Bài dự thi cuộc thi viết 'Chủ quyền quốc gia bất khả xâm phạm': Dáng hình đất nước

Hành trình đến với địa đầu Tổ quốc là để nhìn dáng hình đất nước thân thương

15/06/2025 10:12

Tôi còn nhớ khi học môn địa lý cấp 3, lúc thực hành vẽ bản đồ Việt Nam, cô giáo nhắc nhở chúng tôi phải vẽ đầy đủ các chấm nhỏ thể hiện các đảo, điểm đảo của nước ta.

Hiên ngang trường tồn

Nét bút đầu tiên của tôi khi đặt xuống vẽ bản đồ đất nước chính là mũi Sa Vĩ - điểm cực Đông Bắc, thuộc TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Đó là nơi mà mãi đến 15 năm sau tôi mới có dịp ghé thăm và cảm nhận hết sự thiêng liêng khi đứng ở nơi địa đầu Tổ quốc.

Tôi đến Sa Vĩ vào những ngày tháng 4 lịch sử, khi triệu con tim hướng về Lễ kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Cột mốc ghi thông tin: Từ Trà Cổ đến mũi Cà Mau 3.260 km. Ngay cạnh cột mốc này là bức phù điêu ghi câu thơ 'Từ Trà Cổ rừng dương đến Cà Mau rừng đước' ('Vui thế hôm nay' - Tố Hữu) được rất đông du khách đến check-in, chụp hình lưu niệm.

Câu thơ như một nét vẽ dịu dàng mà kiêu hãnh, phác thảo hình hài một đất nước. Một cảm xúc tự hào giữa bao la đất trời để tiếp lời trong bài thơ 'Vui thế hôm nay', Tố Hữu thốt lên: 'Tổ quốc tôi, chưa đẹp thế bao giờ!'.

Mũi Sa Vĩ - điểm cực Đông Bắc của Tổ quốc

Mũi Sa Vĩ (còn có tên gọi khác là Mũi Gót), thuộc TP Móng Cái. Người dân địa phương giải thích 'sa' nghĩa là cát, 'vĩ' có nghĩa là đuôi, Sa Vĩ còn gọi là đuôi cát. Gọi tên Sa Vĩ là vì mỗi khi thủy triều xuống, nơi đây nổi lên một doi cát dài uốn lượn, được ví von như hình dáng đuôi rồng. Tựa như bao đời nay, doi cát vẫn hiên ngang trường tồn, như một sự khẳng định chủ quyền bất khả xâm phạm của đất nước.

Cách đó không xa là cụm thông tin cổ động biên giới Sa Vĩ. Điểm nhấn của công trình là khu vực trung tâm mang hình tượng cây dương. Loài cây này từ bao đời qua đã đứng trước gió mưa vững chãi bảo vệ Trà Cổ, nên nó được xem như đại diện cho sự bền bỉ và trường tồn của mảnh đất và con người nơi đây.

Buổi sáng hôm ấy, nắng vàng rải nhẹ trên những ngọn dương, cùng tiếng sóng biển Trà Cổ vỗ nhẹ nhàng, hòa cùng tiếng gió xôn xao. Tôi đứng trên đỉnh cụm thông tin cổ động biên giới Sa Vĩ, phóng tầm mắt ra xa nhìn về cột mốc 1378 giữa sông Bắc Luân - cột mốc cuối cùng đánh dấu sự kết thúc của đường biên giới giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc. Một cột mốc nhỏ bé, thậm chí khó nhìn thấy giữa mênh mông sóng nước nhưng tôi hiểu rằng để dựng lên cột mốc ấy và gìn giữ đến bây giờ chưa bao giờ là dễ dàng.

Ở Trà Cổ còn có một ngôi đình làng nổi tiếng gắn liền với lịch sử hình thành của vùng đất này với gần 600 năm tuổi. Trải qua nhiều thăng trầm của lịch sử, đình Trà Cổ vẫn đứng vững sừng sững, biểu trưng văn hóa Việt nơi biên ải.

