Bạn sở hữu đôi mắt đen láy của mẹ? Hoặc là đôi chân dài thẳng của bố? Nếu nghĩ kĩ thì thật là kì diệu khi những đặc điểm ngoại hình có thể được truyền lại từ bố mẹ sang con cái, tất cờ là nhờ việc sao chép lại mã gen. Nhưng bạn có biết rằng những đặc điểm tính cách và thể trạng khác của mình cũng có thể được di truyền không?
Dưới đây là tổng hợp những nghiên cứu mới nhất về các tính trạng di truyền của một cá nhân thừa hưởng từ thế hệ trước, một vài trong số đó có thể khiến bạn sửng sốt.
1. Nồng độ mỡ máu cao
![]()
Có ăn nhiều rau quả thì bạn vẫn có thể có mỡ máu cao do di truyền
Nhiều người tin rằng lượng cholesterol cao trong máu thì liên quan đến đồ ăn bạn ăn vào hơn là di truyền. Nếu bạn muốn sống khỏe sống lâu, bạn cần ăn nhiều rau và hoa quả, cũng như tập thể dục thể thao thường xuyên. Nhưng đó chỉ là niềm tin của số đông thôi!
Đôi khi nồng độ mỡ máu cao thực ra phụ thuộc vào chính bộ gen của chúng ta chứ không phải lối sống sinh hoạt. Khoảng 1 trên 500 người có một loại đột biến gen đặc biệt dẫn đến việc tích lũy cholesterol trong máu. Những người này sẽ có lượng cholesterol cao kể cả khi họ chẳng ăn gì ngoại trừ rau củ quả.
2. Đường vân hói của đàn ông thừa hưởng từ mẹ
![]()
Một trong số các gen quyết định đến hói đầu nằm ở nhiễm sắc thể X. Đàn ông sẽ kế thừa nó từ mẹ của mình. Nhưng đừng vội trách mẹ mình vì tóc có hơi lưa thưa nhé, có nhiều gen khác cũng ảnh hưởng đến hói đầu, bao gồm những gen từ bố nữa. Hơn nữa, yếu tố môi trường cũng có thể khiến bạn bị rụng tóc.
3. Khả năng học tập
![]()
Nếu bạn đứng nhất lớp hồi còn đi học, con của bạn rất có thể cũng sẽ đạt thành tích tương tự
Thành tích học tập có đến 55% phụ thuộc vào gen di truyền. Vì thế nếu bố mẹ bạn học giỏi xuất sắc thời xưa thì bạn có khả năng cao là cũng đạt kết quả tương tự.
4. Sở thích uống cà phê
![]()
Thật bất ngờ, hóa ra gen cũng có thể quy định sở thích uống cà phê của bạn đấy
Bạn có uống nhiều cà phê không? Nếu câu trả lời là có, thì gen của bạn chính là nguyên nhân đấy! Các nhà khoa học đã tiến hành một cuộc thí nghiệm so sánh giữa những người không thể sống thiếu cà phê và những người có thể không uống chút cà phê nào cả đời.
Kết quả là nhóm thứ hai có sở hữu một loại gen nhất định mà khiến họ hấp thụ caffeine chậm hơn nhiều. Điều này có nghĩa là họ không cảm thấy thực sự cần thiết khi ngày nào cũng phải uống một cốc cà phê để giúp cơ thể tràn đầy năng lượng.
5. Tiểu đường khi còn nhỏ
![]()
Mặc dù tiểu đường hay gặp ở người lớn tuổi, trẻ con cũng có thể mắc bệnh này do gen
Bệnh tiểu đường tuýp 2 thường phát triển ở người già. Tuy nhiên thi thoảng nó cũng xảy ra ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên kể cả khi có lối sống lành mạnh. Đây được gọi là bệnh tiểu đường bắt đầu ở tuổi trưởng thành (maturity-onset diabetes) chỉ có ở người trẻ tuổi, và nó là kết quả của đột biến gen. Tất nhiên, việc ăn uống không lành mạnh cũng có thể là một yếu tố gây tác động.
