CEO Hoàng Đình Trọng 'mổ xẻ' bài học kinh doanh thất bại của Lệ Rơi
Lần đầu bước chân vào khởi nghiệp, kinh doanh, những vấp váp, thất bại là tình trạng phổ biến, nhất là với giới trẻ.
19/10/2015 17:00
Vui lòng xác nhận bạn đã đủ 18 tuổi để đọc tiếp
Bằng cách nhấp vào xác nhận “Tôi đã đủ 18 tuổi” là bạn đồng ý với các điều khoản của bài viết này.
Xem trực tiếp chương trình giao lưu tại đây.
Số thứ 2 của chuỗi chương trình Bạn hợp nghề gì? với chủ đề Giao lưu CEO và Lệ Rơi: Khởi nghiệp thế nào để thành công? do Tiin.vn phối hợp với báo Đất Việt thực hiện có sự tham gia của 2 vị khách mời đặc biệt:
CEO Hoàng Đình Trọng – một doanh nhân thành đạt hiện đang là chủ 3 công ty lớn, giảng dạy nhiều khóa học về quản lý nhân sự, thành công.
Và anh chàng Nguyễn Đức Hậu (SN 1987, Hải Dương) được cộng đồng mạng biết đến với cái tên Lệ Rơi. Mới đây, Lệ Rơi đã thất bại trong kinh doanh nhà hàng cũng như công ty giải trí, hiện cậu bạn về quê, đang phụ giúp bố mẹ trồng và bán ổi.
CEO Hoàng Đình Trọng và Lệ Rơi nhận hoa cảm ơn từ chương trình
Phần I
Câu chuyện "đập đi xây lại" của CEO Hoàng Đình Trọng
MC: Đối với những CEO, thì cái tên Hoàng Đình Trọng trở nên quen thuộc với rất nhiều người, ít ai biết được đằng sau thành công như bây giờ, anh Hoàng Đình Trọng cũng đã trải qua không ít lần khởi nghiệp gian khó từ khi còn là sinh viên năm thứ 1. Anh có thể chia sẻ thêm về câu chuyện của mình?
CEO Hoàng Đình Trọng: Cảm ơn Tiin.vn đã giúp chúng tôi đã có mặt ở đây hôm nay. Công ty đầu tiên mà tôi thành lập cuối 2006 và đầu 2007, công ty đầu tiên là nhà thầu và cơ điện.
Thú thật khi thành lập thì động lực chính là từ 2 người bạn của tôi, người bạn lớn của tôi và một người bạn nhỏ.
Lúc đó tôi đang đi làm thêm và thầy có nói với tôi: nếu thầy mạnh dạn thì thầy đã có 3 nhà máy trong tay, còn các con còn trẻ, phải dám nghĩ, dám làm. Và từ đó tôi thành lập công ty đầu tiên khi tôi đang là sinh viên năm thứ 1.
Lúc đó tôi không có tiền, tôi đi vay được 5 triệu và tôi làm việc hết sức mình, tôi đi mời chào, tiếp thị, bán hàng. Năm đầu chúng tôi có doanh thu 90 triệu, năm thứ 2 là 8 tỷ 1 năm. Ở thời điểm đó mọi người ngưỡng mộ tôi vì tôi còn trẻ và có nhiều thành công, tôi được nhiều người thần tượng và với cảm giác đó tôi như... bay trên mây.
Tôi bắt đầu tuyển thêm người vào công ty của mình, tôi nghĩ 4 người doanh thu đạt 8 tỷ, thì vậy nếu có 20 người thì doanh thu là 40 tỷ, với suy nghĩ đó, tôi tuyển ồ ạt nhân viên và có thời điểm 60 người và mọi thứ không như tôi mơ, doanh thu tăng chậm trong khi chi phí lại tăng cao, và tôi mất kiểm soát, tôi nợ lương nhân viên và nhân viên bỏ đi gần hết.
MC: Sau lần thất bại đầu tiên, anh đã trải qua thêm bao nhiêu lần “đập đi, xây lại” công ty của mình nữa?
