Chính phủ vừa có báo cáo gửi tới Quốc hội về tình hình triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 TPHCM.
Trước đó, tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 57/2022/QH15 ngày 16/6/2022 quyết định chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 TPHCM (Dự án) với nội dung chủ yếu: Tổng chiều dài 76,34 km theo quy mô đường cao tốc cấp 100, phân kỳ 4 làn xe và đường song hành hai bên (đường đô thị 02 - 03 làn xe) đầu tư không liên tục, sơ bộ tổng mức đầu tư 75.378 tỷ đồng.
Tiến độ chuẩn bị đầu tư, thực hiện Dự án từ năm 2022, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026.
Dự án được chia thành 08 dự án thành phần gồm: 04 dự án thành phần xây dựng và 04 dự án thành phần giải phóng mặt bằng, giao Ủy ban nhân dân TPHCM, Ủy ban nhân dân các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An làm cơ quan chủ quản, triển khai đầu tư theo hình thức đầu tư công.
Đường Vành đai 3 đoạn qua địa bàn tỉnh Long An đang được thi công - Ảnh: CHÂU TUẤN
Theo đó, UBND TPHCM làm cơ quan chủ quản Dự án thành phần 1 (có chiều dài khoảng 47,11 km, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 22.412 tỷ đồng) và Dự án thành phần 2 (bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đường Vành đai 3 đoạn qua TPHCM, sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 25.610 tỷ đồng).
Theo đánh giá của Chính phủ, với các cơ chế đặc thù được Quốc hội thông qua, sự phối hợp, hỗ trợ rất trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương; sự thay đổi rất lớn trong phương thức lãnh đạo, cách nghĩ, cách làm của các cơ quan, đơn vị; với sự quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hết sức trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị trong triển khai thực hiện; sự nỗ lực, cố gắng, tập trung hoàn thành công việc của các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn; sự vào cuộc của hệ thống chính trị các địa phương trong công tác giải phóng mặt bằng, đến nay, Dự án đã được tổ chức triển khai thực hiện tuân thủ theo đúng các quy định, các công việc đều được thực hiện bám sát các mốc tiến độ yêu cầu.
Dự án đường Vành đai 3 TP.HCM là tuyến huyết mạch mang tính chiến lược kết nối TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Long An và vùng Đông Nam Bộ - Tây Nam Bộ.
Đặc biệt, việc tổ chức triển khai công tác lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kỹ thuật, dự toán, lựa chọn Nhà thầu, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và khởi công các dự án thành phần theo các cơ chế đặc thù đã rút ngắn thời gian thực hiện từ 1,5 - 2 năm so với các dự án xây dựng đường cao tốc giai đoạn trước đây. Từ thời điểm Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư cho đến thời điểm khởi công cần khoảng 1 năm; các Chủ đầu tư đã hoàn thành lựa chọn nhà thầu đối với 21/21 gói thầu xây lắp chính để triển khai thi công.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thi công còn gặp nhiều khó khăn.
Cụ thể: Dự án khởi công từ tháng 6/2023, công tác triển khai thi công các dự án thành phần 3 (Đồng Nai) chậm. Công tác lựa chọn nhà thầu dự án thành phần 3 (Đồng Nai) đến tháng 8/2024 mới hoàn thành lựa chọn nhà thầu và khởi công gói thầu xây lắp cuối cùng.
Công tác GPMB tỉnh Đồng Nai chậm, hiện mới đạt 80% diện tích tương đương 60% chiều dài; TPHCM, Bình Dương, Long An chưa hoàn thành bàn giao 100% mặt bằng.
Về vật liệu cát đắp nền, Chính phủ đã chỉ đạo các tỉnh Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre bố trí nguồn cung cấp cát đủ đáp ứng cho dự án Vành đai 3, tuy nhiên đến nay chưa hoàn thành thủ tục cung cấp.
Chính phủ cũng cho biết, hiện Dự án đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Chẳng hạn như: tiến độ triển khai công tác giải phóng mặt bằng còn chậm, chưa hoàn thành 100% theo yêu cầu của Chính phủ, đặc biệt là tỉnh Đồng Nai.
Công tác di dời công trình hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là công trình điện cao thế còn chậm, gặp nhiều khó khăn, phức tạp, liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị.
Nguồn cung cấp vật liệu cát đắp nền gặp nhiều khó khăn, nguyên nhân chủ yếu do khu vực Đồng bằng sông Cửu Long hiện đang triển khai đồng loạt nhiều dự án, công trình trọng điểm có quy mô lớn. Mặc dù trữ lượng cát trong khu vực theo quy hoạch tương đối lớn nhưng không thể đáp ứng theo tiến độ khai thác để thực hiện các dự án; đồng thời việc nâng công suất có thể gây tác động đến môi trường, gây sạt lở khu vực hai bên bờ sông; đặc biệt là phải tập trung, ưu tiên nguồn vật liệu cát để phục vụ thi công cao tốc Bắc - Nam phía Đông nhằm đáp ứng tiến độ hoàn thành năm 2025 theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Chính phủ đã tổ chức họp, chỉ đạo các địa phương liên quan bố trí đủ nguồn cung cấp cho dự án, tuy nhiên thủ tục phức tạp, kéo dài ảnh hưởng đến tiến độ cung cấp.
Để đảm bảo việc triển khai Dự án theo đúng yêu cầu tại Nghị quyết số 57/2022/QH15, Chính phủ kiến nghị Quốc hội tiếp tục quan tâm, thường xuyên giám sát tình hình thực hiện Dự án; có ý kiến với Đoàn Đại biểu Quốc hội các địa phương có dự án đi qua và các tỉnh có nguồn vật liệu cát đắp thường xuyên quan tâm, hỗ trợ và kịp thời phối hợp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án.
Đồng thời, có ý kiến với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tập trung giải quyết dứt điểm vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, di dời hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là nguồn cung cấp vật liệu xây dựng nhằm đáp ứng tiến độ thi công các dự án thành phần; tăng cường công tác quản lý nhà nước, giám sát chặt chẽ việc triển khai thực hiện Dự án bảo đảm chất lượng, tiến độ theo yêu cầu; tăng cường công tác phòng ngừa vi phạm, không để xảy ra các hiện tượng tiêu cực.