Gặp ông Nguyễn Quang Cảnh, thành viên Ban Quản lý di tích đình Trà Cổ, tôi có dịp nghe nhiều câu chuyện thú vị về ngôi đình làng thân thuộc với bao thế hệ người dân nơi đây. Theo lời ông Cảnh, ngôi đình có từ thời vua Lê Thánh Tông, do những ngư dân từ Đồ Sơn sang đây khai khẩn đất đai lập nên. Chính vì vậy mà dân gian vẫn lưu truyền câu nói 'Làng Trà Cổ, tổ Đồ Sơn' với ý nhắc nhở con cháu rằng tổ tiên của họ quê ở Đồ Sơn. Ông Cảnh còn chỉ cho tôi xem những bức hoành biển đề chữ 'Địa cửu thiên trường', có nghĩa là mảnh đất này sẽ tồn tại lâu đời với trời đất. Hay bức hoành ghi chữ 'Dân đức quy hậu' với ý nghĩa người dân nơi đây sẽ được hưởng thịnh vượng muôn đời.

Mũi Sa Vĩ với doi cát dài uốn lượn, được ví như hình dáng đuôi rồng

Thiên nhiên hùng vĩ

Rời Trà Cổ, tôi tiếp tục chuyến hành trình đến với đảo Vĩnh Thực - một hòn đảo cách trung tâm TP Móng Cái khoảng 20 km về phía Nam. Từ Mũi Ngọc, chỉ mất khoảng 15 phút di chuyển bằng ca nô để đến với hòn đảo vẫn giữ nguyên vẻ đẹp hoang sơ và ghé thăm ngọn hải đăng Vĩnh Thực.

Hải đăng Vĩnh Thực nằm sừng sững trên đỉnh núi Đầu Tán được xây dựng từ năm 1962 theo lối kiến trúc Pháp cổ. Hải đăng Vĩnh Thực được biết đến là ngọn đèn biển ở vị trí đầu tiên trong số hơn 90 ngọn hải đăng trải dài trên dải đất hình chữ S. Công trình được ví như 'con mắt biển Đông', ngày đêm thắp sáng để dẫn đường, báo hiệu cho tàu thuyền qua lại trong khu vực.

Đứng trên đỉnh hải đăng, với chiếc ống nhòm, tôi được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên với một bên ở rất xa là mũi Sa Vĩ. Với một vị trí rất cao tính từ chân móng lên đỉnh tháp đèn là 18 m, chiều cao tháp đèn tính từ mặt nước biển lên đỉnh tháp là 86 m thì từ ngoài khơi xa, mọi tàu thuyền đều có thể được hải đăng Vĩnh Thực dẫn đường.

Trò chuyện với nhân viên gác hải đăng thì được biết 'đặc sản' nơi đây là nắng và gió: mùa hè thì nắng cháy da, mùa đông, gió lạnh thổi thấu xương. Nhân viên này bảo: 'Tầm tháng 4 trở đi là bắt đầu thiếu nước, rửa rau xong là anh em phải trữ nước để dành tưới cây. Trạm mới trang bị thêm bồn chứa nước nhưng vẫn không đủ sinh hoạt'. Khó khăn là thế nhưng cán bộ, nhân viên ở đây vẫn kiên trì gắn bó với công việc, giữ cho ngọn hải đăng luôn sáng góp phần giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.

Với tôi, hành trình đến địa đầu Tổ quốc, với Trà Cổ, Vĩnh Thực không chỉ đến với những địa danh đẹp, để khám phá, check-in, chiêm ngưỡng những điều mới lạ và kỳ thú, đó còn là hành trình để hướng về Tổ quốc, để nhìn thấy ở nơi địa đầu, biển đảo biên cương ấy, dáng hình thân thương của đất nước.