CEO Hoàng Đình Trọng: Khi thất bại, tôi giam mình trong phòng và suy nghĩ nhiều chuyện. Tôi học nhiều khóa học, đọc nhiều sách, học thêm bạn bè của mình và tôi cải tiến lại bộ máy công ty. Tổng tất cả tôi phải “đập đi, xây lại” 8 lần.
CEO Đình Trọng và Lệ Rơi trong buổi giao lưu
MC: Còn với Lệ Rơi thì sao? Tôi được biết công việc trồng ổi cũng đem lại thu nhập khá hàng tháng cho gia đình bạn. Nhưng ngay sau khi được nhiều người biết tới, bạn lại quyết định mở công ty và cửa hàng cùng bạn bè?
Lệ Rơi: Xin gửi lời chào tới quý vị, khi mình chuyển sang kinh doanh muốn cọ sát với thực tế và học hỏi. Khi vào trong môi trường kinh doanh mỗi người có 1 bản lĩnh, chưa làm thì chưa biết mình thành công hay thất bại.
Lúc đó thì có anh em, bạn bè cũng hỗ trợ mình mở 1 công ty và 3 hàng ăn. Sau 4 tháng thì công việc thành lập công ty, mình đi nhiều sự kiện và không quản lý được hết. Mình giao cho một người khác quản lý và khi họ rời đi thì công việc bị đình trệ.
Cửa hàng của mình lúc đó khá đông khách, khoảng 5, 6 tháng đầu rất hiệu quả và tính tới nay được khoảng 8 tháng. Còn công ty thành lập được 4 tháng, nhưng mình đi suốt nên không có thời gian quản lý. Và cửa hàng cũng thế, 3 anh em cùng làm nên nhiều khi có những bất đồng và kinh doanh không được như mong muốn.
Nếu nói là phá sản thì cũng không nặng nề tới mức đó, chỉ là kinh doanh không hiệu quả. Mình nghĩ thất bại là do quản lý nhân sự chưa tốt, và chế độ cho nhân viên chưa tốt, hay theo binh pháp tôn tử là cách dùng binh chưa tốt.
CEO Hoàng Đình Trọng đã từng trải qua nhiều lần thất bại
Phần II
CEO "mổ xẻ" thất bại kinh doanh của Lệ Rơi
Để tìm hiểu rõ hơn về việc tại sao khi bắt khởi nghiệp không bao lâu sau đã phá sản, chúng tôi sẽ dành thời gian để anh Hoàng Đình Trọng và Lệ Rơi có cuộc trao đổi.
CEO Hoàng Đình Trọng: Khi tham gia mở công ty và nhà hàng, ý tưởng của anh từ đâu?
Lệ Rơi: Ý tưởng của mình xuất phát từ 2 người bạn, người anh.
Khi mình vào Sài Gòn chân ướt chân ráo, và gặp những người có chí hướng kinh doanh, mạo hiểm có mục đích, mình muốn trải nghiệm xem mình sẽ tích lũy được gì sau đó.
CEO Hoàng Đình Trọng: Lúc đó bạn xác định mang tới điều gì cho khách hàng?
Lệ Rơi: Quán bún chả thì mình muốn mang đặc sản của miền Bắc, hương vị của miền Bắc quảng bá tới người Sài Gòn.
CEO Hoàng Đình Trọng: Lúc đó các bạn định hướng thế nào?
Lệ Rơi: Bọn mình dự định là mỗi quận sẽ thành lập 1 nhà hàng, nên nếu phát triển tốt thì có chuỗi cửa hàng quán bún chả và nhiều mặt hàng kinh doanh khác nữa. Nhưng dự định, ước mơ chỉ là ước mơ, cuộc sống còn nhiều cái nữa.
Lệ Rơi chia sẻ về những kinh nghiệm trong kinh doanh lần đầu.
CEO Hoàng Đình Trọng: Nguyên nhân thất bại theo bạn là gì?
Lệ Rơi: Thị hiếu, nguồn cầu của người dân trong đó không được, trong khi nguồn cung ứng lại cao quá, hơn nữa lại quá mạo hiểm khi chưa nghiên cứu thị trường mà lại phát triển mạnh quá và thứ 3 là khâu quản lý chưa được tốt.
