Năm 2009, hai nhân viên Michael Mitnick và Peter Gounis của công ty Berdon LLP đã tính sai chi phí của chuyến lưu diễn Last Girl On Earth và có hành vi phi pháp, gây thất thoát khoảng 9 triệu USD của Rihanna. Cô đâm đơn kiện họ năm 2012.
Nay, trong video nhạc (MV) rùng rợn Bitch Better Have My Money, nữ ca sĩ đóng vai một người đi trả thù, tra tấn và giết những kẻ chiếm tiền của mình. Cuối cùng, cô khỏa thân nằm trên thùng tiền.
“Anh nên biết tôi là ai nhé”
Đó là khi âm nhạc không chỉ là âm nhạc, và người hát không có ý định đem lời ca tiếng hát của mình mang đến bình yên hay sự phấn khích cho người nghe. Trái lại, họ muốn lan truyền lòng thù hận và nỗi sợ. Mặc dù vậy, trong lịch sử, những sản phẩm âm nhạc như thế không thiếu, cho thấy nghệ thuật không chỉ được sản sinh từ tình yêu.
Sau khi Rihanna gây ồn ào với Bitch Better Have My Money, các trang âm nhạc đã tổng hợp những “bài hát trả thù” nổi tiếng nhất. Cả những nghệ sĩ lớn như Bob Dylan, Biggie, Tupac đến Beyonce, Taylor Swift, Justin Timberlake đều từng hát để trả thù, vì những lý do khác nhau. Đơn giản nhất là trả thù người tình cũ, ngoài ra là các mối quan hệ công việc, cạnh tranh…
Rihanna bắt cóc, tra tấn và giết người trong MV mới nhất, như một thông điệp trả thù gửi đến các nhân viên kế toán cũ.
Taylor Swift nổi tiếng với những bài hát viết về tình cũ, trong đó rõ ràng nhất là Dear John (2010) với mục tiêu không ai khác ngoài John Mayer, nam ca sĩ đa tình. Tên anh được gọi ngay ở tên bài hát.
Swift trách móc: “Tôi từng ở trong ván cờ của anh/ Nhưng ngày nào anh cũng đổi luật chơi/ Mỗi lần anh gọi điện, tôi không biết mình đang nói chuyện với phiên bản nào của anh/ Đêm nay, tôi sẽ dập máy/ Nhưng bài hát này là để giải thích cho anh.” Sau cô, Mayer yêu thêm nhiều cô gái khác, trong đó có Katy Perry, cũng là một kẻ thù bị Swift bêu riếu trong ca khúc Bad Blood mới ra mắt.
MV Dear John
Khi đang hẹn hò, Beyonce cũng từng tức điên vì bạn trai Jay-Z (hiện tại là chồng cô), đến nỗi hát bài Irreplaceable (2006) với lời lẽ gây sự: “Anh nên biết tôi là ai nhé/ Chỉ cần sau một phút, tôi sẽ có ngay bạn trai mới/ Đừng tưởng anh không thể thay thế nhé.” Ngoài đời, họ đã đi đến hôn nhân và hiện là đôi vợ chồng quyền lực nhất nhì làng nhạc Mỹ.
Trước cả Beyonce và Swift, một mối tình khác của làng nhạc Mỹ cũng gây ầm ĩ khi Justin Timberlake hát Cry Me A River, tố cáo người yêu cũ Britney Spears lăng nhăng. Trong MV, Timberlake đột nhập vào nhà bồ cũ (do một người mẫu rất giống Spears đóng), sau khi cô vừa ra ngoài với người đàn ông khác.
Ca từ của Cry Me A River khá hiền lành so với Beyonce trên đây: “Không còn cơ hội nào cho anh và em/ Không bao giờ/ Em có buồn không… Cây cầu đã bị đốt cháy/ Bây giờ đến lượt em khóc/ Hãy khóc như một dòng sông.”
Từ cay độc đến uất ức
Đại thụ âm nhạc như Bob Dylan cũng đối diện với những bi kịch trong đời sống riêng. Ông từng bày tỏ trong Idiot Wind, ca khúc mà chính ông phủ nhận là nói về cuộc hôn nhân với người vợ Sara Dylan, nhưng con trai Jakob Dylan của ông tuyên bố: “Bài hát là lời cha mẹ tôi đang nói chuyện với nhau.”
Idiot Wind được rất nhiều người yêu thích, coi đó là “nhạc phim của đời mình” hoặc ước đã viết nên nó. Bài hát có những câu cay độc: “Sự ngu ngốc bay trong gió mỗi khi em mở miệng, bay dọc đường mòn về phía Nam. Sự ngu ngốc bay trong không khí mỗi khi em hé mở hàm răng. Em là con ngốc, cưng ạ. Thật khó hiểu tại sao em vẫn biết cách thở.”
Cũng liên quan đến giết chóc như bài hát của Rihanna, Goodbye Earl (2000) của Dixie Chicks kể về một phụ nữ tên Wanda vùng lên giết chết người chồng bạo hành tên Earl.
Ca từ bài hát kể chi tiết về cuộc sống của Wanda từ khi đi học, gặp Earl, kết hôn và bị đánh đập, phải che giấu, tới khi ra tay hạ sát chồng, vì “con giun xéo lắm cũng quằn.” Những câu hỏi dồn dập của Wanda khi giết và mang xác Earl đi giấu khiến người nghe lạnh gáy.
Còn nữ ca sĩ Carly Simon uất ức hát trả thù mọi người đàn ông trong bài hát thành công nhất của bà, You’re So Vain (Anh thật vô dụng, 1972). Nhiều ngôi sao nam nổi tiếng được cho là đối tượng được nói đến, trong đó có Warren Beatty và Mick Jagger. Tại bài hát này, Simon đã không ngần ngại lên án sự bội bạc và kiêu ngạo của đàn ông.