Trong sự nghiệp diễn xuất hơn 40 năm, NSND Bùi Bài Bình để lại ấn tượng cho khán giả bởi hàng loạt những vai diễn chính diện lẫn phản diện trong các phim như Mùa ổi (Hòa), Hương đất (Quyết), Ma làng (Tòng), Gió làng Kình (Khuyếnh), Hương vị tình thân (bố Chiến 'chó')... Thông qua diễn xuất tài tình, các nhân vật của nam NSND khiến người xem ghét thị cực ghét mà thương cũng rất thương.
Gần đây, NSND Bùi Bài Bình đến với khán giả yêu phim truyền hình Việt với vai ông Thành lái xe ôm trong Lối nhỏ vào đời. Vợ mất sớm, ông Thành phải 1 mình gà trống nuôi con. Vì quá chăm sóc, yêu chiều con cái mà cuối cùng con trai của ông Thành mãi không trưởng thành, có những việc làm khiến ông đau lòng. Ở tuổi xế chiều, ông Thành không ít lần phải rơi nước mắt cho hoàn cảnh éo le của mình.
NSND Bùi Bài Bình kể cảnh quay xúc động của ông Thành và Dũng trong Lối nhỏ vào đời khiến cả đoàn phim rơi nước mắt
Ở tuổi 66, NSND Bùi Bài Bình tiếp tục chinh phục người xem với vai ông Thành trong Lối nhỏ vào đời.
Cảnh ông Thành và Dũng chia tay nhau khiến đoàn phim rơi nước mắt
Ông Thành trong Lối nhỏ vào đời có điểm gì thu hút ông khiến ông nhận lời tham gia đóng vai này?
Vai ông Thành đúng là 1 vai lý thú. Rất nhiều phim khác từng khai thác nhân vật lái xe ôm nhưng không thuyết phục. Ở ông Thành có nhiều cung bậc cảm xúc, đủ sắc thái vui buồn, khi vui thì rất vui mà khi buồn cũng buồn cùng cực.
Điều gì khó khăn nhất với ông khi đóng vai ông Thành và ông đã khắc phục khó khăn đó như thế nào?
Với 1 người trên 60 tuổi như tôi, đi xe máy giữa đường sá đông đúc đã là 1 cái khó. Nghề xe ôm tôi không biết, lại chở thêm bạn diễn đằng sau. Tuy nhiên, tôi xác định đây là việc mà mình phải học.
Tôi dành thời gian tập luyện trước khi quay, đến khi quay cũng ngon lành, trò chuyện véo von được với bạn diễn (cười).
Mặt khác, việc quay phim bây giờ dễ hơn. Khi quay các cảnh rộng, cảnh trung, tôi và bạn diễn Hoàng Long ngồi trên xe. Còn khi chúng tôi thoại với nhau thì ngồi trên xe ô tô, máy quay đặt trước mặt. Hình thức quay này mới lạ và mang lại nhiều thuận lợi.
NSND Bùi Bài Bình trở thành người lái xe ôm lắm niềm vui nhưng cũng nhiều nỗi buồn.
Tạ Hoàng Long là 1 bạn diễn trẻ, mới 19 tuổi và không học qua diễn xuất. Khi biết đóng với Hoàng Long ông có lo lắng không, 2 bác cháu đã trải qua những khó khăn gì?
Ngay từ đầu khi gặp Hoàng Long, tôi đã có thiện cảm với bạn ấy. Hoàng Long học thanh nhạc nên cũng biết biểu diễn, biết biểu cảm vui buồn. Khuôn mặt của cậu ấy lại trong sáng, dễ gần.
Trong quá trình làm việc, 2 bác cháu rất chan hòa, những gì bạn ấy chưa làm được thì tôi chỉ bảo. Ngược lại, tôi nói rằng nếu Hoàng Long yêu cầu gì từ tôi thì cứ nói. Bạn ấy cũng nói thật là tôi thoại chậm lại để bạn ấy còn diễn theo và tôi vui vẻ đồng ý.
Hoàng Long có nét diễn ngây thơ. Bây giờ nhiều lúc tôi thấy mình thành thợ diễn, diễn 1 cách bài bản, chuyện nghiệp quá. Cách diễn ngây thơ của Hoàng Long là thứ tôi phải học.
