Một bài viết ngắn trên trang cá nhân của nhà văn trẻ Ngọc Thạch đã gây bức xúc đối với sinh viên trường RMIT. Cụ thể nội dung bài viết này đề cập đến mong ước thu nhập 1.000 USD/1 tháng của sinh viên học tại ngôi trường quốc tế RMIT. Theo quan điểm của Ngọc Thạch thì đây là một mức lương “trên trời” và “ảo tưởng” cho một sinh viên mới ra trường, dù là trường quốc tế đi chăng nữa.
Dòng chia sẻ của nhà văn trẻ
Quan điểm của nhà văn trẻ vấp phải phản ứng dữ dội từ chính sinh viên trường RMIT và thu hút sự chú ý của không ít bạn trẻ.
Cách đây 4 năm đã xảy ra một câu chuyện tương tự về lời tuyên bố của sinh viên ĐH Ngoại Thương rằng “dưới 1.000 USD, dân Ngoại thương không làm”.
Tạm bỏ qua cách hành văn có phần không được “mượt”, hơi “tục” của Ngọc Thạch và lời kêu gọi xé sách của sinh viên RMIT, bỏ qua luôn yếu tố “ước mơ chỉ là mơ ước” thì câu chuyện để lại câu hỏi về một sinh viên mới ra trường hưởng mức lương bao nhiêu để… không bị ném đá hoặc ăn "bạt tai" cũng gây nhiều tranh cãi.
Học trường có tiếng, dĩ nhiên lương cao?
Có thể nói con số 1.000 USD là mức lương trong mơ của bất kì sinh viên nào dù ở thời điểm cách đây 4 năm hay chỉ mới ngày hôm qua.
Chuyện mặc cả tiền lương của các tân cử nhân rằng “tôi học trường A nên lương phải cao thế này, nếu thấp hơn thì để sinh viên trường Z làm cho rồi” cũng không phải là hiếm gặp.
Hai cậu sinh viên trong hai câu chuyện kể trên bị ném đá vốn dĩ vì sự tự tin thái quá vào chính bản thân và ngôi trường mình đang theo học. Việc lấy danh tiếng của trường để đòi hỏi lương cao một phần hình thành từ những áp lực “trường chuyên, lớp chọn” và tâm lý “cửa trên” của không ít sinh viên.
Một sinh viên RMIT cho rằng lương 3000 USD vẫn là ít
Cô Trần Dung, một giáo viên phổ thông chia sẻ trên trang cá nhân của mình rằng: “Hằng năm, các trường đại học thường tổ chức tư vấn, giới thiệu tại các trường THPT. Trong buổi tư vấn, đại diện các trường luôn cam kết với các em sau khi tốt nghiệp lương cực kỳ hấp dẫn. Điều này vô tình tạo này suy nghĩ tự mãn trong nhiều bạn trẻ”.
Tuy nhiên xét về khía cạnh khác, sinh viên tại những ngôi trường có tiếng như RMIT hay Ngoại Thương ít nhất phải có một sức học bền bỉ từ những năm phổ thông hoặc kèm theo điều kiện kinh tế “khủng” để trang trải học phí.
Vậy nên thật dễ hiểu khi bước ra cánh cửa đại học, đặc biệt là sinh viên tốt nghiệp những trường đại học “tốp trên” luôn đòi hỏi nhà tuyển dụng trả một mức lương cao ngất để nhanh chóng “hoàn vốn” chi phí, sức lực đầu tư cho 4 năm đại học.
Phản bác lại vấn đề này, nhiều bình luận cho rằng trong một môi trường giáo dục và xã hội cấp tiến thì sinh viên tốt nghiệp từ các trường đều phải bình đẳng. Thực tế sẽ là thiếu công bằng khi “cân đong đo đếm” sự nỗ lực của tất thảy sinh viên ngồi trên giảng đường chỉ qua những ưu thế đến từ môi trường đào tạo.
