Đồng hành kiến tạo đô thị văn minh
Nhắc đến Hiệp sĩ Đại Thánh giá Lê Đức Thịnh, người giáo dân đầu tiên ở châu Á được Tòa thánh Vatican phong tặng danh hiệu cao quý, nhiều người thường nhắc đến cụm từ 'bắc cầu, kết nối yêu thương'. Hơn 40 năm gắn bó cùng Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, ông trở thành biểu tượng cho tinh thần đồng hành, sẻ chia, là tấm gương để các xứ đạo, họ đạo noi theo trong hành trình 'sống phúc âm giữa lòng dân tộc'.
Tinh thần ấy đang được nối dài trong những việc làm cụ thể ở từng cộng đồng tôn giáo. Tại Nhà thờ Thăng Long, linh mục Chánh xứ Nguyễn Thế Thủ dẫn chúng tôi thăm Vườn hoa 'Huynh đệ Thăng Long', khu công viên gần 500m2.
'Khu này trước là bãi đất trống, rác thải, đất đá lộn xộn lắm. Trong một lần gặp lãnh đạo phường, tôi nêu ý tưởng cải tạo thành một công viên, vườn hoa để có nơi sinh hoạt vui chơi cho bà con trong khu phố. Nghe vậy, lãnh đạo phường tán thành ngay', linh mục Nguyễn Thế Thủ nhớ lại.
Nhờ sự tiếp sức, kêu gọi của bà con khu phố, chỉ 1 tuần sau, công trình được khởi công; người góp bao xi măng, vài xe đá, người nhiều góp 5 triệu đồng, 3 triệu đồng, người ít góp vài trăm ngàn đồng. UBND phường ủng hộ bàn ghế, trang trí sân khấu. Khoảng 2 tháng sau, công trình trị giá gần 200 triệu đồng hoàn thành, trở thành nơi kết nối cộng đồng người Hoa với người Kinh và một số hộ đồng bào dân tộc thiểu số trong khu vực tới vui chơi, sinh hoạt hàng ngày.
Ông Trần Văn Chu, thành viên Hội đồng Mục vụ, cho biết: 'Mỗi tuần, nhà thờ phát cơm miễn phí cho hàng trăm người nghèo, phần lớn là đồng bào Hoa, phật tử và cả người không có đạo. Nghĩa tình không phân biệt tôn giáo'.
![]()
Giáo dân trong xóm đạo Giáo xứ An Phú ở hẻm 205 Trần Văn Đang (phường Nhiêu Lộc, TPHCM) hiến đất, mở rộng hẻm. Ảnh: HOÀI NAM
Ở hẻm 205 đường Trần Văn Đang (phường Nhiêu Lộc), chùa Bát Nhã và Giáo xứ An Phú tích cực vận động bà con hiến đất mở rộng hẻm. Thượng tọa Thích Minh Thiện và linh mục Lê Hoàng Chương không chỉ kêu gọi trực tiếp mà còn lồng ghép trong các buổi lễ, giờ tụng kinh, thánh lễ để giải thích cho bà con hiểu ý nghĩa việc mở hẻm. Chỉ chưa đầy một tháng, hơn 200 hộ dân đồng thuận hiến đất, có hộ hiến cả trăm mét vuông.
Tinh thần chung sức ấy cũng lan tỏa ở nhiều xứ đạo khác. Giáo xứ Hợp An (phường Gò Vấp) chỉ trong 3 tháng đã cùng giáo dân và chính quyền hoàn thành công trình vườn hoa, tuyến đường ven kênh Tham Lương dài hơn 1km, trị giá hơn 1 tỷ đồng, đem lại diện mạo mới cho cả khu dân cư.
Hay ở phường Bình Đông, bãi rác tồn tại hàng chục năm ngay trong khu dân cư đã được xóa bỏ nhờ sự đồng lòng của giáo dân Giáo xứ Bình An, chính quyền và người dân địa phương.
Từ những công trình thiết thực ấy, có thể thấy rõ sức mạnh đoàn kết của cộng đồng tôn giáo khi chung tay với chính quyền địa phương. Những mô hình 'Ngày Chủ nhật xanh', 'Ngày hoạt động thiện nguyện', 'Vì dòng kênh xanh'… từ các giáo xứ đã góp phần làm đẹp diện mạo đô thị, cải thiện môi trường, đồng thời thắt chặt tình nghĩa lối xóm, để mỗi khu phố, ấp, hẻm nhỏ thực sự trở thành 'ngôi nhà chung' gắn kết muôn người.
