6 tuổi, chị đã được học vẽ bằng màu nước, sơn dầu. Sau này khi sang Mỹ sinh sống, với niềm đam mê cái đẹp, Lilian Trần ước mơ trở thành chuyên viên trang điểm, thời trang và trình diễn.
Năm 2004, chị chuyển sang làm cho một đài truyền hình tại Canada và có cơ hội làm việc, hợp tác với nhiều nhiếp ảnh gia, nghệ sĩ sân khấu, người mẫu có tiếng. Từ đây, Lilian quyết định học chuyên sâu về ngành hóa trang điện ảnh. Lilian Trần đã tốt nghiệp đại học George Brown về lĩnh vực này.
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Lilian Trần - Người được mệnh danh là "phù thủy" của nền điện ảnh Việt.
Trong thời gian sinh sống ở nước ngoài, Lilian Trần đã hợp tác với nhiều bộ phim Hollywood như Love Letter From An Open Grave, Death Warriors... Năm 2009, chị trở về Việt Nam và tham gia trang điểm cho nhiều bộ phim thuộc hàng "bom tấn" của điện ảnh Việt như Thiên mệnh anh hùng, Lời nguyền huyết ngải, Scandal: Bí mật thảm đỏ, Scandal: Hào quang trở lại, Quả tim máu...
Đừng nhầm lẫn hóa trang và trang điểm
Ở Việt Nam, khi nhắc đến hóa trang, có lẽ nhiều người sẽ dừng lại ở hình dung về một thành viên chuyên dặm phấn, tô son, chuẩn bị quần áo cho diễn viên trước khi diễn xuất. Nhưng ở những nước có nền công nghiệp điện ảnh phát triển, tầm quan trọng của người hóa trang được đặt rất nặng, có khi chỉ xếp dưới đạo diễn mà thôi.
Hiện nay nhiều người còn nhầm lẫn giữa hóa trang và trang điểm. Trang điểm thường là làm cho diễn viên đẹp lên. Còn hóa trang là làm nhân vật đẹp lên hoặc xấu đi, hoặc biến người này thành người khác theo như ý đồ của đạo diễn. Từ một nam diễn viên 25 tuổi thành một ông lão 80 tuổi (The curious case of Benjamin Button), từ gái điếm đứng đường thành người phụ nữ xinh đẹp, sang trọng, lộng lẫy (Pretty Woman, The Mask) từ một người lành lặn thành người gẫy tay gẫy chân, từ gương mặt xinh đẹp thành chi chít sẹo, máu me hoặc bị huỷ hoại… Ngoài son phấn, mỹ phẩm làm đẹp, nghệ sỹ hóa trang còn cần nhiều đồ nghề, thiết bị, phụ liệu khác.
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Hóa trang là biến một nhân vật thành một người có ngoại hình hoàn toàn khác biệt.
Nghệ sỹ hóa trang cần nắm rõ nhiều kiến thức tổng hợp từ trang điểm, vẽ tạo hình nhân vật, điêu khắc khuôn mẫu dựa trên bản phác thảo, giải phẫu học (anatomy) để tạo nên sự khác nhau giữa mỗi loại vết thương, hiểu biết về các hóa chất, vật liệu hóa trang, các công nghệ quay phim (3D, HD hay Blueray). Cách quay, ánh sáng bối cảnh, trường quay ảnh hưởng đến hình ảnh nhân vật thế nào? Các yếu tố lịch sử, văn hóa có liên quan gì đến tạo hình nhân vật…? Nhân vật ma quỉ khác như thế nào trong tạo hình? Một vết rách ở tay khác vết thương hở trên đầu. Vết thương toạc máu khác vết thương tím bầm. Vết thương do đánh nhau khác vết thương bởi tai nạn. Khi nào máu có màu đỏ, khi nào máu có màu thẫm… Tất cả những điều đó có thể khán giả không nhận ra, nhưng người làm hóa trang thì phải phân biệt được và thực hiện sao cho nếu có khán giả nào đó là người trong nghề, có chuyên môn xem qua cũng phải gật gù công nhận.
Trường Sân khấu Điện ảnh ở Việt Nam hiện chưa có khoá đào tạo chuyên sâu về nghề này. Nhiều nghệ sỹ hoá trang gạo cội, giỏi tay nghề, có kinh nghiệm chỉ bảo cho thế hệ kế tục bằng phương pháp "cầm tay chỉ việc". Ở một số nước có nền điện ảnh phát triển như Mỹ, Canada, Anh, Châu Âu, người học có thể tìm đến các trường đại học nổi tiếng như Đại học California tại Los Angeles (UCLA), Đại học Vancourver, George Brown để được đào tạo bài bản về hoá trang điện ảnh.
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Lilian Trần hóa trang cho diễn viên Trang Nhung trong bộ phim Scandal - Hào quang trở lại.
Kiến thức đầu tiên, cơ bản nhất một người hóa trang phải biết là trang điểm làm đẹp. Nhưng để trở thành một chuyên gia hóa trang thực thụ, người học còn phải trang bị thêm kiến thức về hoá chất, ánh sáng, mỹ thuật, công nghệ, điêu khắc và thiết kế đồ họa trên máy tính.