Năng lực có là yếu tố quyết định?
Trong bài viết của mình, nhà văn trẻ dẫn chứng nhiều bài học thực tế chỉ ra rằng nhà tuyển dụng rất thực dụng: “Công ty có thể trả cho các em 1.000 Mỹ kim nếu các em có thể khẳng định và chứng minh rằng ngay tháng đầu tiên các em có thể mang về lợi nhuận 2.000 Mỹ kim cho công ty.
Còn không, anh sẽ cho các em 5.000 Việt kim để mua sữa Fristy uống cho trí tưởng tượng bay cao, bay xa”.
Tán đồng với quan điểm này, không ít ý kiến cho rằng năng lực của các cử nhân mới là yếu tố quyết định mức lương.
Phần lớn lời khuyên chia sẻ vấn đề hầu hết cho rằng các sinh viên sau khi ra trường không thể tự xác định được năng lực của bản thân mà chỉ tham khảo từ bạn bè, anh chị. Thế nên mới có chuyện sinh viên vịn vào danh tiếng của trường đại học để đưa ra mức lương cao ngất ngưởng.
Mức lương đề nghị quá cao hay quá thấp đều khiến mỗi sinh viên lùi bước trong cuộc đua. Nếu bạn thực sự là ứng viên giàu năng lực, chắc chắn các công ty sẽ không xếp hồ sơ bạn vào một xó chỉ vì thiếu phần mức lương mong muốn.
Giờ học tỉa hoa quả tại trường Trung cấp nghề nấu ăn và nghiệp vụ khách sạn
Thành viên Lưu An chia sẻ câu chuyện tương tự nhưng ở khía cạnh học nghề: “Mình học nghề bếp sơ cấp 6-7 tháng, ra trường có việc ngay và được trả lương theo năng lực.
Lương của một đầu bếp nhà hàng đã là 10 triệu/1 tháng và được nâng cao theo tay nghề. Có lẽ trong nghề bếp năng lực mỗi người đều dễ dàng tự đánh giá qua sản phẩm nên chẳng có đầu bếp nào hét giá trên trời cả”.
Thế nhưng, một báo cáo gần đây cho thấy năng lực chuyên ngành không hẳn là yếu tố sống còn để một cử nhân nhận được việc làm.
Theo báo cáo của tổng cục thống kê 2014, cả nước có hơn 72.000 cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp. Trong đó tỷ lệ sinh viên ra trường không tìm được việc làm lên tới 70%, đáng nói trong số đó có tới 80% sinh viên mới ra trường bị nhà tuyển dụng từ chối vì khả năng tiếng Anh kém.
Cô gái Mai Anh hiện đang là nhân viên thiết kế chia sẻ thẳng thắn: “Mình làm ngành thiết kế. Năng lực chỉ là một phần nhỏ trong chế độ lương, cái quan trọng là bạn phải có tiếng Anh hoặc giao tiếp hoặc ít nhất là hiểu được yêu cầu khách hàng, như vậy thì công ty mới có dự án, mới có tiền và trả lương cao cho bạn được. Một người có năng lực khá nhưng có tiếng Anh tốt vẫn hơn là một người giỏi mà lại không biết ngoại ngữ”.
Quay trở lại câu chuyện giữa nhà văn Ngọc Thạch và sinh viên RMIT, bằng những bình luận, phân tích đa chiều có thể thấy mức lương 1.000 USD cho một tân cử nhân hoặc ngay cả một đầu bếp là điều hoàn toàn có thể.
Ngược lại, các sinh viên phải chứng tỏ và xác định được năng lực cá nhân của mình thay vì “hữu danh vô thực” chỉ bôi đậm tên trường trong đơn xin việc. Bên cạnh đó, ngoại ngữ sẽ là yếu tố quan trọng và quyết định sự nghiệp lâu dài của các cử nhân tương lai.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Hàng nghìn thí sinh chen chân nộp hồ sơ xét tuyển đại học