Vì sao Lưu Bá Ôn trước khi chết tặng rổ cá cho Chu Nguyên Chương?

Trước khi qua đời, Lưu Bá Ôn căn dặn con trai mua một rổ cá tươi rồi đưa vào cung tặng Chu Nguyên Chương. Tuy nhiên, vị hoàng đế nhà Minh này mãi không hiểu được dụng ý của Lưu Bá Ôn.

19/12/2023 06:55

Lưu Bá Ôn (1311 – 1375) tên thật là Lưu Cơ, lấy tự là Bá Ôn, được mệnh danh là 'Thần cơ diệu toán' và là một trong những công thần khai quốc của nhà Minh. Chu Nguyên Chương lập nên nhà Minh không thể không nhắc đến đóng góp to lớn của Lưu Bá Ôn.

Dưới sự trợ giúp của Lưu Bá Ôn, hoàng đế Chu Nguyên Chương đã nhiều lần biến nguy thành an, từng bước đánh bại các kẻ thù 'đáng gờm', xây dựng nhà Minh vững mạnh.

Dù thông minh, tài năng xuất chúng hơn người nhưng Lưu Bá Ôn không được Chu Nguyên Chương hết lòng trọng dụng, tin tưởng. Minh chứng là ông chỉ được hoàng đế khai quốc của nhà Minh phong làm Thành Ý Bá với bổng lộc hàng năm chỉ 240 thạch.

Lưu Bá Ôn hiểu rõ Chu Nguyên Chương luôn cảnh giác, đề phòng mình cũng như tính cách của ông hoàng này khá độc đoán, tàn sát nhiều văn võ bá quan từng đi theo mình nếu nghi ngờ họ làm phản hoặc chống đối mình. Để bản thân và gia đình an toàn, năm 1371, Lưu Bá Ôn xin từ quan và nhanh chóng được Chu Nguyên Chương phê chuẩn.

Do vậy, Lưu Bá Ôn đem theo cha mẹ, vợ con về quê nhà Thanh Điền sống ẩn cư. Bốn năm sau, ông lâm bệnh nặng. Trước khi qua đời, ông dặn dò con trai mang một rổ cá tới kinh thành tặng cho Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương.

Theo đó, con trai của Lưu Bá Ôn làm theo trăn trối của cha. Sau khi nhận được rổ cá, Chu Nguyên Chương đau lòng trước tin Lưu Bá Ôn qua đời. Dù vậy, ông hoàng này không thể hiểu dụng ý của Lưu Bá Ôn khi tặng mình một rổ cá tươi.

Do đó, Chu Nguyên Chương hỏi các văn võ bá quan nhưng tất cả đều không biết dụng ý của Lưu Bá Ôn là gì. Đến tận lúc chết, Chu Nguyên Chương cũng không giải mã được bí ẩn này.

Theo các chuyên gia, Lưu Bá Ôn tặng Nguyên Chương rổ cá có 2 dụng ý. Đầu tiên là ông muốn nói với nhà vua rằng, triều đình giống như một bể cá và các đại thần giống như những con cá trong bể cá đó. Theo Lưu Bá Ôn, luật pháp nghiêm khắc không khả dụng nên nếu như tiêu diệt sạch các quan văn võ, tương lai của nhà Minh sẽ gặp nguy hiểm.

Dụng ý thứ 2 của Lưu Bá Ôn khi tặng rổ cá là muốn để Chu Nguyên Chương hiểu rằng, cần phải thắt chặt kiểm soát các phiên vương, tránh để họ có quyền lực quá lớn.

Do Chu Nguyên Chương không hiểu được dụng ý của Lưu Bá Ôn nên đã gieo mầm mống tai họa cho con cháu khi Yên Vương Chu Đệ đã phát động chiến dịch Tĩnh Nan, cướp ngôi của cháu trai để lên làm hoàng đế.