Hoá trang bao gồm trang điểm làm đẹp và bên cạnh đó còn có các lĩnh vực khác như hóa trang hiệu quả đặc biệt (tạo vết thương, vết sẹo), hóa trang nhân vật (thay đổi nhận dạng của diễn viên sao cho phù hợp với nhân vật trong kịch bản) và Animatronic (tạm hiểu là công nghệ sử dụng robot, máy móc tạo ra sự chuyển động như người hoặc động vật, ví dụ diễn viên mặc các trang phục có gắn động cơ để biến thành các nhân vật khổng lồ như trong phim Hansel and Gretel). Animatronic chưa được sử dụng tại Việt Nam.
Hóa trang : công việc chuẩn bị tiền kỳ rất quan trọng
Theo chị Lilian Trần, công việc chuẩn bị trước khi phim bấm máy rất quan trọng. Khâu đầu tiên sau khi nhận kịch bản là đọc, phân tích, suy ngẫm và trao đổi với đạo diễn về các nhân vật trong phim. Sau đó, chị phải vẽ cụ thể các nhân vật chính lên giấy và đưa cho đạo diễn duyệt thử. "Việc phác họa tạo hình nhân vật trên giấy là một khâu vô cùng quan trọng. Trí tưởng tượng của mỗi người là khác nhau, không thể "tả miệng" cho đạo diễn về tạo hình nhân vật được".
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Người hóa trang phải đến trường quay từ sớm, chuẩn bị các phụ kiện cho diễn viên. Sau khi diễn viên hoàn thành xong cảnh quay, chuyên viên hóa trang lại phải đợi để tẩy trang cho từng người.
Sau khi tạo hình nhân vật được duyệt cần phải tính toán và đặt hàng nguyên vật liệu. Hiên nay, chưa có các nhà cung cấp nguyên vật liệu làm phim ở Việt Nam, phần lớn phải nhập ngoại. Ví dụ đơn giản như chỉ với vết sẹo, chị Lilian phải nặn phác thảo bằng đất sét, đổ khuôn nhiều lần cho đến khi nào nhìn chân thực nhất, rồi phải thử xem dán lên da diễn viên có bám chắc được không, có tương đồng với màu da diễn viên không, diễn viên có bị dị ứng không… Điều kiện thời tiết, khí hậu ở Việt Nam cũng là một trở ngại lớn cho người hóa trang.
Mỗi miếng dán vết thương đó chỉ dùng được cho 1 ngày quay, khi nào gỡ ra là coi như không tái sử dụng được. Một mẫu vết thương có khi phải đúc đến vài chục miếng dùng trong suốt quá trình quay. Tất cả nguyên vật liệu đó từ vật liệu lấy khuôn, đất sét nặn, silicone đều phải nhập về. Tùy vào sự phức tạp của mỗi dự án phim mà thời gian chuẩn bị khác nhau, nhưng thường sẽ kéo dài 3 – 4 tháng. Chính vì vậy nhiều khi chị được mời tham gia những dự án có kịch bản hay, dù rất thích nhưng đã sát ngày bấm máy, không đủ thời gian chuẩn bị, nên chị vẫn phải từ chối vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng bộ phim.
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Chị Lilian Trần phải tính toán chi tiết xem phim quay trong bao nhiêu ngày để tạo nên bấy nhiêu mẫu vật. Mỗi mẫu vật chỉ dùng được trong một ngày quay vì chỉ cần tháo ra là mẫu vật sẽ không thể bám dính lại vào da của diễn viên được nữa.
Để trở thành một người hóa trang chuyên nghiệp, cần có đam mê, nhưng đó không phải là tất cả. Người học còn cần đến năng khiếu, sự kiên trì, tìm tòi và học hỏi. Số người học để thành nghề hoá trang điện ảnh chỉ 2%, còn phần lớn học trang điểm làm đẹp, thời trang.
![Lilian Trần – phù thủy xinh đẹp của điện ảnh Việt]()
Việc cống hiến cho khán giả những hình ảnh nhân vật hoàn hảo là động lực lớn giúp chị Lilian Trần gắn bó với nghề.
Chia sẻ về ngành nghề này tại Việt Nam, chị Lilian Trần cho biết, trên thế giới, nghề hóa trang được nhìn nhận như một khâu quan trọng trong sản xuất. Tại kinh đô của nền điện ảnh thế giới, Viện Hàn lâm Khoa học & Nghệ thuật (AMPAS) có giải Oscar cho hoá trang hay nhất để vinh danh nghề này. Hy vọng trong tương lai, Hội Điện ảnh Việt Nam sẽ có giải thưởng cho hạng mục hoá trang. "Nhưng nhiều khi chỉ cần nhìn nhân vật dưới bàn tay của mình xuất hiện hoàn hảo trên màn ảnh là dường như những mệt mỏi được xoa dịu hết".
Ảnh: NVCC
Copy link
Quay lại
