Kiểm tra xác ướp 7.000 tuổi, hé lộ dòng dõi con người mới

Các nhà nghiên cứu đã phân tích ADN cổ đại của 2 xác ướp khoảng 7.000 tuổi được tìm thấy tại Libya. Theo đó, họ phát hiện một dòng dõi con người chưa từng biết đến đã sống ở 'sa mạc Sahara xanh'.

09/04/2025 20:08

Vui lòng xác nhận bạn đã đủ
18 tuổi để đọc tiếp

Bằng cách nhấp vào xác nhận “Tôi đã đủ 18 tuổi” là bạn đồng ý với các điều khoản của bài viết này.

Một nghiên cứu mới công bố của các chuyên gia chỉ ra 2 xác ướp khoảng 7.000 tuổi thuộc về một dòng dõi con người chưa từng được biết đến và sống biệt lập ở Bắc Phi trong hàng nghìn năm. Xác ướp thuộc về 2 phụ nữ từng sống ở Green Sahara (Sa mạc Sahara xanh), còn được gọi là Thời kỳ ẩm ướt của châu Phi. Ảnh: Archaeological Mission in the Sahara, Sapienza University of Rome

Từ 14.500 đến 5.000 năm trước, Sahara từng là một thảo nguyên ẩm ướt và xanh tươi, nơi con người săn bắt và chăn thả gia súc dọc theo các sông hồ. Ảnh: View of the Takarkori rock shelter in Southern Libya.

ADN từ 2 xác ướp trên cho thấy dòng dõi Bắc Phi chưa từng thấy này là riêng biệt và tách biệt với các quần thể sinh sống ở châu Phi cận Sahara vào cùng thời điểm. Phát hiện này vừa được công bố trên tạp chí Nature cho thấy có rất ít trao đổi di truyền trên khắp Green Sahara trong thời gian này, mặc dù một số tập tục văn hóa có thể đã lan rộng khắp khu vực. Ảnh: Archaeological Mission in the Sahara/Sapienza University of Rome.

Từ năm 2003 - 2006, các nhà khảo cổ học đã khai quật được hài cốt của 15 cá nhân trong hang đá Takarkori, nằm gần giữa sa mạc Sahara, tại khu vực hiện là tây nam Libya. Ảnh: esquireme.

Địa điểm này có bằng chứng về sự cư trú của con người và chăn thả gia súc hoặc chăn thả gia súc, có niên đại hơn 8.000 năm. Trong số 15 thi hài, hầu hết là phụ nữ và trẻ em. Đặc biệt, xác ướp của 2 phụ nữ được ướp xác tự nhiên giúp bảo quản ADN. Ảnh: Earthlymission.

Nhóm nghiên cứu phát hiện những cá nhân được tìm thấy ở Takarkori sở hữu các dấu hiệu di truyền khác biệt với các quần thể ở châu Phi cận Sahara, cho thấy họ đến từ một dòng dõi trước đây chưa được biết đến và tương đối biệt lập, tách biệt với các quần thể châu Phi cận Sahara khoảng 50.000 năm trước. Ảnh: geomar.

Những cá nhân trên có một số tổ tiên đến từ Levant, một dải đất giáp với Biển Địa Trung Hải ở phía đông. ADN của họ có dấu vết của tổ tiên người Neanderthal mà chỉ có thể có được bên ngoài châu Phi bởi người Neanderthal sống ở châu Âu - Á. Tuy nhiên, bộ gen của 2 xác ướp chứa ít ADN của người Neanderthal hơn 10 lần so với những người sống bên ngoài Châu Phi ngày nay. Ảnh: ABPLIVE AI.

Phát hiện mới cho thấy Green Sahara không phải là hành lang di cư giữa châu Phi cận Sahara và Bắc Phi. Tuy nhiên, bằng chứng khảo cổ học cho thấy sự trao đổi văn hóa giữa các khu vực đã diễn ra. Ảnh: Henrik Karlsson/Getty.

Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng sự phát triển của hoạt động chăn thả gia súc ở Sahara có thể xuất phát từ sự tương tác với các nhóm khác cũng đang chăn nuôi gia súc vào thời điểm đó, chứ không phải thông qua các cuộc di cư quy mô lớn. Ảnh: Ancient-origins.net.

Dòng dõi biệt lập này hiện không còn tồn tại dưới hình thức ban đầu nữa, nhưng tại một thời điểm nào đó, những người thuộc dòng dõi này đã hòa nhập với những người bên ngoài, đó là lý do tại sao một số người sống ở Bắc Phi ngày nay đã thừa hưởng một phần di sản di truyền này. Ảnh: Roland Unger / CC BY-SA 3.0.