Ảnh minh hoạ
Hình ảnh ban đầu được chụp theo kỹ thuật cận hồng ngoại cho thấy đây là cặp ngôi sao có tên gọi là Herbig-Haro 46/47. Đây là hai ngôi sao thuộc chòm sao Vela nằm trong Dải Ngân hà, nằm cách Trái Đất khoảng 1.470 năm ánh sáng. Bức ảnh này sau đó được công bố vào ngày 26/7.
Từ những năm 1950, cặp ngôi sao này đã được quan sát và nghiên cứu bằng cả kính viễn vọng trong không gian và trên mặt đất, nhưng hình ảnh thu được từ kính viễn vọng James Webb có độ phân giải cao nhất và chi tiết nhất, khi có khả năng quan sát vũ trụ với bước sóng ánh sáng dài hơn các kính viễn vọng không gian khác.
Trong bức ảnh, các nhà nghiên cứu không chỉ thu thập được thêm thông tin về nguồn gốc vũ trụ của chúng ta, mà còn xác nhận thấy sự xuất hiện của một vật thể bí ẩn có hình dấu chấm hỏi. Các nhà khoa học chưa từng quan sát hoặc nghiên cứu kỹ lưỡng về vật thể, nên chưa thể xác định chính xác về nguồn gốc và cấu tạo của nó, nhưng họ vẫn đưa ra một số nhận định dựa trên hình dạng và vị trí của nó.
“Điều đầu tiên có thể loại trừ là đây không phải một ngôi sao trong Dải Ngân hà. Hình ảnh chụp các ngôi sao luôn có những tia nhọn rất lớn, bởi các ngôi sao giống như một điểm sáng. Đây được cho là kết quả của hiện tượng nhiễu xạ ánh sáng từ các cạnh gương và thanh chống dùng để hỗ trợ trên các camera chụp hình”, Matt Caplan, nhà nghiên cứu vật lý tại Đại học Bang Illinoi, chỉ rõ.
Ông Caplan cho biết thêm rằng kính viễn vọng Webb thường sẽ cho phép các nhà nghiên cứu nhìn thấy sáu hoặc tám “tia nhọn” sao nếu quan sát kỹ. “Vì vậy, hình ảnh thu về cho thấy vật thể dạng “dấu chấm hỏi” đó không phải là một ngôi sao,” ông nói thêm.
Theo nhà khoa học Christopher Britt, chuyên gia nghiên cứu giáo dục và tiếp cận cộng đồng tại văn phòng tiếp cận cộng đồng thuộc Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian, vật thể này có thể là sự hợp nhất của hai thiên hà cách chúng ta hàng tỷ năm ánh sáng.
“Có rất nhiều thiên hà bên ngoài Dải Ngân hà của chúng ta. Một vật thể lạ có thể xuất hiện, điều này dường như sẽ xảy ra khá thường xuyên, khi các thiên hà phát triển và tiến hóa theo thời gian vũ trụ, và va chạm với các thiên hà lân cận”, ông Britt nhấn mạnh. “Và khi hiện tượng này xảy xảy ra, các vật thể ấy có thể bị bóp méo thành đủ loại hình dạng khác nhau, bao gồm cả hình dạng một dấu chấm hỏi”.
Câu hỏi có liên quan đến vũ trụ
Các chuyên gia cho biết, đây có thể là lần đầu tiên vật thể này được nhìn thấy, nhưng hiện tượng hợp nhất các thiên hà và tạo nên một vật thể có hình dạng giống như dấu chấm hỏi đã từng xảy ra trước đây, một vật thể được hình thành bởi thiên hà Antennae trong chòm sao Corvus. Tuy nhiên ông Britt cũng cho biết thêm rằng, trong lịch sử, vật thể được tạo ra sau những lần “tương tác” như vậy xuất hiện tương đối thường xuyên, song chúng không tồn tại được lâu.
“Hoàn toàn không có cách nào để hiểu được mọi thứ trong không gian”, nhà nghiên cứu vật lý Matt Caplan. “Mặt trời đang di chuyển khi quay quanh thiên hà, và thiên hà, được tạo thành từ các ngôi sao, đang di chuyển theo bất kỳ hướng nào mà tác động của trọng lực”.
Theo thông tin từ nhà khoa học Christopher Britt, va chạm và hợp nhất cũng chính là kịch bản sẽ xảy ra trong trong khoảng 4 tỷ năm nữa với thiên hà của chúng ta và thiên hà Andromeda, thế nhưng hình dạng của vật thể mới vẫn chưa được khám phá và tiết lộ.
Ông Britt cho rằng hình dạng dấu chấm hỏi của vật thể này cũng có thể là “dấu hiệu của sự hợp nhất giữa hai thiên hà đang tương tác với nhau bằng lực hấp dẫn”. “Đối với tôi, cái móc của của vật thể hình dấu chấm hỏi này trông rất giống cái mà chúng ta hay gọi là đuôi thủy triều (tidal tail), nơi dòng sao và khí bị tách ra và bay vào không gian”.
Hai nhà nghiên cứu Christopher Britt và Matt Caplan tin rằng việc thu thập thêm dữ liệu quang phổ về vật thể sẽ tiết lộ nhiều chi tiết hơn về khoảng cách và thành phần hóa học của nó.
“Trên thực tế, sẽ khó có ai có thể thực hiện được nghiên cứu này, bởi rất dễ gặp phải nhầm lẫn. Nhưng nếu có đủ động lực và cẩn trọng thực hiện các quan sát kỹ lượng, các nhà khoa học hoàn toàn có thể theo đuổi nghiên cứu này”, ông Caplan bình luận.