6. Bệnh mù màu từ mẹ
![]()
Nếu bạn không nhìn rõ số '3' trong hình, thì có thể bạn đã thừa hưởng gen mù màu từ mẹ
Việc mất khả năng phân biệt giữa một số loại màu sắc nhất định thường là bệnh được thừa hưởng từ gen. Gen mà gây ra bệnh mù màu thường là di truyền từ mẹ sang con trai. Trong đa số các trường hợp, đàn ông là người sẽ bị bệnh mù màu.
Điều này là kết quả của việc trong bộ gen của họ, lỗi gen nằm ở một nhiễm sắc thể X duy nhất từ mẹ sẽ không thể được thay thế bằng một nhiễm sắc thể X khác 'dự phòng' được thừa hưởng từ bố như ở trong bộ gen của người phụ nữ.
7. Không uống được sữa
![]()
Một số người khi trưởng thành cứ uống sữa vào là bụng dạ lại 'bất an'
Nghe có vẻ bất ngờ, nhưng đúng là 65% người trưởng thành có khả năng tiêu hóa lactose, chất có trong sữa, bơ, phomat, kém đi so với thời trẻ. Một gen duy nhất chịu trách nhiệm cho việc này.
Khi đứa trẻ còn rất nhỏ và cần sữa để lớn lên, cơ thể nó sẽ sản sinh ra một loại enzyme tiêu hóa lactose. Khi người ta lớn lên, khả năng hấp thụ các sản phẩm từ sữa sẽ giảm đi. Chỉ có một số người mới có gen chống chịu lactose, có nghĩa là họ có thể tiêu hóa sữa rất tốt mà không gặp chút vấn đề gì ở bất cứ độ tuổi nào.
8. Khả năng lái xe
![]()
Nếu bố bạn từng là tay lái lụa, khả năng cao là bạn cũng có thể lái xe rất cừ
Điều mà chúng ta vẫn thường nghi ngờ suốt bấy lâu nay cuối cùng đã được chứng minh bởi các nhà khoa học: không phải ai sinh ra cũng có thể trở thành tay lái cừ khôi.
Bạn có thể học tất cả các luật lệ giao thông và vượt qua kì thi bằng lái, nhưng nếu bạn sở hữu một số loại gen nhất định mà ảnh hưởng đến khả năng điều hướng, tốc độ phản ứng, hay trí nhớ của bạn, thì việc ngồi sau tay lái sẽ là ý tưởng tồi.
Bạn sẽ dễ bị mất tập trung trong khi lái xa hơn và vì thế có khả năng cao bị tai nạn hơn. Các nhà khoa học tin rằng các gen này có thể có trong bộ gen của 30% tổng dân số.
9. Cận thị
![]()
Có khoảng 50% con sinh ra sẽ bị cận thị nếu cả bố lẫn mẹ đều cận
Cơ hội một người bị cận hoặc sẽ bị cận thị được thừa hưởng từ bố mẹ. Nếu cả bố lẫn mẹ đều bị bệnh cận thị, nguy cơ con bị mắc bệnh này lên tới khoảng 50%.
Dù vậy, các nhà khoa học tin rằng chúng ta không thể quy cho việc cận thị hoàn toàn là do gen quyết định. Những người dành ít thời gian ngồi trước máy tính và tránh không để mắt bị căng thẳng thì có khả năng bị cận thị thấp hơn nhiều.
10. Mức độ được yêu thích
![]()
Việc bạn có được nhiều người yêu mến và chú ý hay không hóa ra có thể được truyền lại từ tổ tiên xa xưa của bạn
Nghe có vẻ khó tin, nhưng bí quyết để được yêu thích bởi số đông nằm ở bộ gen của con người. Các nhà khoa học ở Harvard đã đưa ra kết luận này sau nhiều năm trời ròng rã nghiên cứu.
Họ tin rằng ở thuở bình minh của loài người, những cá nhân sở hữu thông tin quan trọng về nguồn thức ăn hoặc các mối nguy hiểm thì thường là trung tâm chú ý của một nhóm xã hội. Những người này đã truyền lại những gen quy định điều đó cho hậu thế của mình.
Người được thừa hưởng những gen này thì thường được yêu thích trong đám bạn và cũng thường được mọi người muốn kết bạn cùng. Làm sao yếu tố trên có thể di truyền lại được? Có lẽ những nghiên cứu trong tương lai sẽ làm sáng tỏ được điều này.
Copy link
Quay lại