CEO Hoàng Đình Trọng: Nói về cái được tôi thấy ngưỡng mộ bạn, bạn nghĩ được, làm được. Bạn có tư duy tổ chức theo cái chuỗi nhà hàng, bạn suy nghĩ như thế này là có 1 thế mạnh, bởi vì quán bún chả của bạn đây là sản phẩm rất hay đấy chứ.
Tôi thấy Hậu cũng đã biết tại sao mình thấy bại. Còn cái chưa được của Hậu thì tôi nghĩ thôi, khi bạn khởi tạo chương trình kinh doanh với khát khao thôi chưa đủ mà chúng ta cần điều tra thị trường.
Ở ngoài Bắc mình thích ăn bún chả, nhưng ở TP.HCM họ có thích không? Càng điều tra kỹ bao nhiêu thì càng hạn chế rủi ro bấy nhiêu.
Thứ 2 nữa tôi muốn hỏi là đặc biệt trong kinh doanh với những ý tưởng mới và lần đầu khởi nghiệp thì theo tôi nên tính kỹ, ta nên từng bước từng bước một.
Hậu có nói cùng với anh em hạch toán ra rồi, nhưng có một cái tôi cho rằng bạn nên đầu tư bước một, bạn nên có bước thử nghiệm. Ví dụ như tôi, thất bại vài lần tôi đã thấm thía, cái mình hình thành trong đầu không như những gì mà mình nghĩ.
Lệ Rơi: Vâng, vậy nên bản thân mình cũng tự nhận thấy lúc đó mình sai lầm đầu tư kinh doanh hơi ồ ạt.
CEO Hoàng Đình Trọng: Nói làm thế nào để lần sau khởi nghiệp… hạn chế thất bại thì hơi khó, khi chúng ta dấn thân vào con đường kinh doanh là con đường khá khó, không dễ như mình nghĩ. Chúng ta ước mơ nhiều, mong đạt được nhiều thứ vậy nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Tôi cho rằng những kiến thức mà chúng ta biết chỉ đóng góp một phần nào đó vào thành công của chúng ta thôi, còn cái đóng góp vào thành công nhiều hơn là kỹ năng của chúng ta.
Đây là những cái mà sau quá trình chúng ta trải qua chúng ta mới có được. Và còn thái độ của chúng ta là niềm tin và thói quen, niềm đam mê… nữa thì chúng ta mới đạt được kết quả. Chỉ là kỹ năng mềm thôi nhưng theo tôi đó là điều vô cùng quan trọng.
MC:Lệ Rơi, bạn thấy như thế nào sau khi được CEO Hoàng Đình Trọng tư vấn?
Lệ Rơi: Chia sẻ của anh Trọng mình thấy hiện tại muốn kinh doanh cần phải có phương hướng cụ thể cho mình, phải có hướng đi chính xác, sự tư duy về mô hình, bộ máy hoạt động phải chuyên nghiệp thì mới có thể dẫn tới thành công.
Phần III
Giao lưu khán giả
Trong lúc chúng ta trao đổi thì có rất nhiều độc giả gửi câu hỏi đến cho chương trình thông qua email và ứng dụng Mocha.
- Hằng bông (0986574…): Anh Lệ Rơi ơi, không biết nếu anh có hẳn một cửa hàng hoa quả, chuyên bán ổi ở HN thì thế nào ạ? Anh có bao giờ nghĩ tới việc này chưa? (Thất bại là điều không ai muốn, nhưng mọi người đều yêu quý và luôn động viên anh, anh hãy cố gắng lên ạ!)
Lệ Rơi: Mình cũng mong muốn sẽ mở cửa hàng nho nhỏ và đây cũng cái mình đang định hướng trong thời gian tới. Nhưng nếu hỏi bao lâu nữa để đưa ổi Lệ Rơi thành thương hiệu thì mình không dám hứa trước. Khi nào mình làm được thì các bạn sẽ biết.
- My bé (0975897…): Làm sao bán được hết hàng để tránh ế?