Sự kết hợp ăn ý của tôi và Hoàng Long cùng với câu chuyện của kịch bản, sự chăm chút của đạo diễn cho 2 nhân vật ông Thành và Dũng đã làm nên 1 tình bạn thú vị của 2 nhân vật này.
Là 1 diễn viên gạo cội, ông có lời nhắn nhủ gì tới Hoàng Long cũng như lớp diễn viên trẻ trong sự nghiệp diễn xuất của họ?
Về việc truyền đạt kinh nghiệm diễn xuất thì không riêng gì Hoàng Long, khi đóng phim với các diễn viên trẻ, có gì hay, có gì tốt thì tôi đều truyền đạt, dạy dỗ các bạn ấy.
Có những bạn diễn rất lâu, diễn rất chậm nhưng nếu các bạn cầu thị thì thay vì cáu kỉnh, tôi sẵn sàng, vui vẻ chiều theo các bạn. Khi đóng chung 1 cảnh, nếu mình diễn tốt nhưng bạn diễn diễn không được thì cảnh đó cũng hỏng.
Tuy nhiên, ngược lại, có những bạn trẻ cũng ngang ngược, khi chúng tôi góp ý thì các bạn cã rằng 'ông cứ lo việc của ông đi'. Khi đó thì thôi, tôi không nói nữa.
Không chỉ trên phim, ngoài đời, NSND Bùi Bài Bình và Hoàng Long có tình bạn thân thiết với nhau.
Các bạn trẻ có thuận lợi hơn so với những người đi trước như chúng tôi. Ngày xưa cả hãng phim truyện Việt Nam may ra 1 năm mới được 1 phim, nếu người diễn viên được đóng vai chính là diễm phúc, còn không thì được đóng vai phụ cũng sướng lắm. Có người thậm chí vài năm không được đóng phim nào.
Bây giờ các bạn trẻ có môi trường tốt, nhiều phim, nhiều vai diễn hay. Việc đào tạo ngày nay hiện đại hơn và việc tiếp cận thông tin điện ảnh cũng dễ dàng hơn.
Tôi vẫn nhớ thầy giáo từng dạy chúng tôi rằng làm nghệ thuật phải có 3 điều, thứ nhất là tài năng, thứ 2 là lao động và thứ 3 là thời cơ.
Các bạn trẻ ngày nay có thời cơ, có tài năng rồi thì phải lao động để duy trì tài năng của mình, trau dồi, rèn luyện mỗi ngày để ngày càng tỏa sáng.
Khi tôi đi làm diễn viên, làm phó đạo diễn, bên cạnh những bạn cầu thị thì vẫn còn có những bạn không học thuộc thoại, điều đó là không nên.
Quay trở lại với bộ phim Lối nhỏ vào đời, cảnh quay nào ở trong phim này để lại cho ông nhiều ấn tượng nhất?
Cảnh quay khiến tôi nhớ nhất là cảnh sau khi ông Thành quyết định bán nhà trả nợ con trai rồi ông ấy về quê sinh sống.
Ông Thành gọi điện mời Dũng sang ăn cơm, coi như là bữa cơm cuối cùng ở ngôi nhà của ông. Tôi và Hoàng Long bàn bạc nhau là phải diễn kiểu gì, nếu cứ ngậm ngùi, sụt sùi thì giống các tình huống trong các phim khác.
Sau 1 đoạn ông Thành và Dũng nói chuyện vui vẻ ở bữa cơm đạm bạc thì tự nhiên ông Thành bật khóc, Dũng ôm ông Thành khóc theo thì ông Thành mắng 'bác đã chết đâu mà mày khóc'. Mắng là mắng thế thôi nhưng nước mắt ông Thành vẫn chảy. Rồi Dũng hát bài hát 'Bài ca tuổi trẻ'.
Khi quay cảnh này cả đoàn phim bật khóc. Như vậy công lao động của 2 bác cháu bỏ ra là xứng đáng, những người trong đoàn phim thấu hiểu được thì chắc chắn khán giả khi xem phim cũng cảm nhận được.
Cảnh quay xúc động của ông Thành và Dũng.
Trong phim ông Thành và Dũng là 1 đôi bạn thân, còn ở ngoài đời mối quan hệ của ông và Hoàng Long như thế nào?