Điểm tựa của người yếu thế
Buổi chiều giữa tháng 9, khi ánh nắng cuối ngày vừa tắt, sân chùa Phổ Minh (phường Chợ Quán) đã rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu. Hơn 400 suất quà gồm bánh kẹo, lồng đèn được các sư thầy gói ghém cẩn thận, sẵn sàng trao đến trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trong phường.
'Chúng tôi muốn các em, dù hoàn cảnh còn khó khăn, vẫn được đón một mùa Trung thu đúng nghĩa, với tiếng trống lân, với đèn ông sao rực sáng và tình thương lan tỏa', Thượng tọa Thích Giác Nghiêm, trụ trì chùa Phổ Minh, chia sẻ.
Hai mươi lăm năm gắn bó cùng chùa Phổ Minh, Thượng tọa Thích Giác Nghiêm đã đưa ngôi chùa nhỏ nép mình trong khu dân cư trở thành điểm tựa an sinh quen thuộc của người dân địa phương. Mỗi dịp Vu Lan, hàng ngàn phần quà được gửi đến bà con nghèo, năm sau nhiều hơn năm trước.
Những mùa mưa bão, chùa Phổ Minh lại tham gia các chương trình cứu trợ. Đặc biệt, thời điểm dịch Covid-19 diễn ra căng thẳng, chùa Phổ Minh đã trao tặng 10 tấn gạo cho MTTQ phường, huy động đệ tử hỗ trợ bếp ăn và bệnh viện dã chiến.
Chính quyền phường Chợ Quán đánh giá cao sự đồng hành của ngôi chùa này. Đạo và đời ở đây gắn bó như một. Mỗi dịp lễ, tết, MTTQ và chùa đều phối hợp tổ chức hoạt động cho dân, từ chăm lo trẻ nhỏ đến giúp đỡ hộ nghèo. Tình nghĩa lan tỏa khắp khu phố.
Không chỉ Phật giáo, tinh thần sẻ chia còn hiện rõ trong hoạt động của Họ đạo Cao Đài Sài Gòn trực thuộc Hội Thánh Cao Đài Tòa Thánh Tây Ninh (phường Chợ Quán). Buổi sáng trên đường Trần Hưng Đạo, trước sân Thánh thất, nồi cơm chay nghi ngút khói được dọn ra, đều đặn hơn 300 suất mỗi ngày, gửi đến người lao động nghèo, người bán vé số, người vô gia cư hay thân nhân người bệnh.
Từ học bổng cho học sinh, ký túc xá cho sinh viên đến giới thiệu việc làm cho thanh niên, chăm lo quà tết cho hộ khó khăn, Họ đạo Cao Đài Sài Gòn đã hình thành chu trình khép kín về an sinh chăm sóc từ tuổi nhỏ, trưởng thành đến tuổi già. Trong và sau dịch Covid-19, bếp ăn tình thương vẫn đỏ lửa với 300-400 suất cơm mỗi ngày, chia sẻ gánh nặng cùng cộng đồng.
Một nghĩa cử được nhiều người nhắc đến chính là việc Họ đạo đứng ra tổ chức tang lễ miễn phí cho những người khó khăn. Từ quan tài, xe đưa rước, mai táng, thậm chí đưa linh cữu về Tòa Thánh Tây Ninh nếu gia đình có nguyện vọng, tất cả đều được lo chu đáo bằng sự chung tay góp sức của đồng đạo.
Di sản đoàn kết, sức mạnh hôm nay
Trong buổi họp mặt tri ân đồng bào dân tộc, các chức sắc, chức việc tôn giáo (tháng 4-2025), lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM khẳng định: Đồng bào các dân tộc, đặc biệt là đồng bào Hoa cùng giới chức sắc, chức việc tôn giáo đã không tiếc máu xương, gian khổ, hiến dâng trí tuệ và niềm tin son sắt cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Đó là di sản tinh thần quý giá, biểu tượng sống động của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên bản sắc và sức mạnh của TPHCM hôm nay.
Theo Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM, những năm qua, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn thành phố đã tích cực tham gia phong trào 'Vì người nghèo', các mô hình 'Bếp ăn 0 đồng', chăm lo sinh kế cho người yếu thế, đồng hành trong công tác bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, giữ gìn trật tự xã hội. Trong 5 năm qua, riêng Phật giáo TPHCM đã cùng MTTQ các cấp thực hiện các chương trình an sinh xã hội với tổng kinh phí hơn 4.000 tỷ đồng, góp phần thiết thực vào sự phát triển chung của thành phố.
Copy link
Quay lại