Anh Trọng ơi, em hiện đang là sinh viên năm thứ nhất, em thấy nhiều bạn bây giờ kinh doanh lắm, em cũng muốn kinh doanh, vậy nên em đã góp vốn với bạn để mở một cửa hàng bán đồ thời trang.
Bọn em thuê địa điểm và đi tìm mối hàng, hàng về cũng rẻ và đẹp nữa. Vậy nhưng đúng là bọn em không phải “hot girl” nên chắc mới ế ẩm, chứ vài bạn đi lấy hàng cùng chúng em chuyến đó lấy nhiều mẫu như chúng em mà đã bán hết sạch.
Bây giờ em chỉ muốn thanh lý nốt số quần áo này thôi, em rất thất vọng vì bản thân mình không làm được như nhiều người khác. Anh có thể cho em lời khuyên không?
CEO Hoàng Đình Trọng: Tôi rất ngưỡng mộ bạn vì bạn dám nghĩ dám làm. Các bạn trẻ hay các CEO khi mới khởi nghiệp thì luôn nghĩ về giá, trong khi đó không để ý tới các chi phí khác và công ty như thế lại thất bại. Cái tôi muốn nói là các bạn nên tư duy lại về marketing, bạn phải chứng minh cho khách hàng họ mua sản phẩm này, họ nhận được nhiều hơn thế.
Bạn cũng nên chọn phân khúc thị trường, hơn nữa nhiều bạn chạy theo đám đông, các bạn không dám nghĩ khác, làm khác đi. Tôi nghĩ hot girl hay không không quan trọng, nó là nỗ lực cả một thời gian dài của các bạn và các bạn đạt được thành quả.
- Nguyễn Văn Hùng: Làm thế nào để phát triển trang trại?
Anh Lệ Rơi ơi, cho em hỏi một chút ạ, quê em ở Thanh Hà, Hải Dương – cùng quê với anh đấy ạ. Nhà em trước nay trồng nhiều vải, vậy nhưng tới mùa thì phải bán giá rất rẻ, bố mẹ em thì không muốn làm vườn vì đã nhiều tuổi rồi, nhưng em thấy rất tiếc nếu đất trống mà chẳng trồng cấy gì.
Em không biết đợt tới đây anh có phát triển thêm trang trại ổi của gia đình không? Nhưng nếu có thì anh có thể tư vấn cho em nên làm thế nào để phát triển trang trại không ạ? Trong khi bố mẹ em đã có tuổi, thuê người làm thì không có tiền?
Lệ Rơi: Thực chất thì quê Thanh Hà trước đây có thương hiệu về vải, nhưng giá trị từ cây vải chưa cao, nếu mất mùa thì bà con sẽ khó khăn, còn được mùa thì lại mất giá. Với tình cảnh của bạn thì theo mình, bạn nên mở trang trại chăn nuôi, trồng cây ngắn ngày thì phù hợp hơn.
Bạn có thể vừa trồng vải, vừa trồng gừng, ớt chẳng hạn, cũng không mất nhiều thời gian mà lại đạt được hiệu quả. Hoặc nếu chăn nuôi bạn có thể nuôi cá, nuôi ngan, vịt chẳng hạn thì việc chăn nuôi này hỗ trợ cho nhau, không mất nhiều công việc và thời gian lắm đâu.
Lệ Rơi chia sẻ thất bại trong kinh doanh
Lệ Rơi trồng ổi tại quê nhà
- Nguyễn Ngọc Thanh Quỳnh (anhsangxanh8891@gmail.com): Thưa anh Trọng, làm thế nào để thành công, nỗ lực phấn đấu và sống thật với chính mình?
Tôi đọc nhiều sách về gương thành công nhưng không biết phải bắt đầu từ đâu, chọn nghề gì với chính mình. Trong một ngày có rất nhiều việc để làm như: từ sáng tới chiều làm việc công ty, chiều về còn việc nhà, mệt mỏi và hết ngày. Tôi như bị vây quanh bởi trăm thứ mà không làm chủ được cái nào. Làm được việc này một chút thì lại chiếm thời gian của việc khác và tôi cảm thấy mình chẳng có tý năng lực nào.