2 bác cháu chúng tôi ngoài đời cũng thân nhau kể từ khi phim bắt đầu quay và cho đến bây giờ, khi phim phát những tập cuối cùng. Sau mỗi buổi quay, 2 bác cháu rủ nhau đi ăn uống ở vỉa hè.
Bố mẹ Hoàng Long cũng rất quan tâm. Trong buổi chiếu tập đầu tiên, bố mẹ Hoàng Long mời tôi về nhà cùng uống bia và xem phim. Bố mẹ Hoàng Long rất nhiệt tình, tôn trọng sở thích của con, tôi nghĩ đó là môi trường rất tốt của bạn ấy.
Luôn ước vọng được đóng những vai hiền lành, có số phận
Gần đây ông có chia sẻ với truyền thông rằng ở nhà ông còn nấu cơm cho vợ, thực hư việc này như thế nào?
Chuyện đó 1 phần là vui, 1 phần là sự thật. Về cơ bản công việc bếp núc là của vợ tôi.
Trong Lối nhỏ vào đời có nhiều cảnh ông Thành tự nấu cháo, làm món rau xào tỏi, tóp mỡ phi cà chua… Các bạn trong đoàn phim tưởng tôi không làm được định hướng dẫn, nhưng tôi bảo đó là chuyện nhỏ, ở nhà tôi làm suốt (cười).
Vì bà xã thỉnh thoảng ốm đau hoặc đi công tác thì tôi phải lo cơm nước cho 2 con và tôi thấy những việc đó mang lại niềm vui.
Gia đình ông chia sẻ thế nào khi ông phải vào vai những người đàn ông khổ sở như ông Thành?
2 vợ chồng tôi đều là nghệ sĩ, bà xã là diễn viên cùng tuổi với tôi.
Chúng tôi cùng làm nghệ thuật nên ít khi khen nhau. 2 con trai cũng chỉ khen khéo, bảo là con nghe bạn bè con nói phim bố hot phết (cười).
Nam NSND mong muốn tiếp tục được đóng những vai hiền lành, có số phận.
Theo ông, đâu là điều quan trọng nhất để bố mẹ và con cái hiểu nhau, có tiếng nói chung?
2 vợ chồng chúng tôi đều hoạt động nghệ thuật nhưng chúng tôi không áp đặt cái gì cho con cái cả. Chúng tôi không áp đặt con phải học đạo diễn, học diễn viên hay học quay phim.
Khi các con muốn phát triển cái gì thì chúng tôi động viên con. Con trai đầu làm nghề ngân hàng, còn con trai thứ 2 sau khi tốt nghiệp cấp 3 có nguyện vọng đi học đạo diễn thì vợ chồng tôi cũng không cản.
Tôi nghĩ quan trọng là con cái được lớn lên trong môi trường chan hòa, các thành viên trong gia đình tình cảm, thấu hiểu nhau. Tôi vẫn dạy các con phải thành nhân trước khi thành công, phải là 1 người biết thế nào là xấu, thế nào là tốt, biết kính trên nhường dưới, biết vị trí mình ở đâu để rèn luyện, phấn đấu.
2 con trai của tôi đều trưởng thành, tử tế, hiền lành, đó là điều đáng mừng. Còn chuyện các con có làm ông này bà kia, có giàu sang không là việc khác.
Ngoài những vai hiền lành, thương yêu con cái gần đây trong các phim như Lối nhỏ vào đời, Anh có phải đàn ông không?... thì ông cũng từng hóa thân thành những nhân vật phản diện như Khuếnh trong Gió làng Kình hay Tòng trong Ma làng. Ông thích đóng dạng vai nào hơn và trong tương lai ông có mong muốn được đảm nhận 1 vai diễn cụ thể nào không?
Tôi được đạo diễn mời đóng 1 số vai phản diện độc ác, gian manh, tuy nhiên, ước vọng của tôi vẫn là được đóng những vai hiền lành, có thân phận.
Không chỉ riêng tôi mà bất cứ diễn viên nào cũng đều mong muốn mình sẽ có vai diễn về sau hay hơn, lạ hơn vai diễn trước. Tuy nhiên, người diễn viên bị thụ động, không thể tự chọn nhân vật cho mình.
Ở tuổi của tôi có được vai diễn như vai ông Thành là may mắn, và tôi vẫn hy vọng 1 ngày nào đó có vai hay, vai lạ hơn để được tiếp tục thử sức mình.
Cảm ơn ông về những chia sẻ!