Trước những thay đổi dự kiến này, nhiều học sinh lớp 12 đã gấp rút thay đổi chuyển hướng ôn tập, học thêm môn mới để chuẩn bị cho kỳ tuyển sinh sắp tới.
Nhiều giáo viên, chuyên gia cho rằng, các trường đại học dự kiến đổi mới cách thi, cách xét tuyển là đúng đắn nhưng cần có lộ trình bài bản, không thể làm theo kiểu 'chụp giật'.
Học sinh gấp rút thay đổi 'chiến thuật'
Nguyễn Minh Khang (học sinh lớp 12 tại Nam Định) định hướng theo tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hoá) ngay từ lớp 10 để dự thi vào ngành Công nghệ thông tin của một trường đại học kỹ thuật top đầu.
Tuy nhiên, tháng 7 vừa qua, Khang bất ngờ khi trường này thông báo dừng tuyển sinh tổ hợp A00 cho một số ngành, chuyển sang ưu tiên các kỳ thi đánh giá năng lực. Sự thay đổi đột ngột khiến Khang choáng váng, dù trường sau đó tiếp tục bổ sung lại một số tổ hợp truyền thống.
![]()
Thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Ảnh: Văn Hiền
Lo ngại tính ổn định của phương án tuyển sinh, Khang quyết định điều chỉnh chiến lược. Em bắt đầu chuyển hướng sang tổ hợp A01 (Toán, Lý, Anh), đồng thời đăng ký một khóa học tiếng Anh trực tuyến gần 3 triệu đồng để bù đắp nền tảng ngoại ngữ còn yếu.
'Em rất áp lực. Từ đầu cấp đã xác định theo khối A00 vì không tự tin tiếng Anh. Giờ phải học lại từ đầu để kịp chuyển tổ hợp', Khang chia sẻ.
Do điều chỉnh này, Khang buộc phải bỏ môn Hoá trong kỳ thi tốt nghiệp THPT vì chỉ được chọn hai môn tự chọn bên cạnh Toán và Văn. Cùng lúc, Khang dự tính tham gia kỳ thi Đánh giá năng lực của Đại học Bách khoa Hà Nội dù chưa có nhiều thời gian ôn tập.
Trên các diễn đàn, nhiều thí sinh cũng cho biết đang phải học thêm môn mới để mở rộng tổ hợp, trong bối cảnh nhiều trường thay đổi hoặc loại bỏ các khối thi vốn ổn định nhiều năm.
Liên quan vấn đề này, thầy giáo Trần Trung Hiếu, Trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An) cho biết, việc các trường đại học dự kiến bỏ các tổ hợp truyền thống trong thời điểm chuẩn bị bước vào kỳ thi THPT là 'không hợp lý' về mặt khoa học lẫn thực tế.
Theo thầy, thay đổi quan trọng cần có lộ trình tối thiểu 3 năm, bởi học sinh lớp 12 hiện nay đã xác định tổ hợp từ khi vào lớp 10.
Cũng theo thầy Hiếu, chương trình Giáo dục phổ thông 2018 vẫn trong quá trình vận hành, chưa ổn định, và thực tế đã phát sinh những bất cập. Đổi mới cách thi, cách xét tuyển là đúng hướng, nhưng không thể làm theo kiểu 'chụp giật'. Việc thay đổi quá sát kỳ thi khiến học sinh lúng túng, phụ huynh lo lắng khi chỉ còn nửa năm nữa là đến kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2026.
'Việc chọn tổ hợp thi phụ thuộc vào hai yếu tố năng lực - sở trường và nguyện vọng cá nhân. Với những em học không tốt các môn Khoa học tự nhiên, các tổ hợp Xã hội là lựa chọn phù hợp nhất. Vì vậy, trước khi bỏ các tổ hợp truyền thống, các trường đại học cần hiểu thực tế giáo dục phổ thông, thấu cảm năng lực và quyền lợi của học sinh. Hãy thử đặt mình vào vị trí các học sinh, phụ huynh có con đang học lớp 12 năm nay để thấy được tác động của quyết định này', thầy Hiếu nhấn mạnh.
![]()
Trần Trung Hiếu - trường THPT chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An). Ảnh: NVCC
Ở góc độ phụ huynh, thầy Hiếu cũng bày tỏ quan điểm: Hiện nay Thông tư 29 về cấm dạy thêm, học sinh đã có hiệu lực. Khi bây giờ, rất đông học sinh mới bắt đầu chuyển khối, ôn thi các môn không phải là sở trường, cần phải học thêm cả trong lẫn ngoài trường nhưng lại dễ 'vướng' vào Thông tư 29 nên sẽ đẩy nhiều học sinh khó khăn hơn. Và đương nhiên, số lượng và chất lượng thí sinh tham gia xét tuyển năm 2026 sẽ bị ảnh hưởng nhiều theo chiều tiêu cực.
'Tôi muốn thẳng thắn bày tỏ quan điểm với Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cho phép các trường đại học tuyển sinh theo cơ chế tự chủ nhưng không có nghĩa là Vụ Giáo dục Đại học của Bộ thiếu quan tâm, buông lỏng sự chỉ đạo với các trường đại học về vấn đề tuyển sinh khi các phương án đó chưa phù hợp với thực tiễn giáo dục phổ thông, ít nhất là trong hoàn cảnh, thực tiễn hiện nay', thầy Hiếu nhấn mạnh.
Đủ thời gian để điều chỉnh?
PGS.TS Đặng Hồng Sơn, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng, thí sinh vẫn còn đủ thời gian để điều chỉnh chiến lược học tập trước kỳ tuyển sinh năm 2026.
Theo đó, thí sinh có thể cân nhắc theo hai hướng. Thứ nhất, điều chỉnh ngành học dựa trên thế mạnh và sở thích cá nhân. Cụ thể, nếu ngành học yêu thích không còn xét tuyển theo tổ hợp C00 (Văn; Sử; Địa), thí sinh có thể chuyển sang tổ hợp D00 (Toán; Văn; Anh) để tiếp cận các ngành nghề tương tự mà vẫn phù hợp với định hướng đã đặt ra.
![]()
Thí sinh tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Thứ hai, những học sinh có năng lực và yêu thích các môn học thuộc khối C00 có thể mở rộng lựa chọn ngành học.
'Nếu thí sinh học tốt Lịch sử, Địa lý nhưng ngành dự định đăng ký không còn xét tuyển khối C00, hoàn toàn có thể chuyển sang các ngành vẫn duy trì tổ hợp này. Tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, nhiều ngành vẫn xét tuyển theo khối C00', PGS.TS Đặng Hồng Sơn nói.