Công việc của tôi lành cũng bị ảnh hưởng ít nhiều, nhiều khách hang sẽ nghĩ mình làm không tốt.
- MC: Tôi nghĩ tới một số chuyện, ví dụ như tôi nghĩ 1 cửa hàng A chẳng hạn, làm ăn được và sau đó mọc lên một cửa hàng B cũng bán đúng mặt hàng đó, ở gần đó. Vậy theo anh Trọng thì chúng ta nên làm thế nào?
CEO Hoàng Đình Trọng: Việc này liên quan tới nhiều thứ, theo tôi thì đây là việc không công bằng với những người đã bắt đầu ý tưởng kinh doanh của họ. Còn nếu trong trường hợp này thì thương hiệu rất quan trọng.
Cách đây không lâu tôi có chuyến giao lưu ở Thái Lan, tôi làm việc 1 tuần, khi tiếp cận với các bạn tôi thấy các bạn ở Thái Lan dù chỉ bán củ sắn củ riềng thì cũng nghĩ tới kinh doanh ở đâu. Tôi ấn tượng nhất với 1 bạn, bạn bán bỏng ngô, nhưng đã bán được ra tận 3 nước.
Nói tới câu chuyện vừa nãy Mc đề cập, thì tôi nghĩ rằng bạn chủ cửa hàng không nên chỉ nghĩ là mình chỉ làm 1 cửa hàng thôi, mà cần nhân rộng ra nữa, làm hình thức đẹp hơn nữa, chất lượng tốt hơn nữa. Như với ổi của Lệ Rơi chẳng hạn, ổi của bạn đang “cởi truồng” thì bạn “mặc áo cho nó”, làm gian hàng đẹp cho nó, đăng ký nhãn hiệu cho nó… Tôi nghĩ mình nghĩ lớn hơn thì nên đăng ký, bảo vệ thương hiệu của mình.
Lệ Rơi: Đúng như vậy, khi đã xây dựng được thương hiệu cho mình thì khách hàng sẽ tự phân biệt được đâu là sản phẩm thật.
- Nguyễn Yến (0936068...): Anh Lệ Rơi ơi, em thấy nhiều người treo biển thương hiệu ổi của anh bán ngoài đường, nhưng em nghĩ không phải là ổi ở trang trại nhà anh, có thể người ta chỉ treo biển vậy thôi. Anh có thể cho em và nhiều bạn biết địa điểm bán ổi ở trên HN của gia đình anh không ạ?
Lệ Rơi: Vừa rồi thì nhiều người cũng treo biển ổi lệ rơi, mình cũng vui khi mọi người treo biển đó, thực chất cái tên này chỉ để gây sự chú ý của khách hàng tới gian hàng của họ. Còn lại quan trọng phải là chất lượng sản phẩm, khi làm kinh doanh phải quan tâm tới chất lượng của mình, còn thương hiệu đó có kinh doanh hay lợi dụng cũng chỉ được 1, 2 lần nhưng họ sẽ đến rồi lại đi.
- Bảo Ngọc (Nguyenbaongoc@gmail.com): Anh Lệ Rơi ơi, anh có thể cho em kết bạn với anh ở FB được không ạ? Còn 1 việc nữa là em muốn hỏi liệu cho lựa chọn lại, anh có quyết định Nam tiến khởi nghiệp nữa không ạ? Em chúc anh sẽ thành công với những dự định tới đây của mình.
Lệ Rơi: Câu hỏi rất thú vị và có phần hài hước nữa, facebook của mình rất… ít nhiều người biết, facebook của mình thỉnh thoảng cũng có bạn nhắn tin kết bạn.
Còn chuyện Nam tiến thì mình không hối hận, mỗi môi trường là 1 cái khởi nghiệp, cọ sát mới, vì trong môi trường đó mình đã được học hỏi nhiều.
CEO Hoàng Đình Trọng tư vấn cho độc giả
- MC:Một bạn độc giả khác hỏi Lệ Rơi có định bán ổi online không?
Lệ Rơi: Đó cũng là một phương thức để quảng bá thương hiệu, là một doanh nhân hay doanh nghiệp thì người ra cũng nghiên cứu các phương thức truyền thông để mang lại hiệu quả cho khách hàng.
- Hải Yến (số điện thoại: 0843612…):Nên bán hàng qua mạng hay thuê cửa hàng?
Em chào anh Trọng, anh ơi, em đang có dự định muốn mở một cửa hàng bán quần áo đi phượt, đồ đi phượt, bản thân em cũng là người rất hay đi phượt nên em rất thích.
Em đã tìm được mối hàng quần áo giá rẻ, vậy nhưng việc thuê mặt bằng và thuê người trông coi hộ rất khó. Mỗi tháng, trung bình em cũng sẽ tốn khoảng 10 triệu cho cả 2 việc này. Vậy, em nên bán hàng online qua mạng, hay tiếp tục thuê cửa hàng? Anh có thể cho em hỏi ưu và nhược điểm của 2 việc này được không?
CEO Hoàng Đình Trọng: Bạn đi phượt thì chắc bạn hiểu được thị trường hơn ai hết, nếu có số liệu về thị trường rồi thì ngoài nghiên cứu về sở thích của khách hàng, mình còn nghiên cứu được đặc điểm khách hàng mục tiêu của mình nữa, bạn thử khảo sát thêm xem họ xem gì, ăn gì, chơi gì nữa? thì mình truyền thông quảng cáo ở báo đó, hay tương tự họ nghe, xem gì cũng vậy.
Nếu lứa tuổi trẻ, hay chơi FB thì chúng ta nên bán online, còn nếu họ không thích chơi online thì chúng ta mở cửa hàng. Quan trọng như tôi nói ở trên chúng ta cần phải khảo sát kỹ thị trường, bạn chọn bán off hay online thì cũng như nhau cả nếu bạn thật sự đầu tư. Bạn thấy mình phù hợp hơn với mô hình nào thì bạn nên mở. Với 10 triệu không là nhiều, 10 triệu mà mang lại doanh thu cao hơn thì bạn cũng nên làm.
Lệ Rơi: Theo mình thì nên kết hợp cả 2 online và offline, vì bây giờ nhiều người kinh doanh online, nhưng cũng chỉ là để người ta tiếp cận, biết tới mặt hàng của mình, online chỉ để giới thiệu mặt hàng sản phẩm của mình còn thực chất họ sẽ đến tận nơi để xem mặt hàng đó.
Hoàng Đình Trọng: Một điều nữa bạn cũng phải xem xem bạn có nhân lực để phù hợp làm với mô hình nào. Làm theo mô hình online có cái hay là bạn có thể điều tra thị trường ở đó được, bạn làm những bộ hình thật đẹp, quảng cáo mạnh bạn cũng nên kết hợp cả 2 như bạn Hậu tư vấn
Lệ Rơi: Đúng vậy, kết hợp cả online và offline thì tôi nghĩ là bạn sẽ thành công.
- Chu Thị Kim Ngân(hoangthuyyb123@gmail.com): Thưa CEO Hoàng Đình Trọng, tôi ở nông thôn vùng cao hiện nay tôi muốn bước chân vào kinh doanh ngành thời trang, tôi muốn hỏi nếu ở vùng nông thôn thì bước đâu tôi cần chuẩn bị những gì và tìm hiểu nhưng gì để tránh những thiệt hại, có thể thành công nhất, xin cảm ơn!
CEO Hoàng Đình Trọng: Theo tôi cái đầu tiên thì không quan trọng là bạn ở nông thôn hay thành phố, ở đây chúng ta nói trước tiên tới thị trường, thứ 2 là cách làm, thứ 3 là cách truyền thông sản phẩm của mình. Bây giờ mình cứ làm thôi, và để tránh thất bại thì bạn nên khảo sát kỹ một chút xem thị trường của mình có cần không đã.
Việc nghiên cứu thị trường sẽ cho bạn nhiều bài học bổ ích về khách hàng, về các đối thủ của mình. Đây là việc quan trọng nhất, bây giờ mình từng bước thử nghiệm, điều tra thị trường sau đó mới kết luận được mình có nên làm hay không.