Ứng xử văn minh để giữ gìn văn hóa lễ hội đầu năm

Chỉ khi người đi lễ hiểu đúng về tôn giáo, tín ngưỡng thì những vấn đề trong bài toán văn minh lễ hội mới chấm dứt.

24/02/2025 16:11

Tháng Giêng đang dần khép lại. Chặng đường đầu tiên trong mùa lễ hội 2025 đã diễn ra tương đối yên ả. Công tác tổ chức quản lý đã đảm bảo các lễ hội lớn khai hội an toàn, văn minh. Tuy nhiên, cho tới thời điểm này đã xuất hiện không ít hình ảnh phản cảm, lộn xộn, thiếu văn hóa tại một số lễ hội trên cả nước. Nguyên nhân chủ yếu đến từ ý thức chấp hành nội quy, quy chế tại di tích, lễ hội, gìn giữ tôn nghiêm nơi thờ tự, vệ sinh môi trường của một số người dân tham gia lễ hội chưa cao. Trong đó, đáng chú ý là tái diễn những hiện tượng vốn từng diễn ra ở nhiều điểm nóng trước đây, đó là cảnh đám đông tranh cướp lộc tại một số lễ hội.

Trong bối cảnh nhiều lễ hội lớn ở một số địa phương đang sắp sửa khai hội trong tháng 2 âm lịch, việc cảnh báo nguy cơ mất an toàn văn minh lễ hội vẫn đang được đặt ra cấp bách. Đi lễ, đi hội đầu xuân đã là nếp quen bao đời của nhân dân. Khi lượng người đổ về ngày càng đông, việc kiểm soát những bất cập xung quanh các dịch vụ đi kèm tại các lễ hội vẫn còn là bài toán nan giải. Với đa số người dân, đi lễ đầu năm là để cầu cho gia đình bình an, vạn sự tốt lành hay đôi khi chỉ đơn giản là những giây phút tìm đến sự yên bình, khởi đầu trong một năm mới với nhiều năng lượng tích cực. Nhưng lợi dụng tâm lý đi lễ cầu quay đầu năm, nhiều dịch vụ trục lợi đã nở rộ kéo theo những hành vi thiếu ý thức trong việc hành lễ.

Thời gian qua, chính quyền và ban tổ chức lễ hội ở các địa phương đã vào cuộc tăng cường kiểm tra, giám sát để xử lý vi phạm liên quan. Đơn cử tại chùa Hương, đoàn kiểm tra liên ngành của Ban tổ chức lễ hội chùa Hương đã cấm hoạt động bán hàng phóng sinh để đảm bảo cảnh quan cho khu di tích. Trước phản ánh của du khách về quy định đi thuyền nào phải về thuyền đó dẫn đến việc chờ đợi không thoải mái khi đi lễ, ban tổ chức lễ hội chùa Hương thừa nhận bất cập đến từ cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng. Giải pháp trước mắt chỉ là nâng cao chất lượng phục vụ, nghiêm cấm lái đò thu thêm tiền của khách. Bên cạnh việc kiểm tra để xử lý các vi phạm lợi dụng di tích để trục lợi, Ban tổ chức lễ hội du lịch chùa Hương khuyến cáo du khách cần chủ động trong việc chung tay giữ gìn, vệ sinh môi trường, ứng xử văn minh lịch sự để gìn giữ sự tôn nghiêm nơi cửa phật, bởi thực tế tình trạng lộn xộn của các dịch vụ một phần dao động cơ vụ lợi của những người làm dịch vụ, thế nhưng sâu xa là do tâm lý và nhận thức của người đi hội.

Tham gia lễ hội, đặc biệt trong những ngày đầu xuân là nhu cầu chính đáng của người dân. Đây cũng là để góp phần bảo tồn văn hóa phát triển du lịch. Tuy nhiên để có những mùa lễ hội không bị lộn xộn, việc tăng cường công tác quản lý, kiên quyết đấu tranh, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và các tệ nạn xã hội, đồng thời tích cực tuyên truyền cảnh báo để người dân du khách nâng cao ý thức khi tham gia lễ hội là điều vô cùng cần thiết. Có như vậy, nét đẹp văn hóa lễ hội mới được xây dựng, giúp lễ hội khẳng định được giá trị trong xu thế hội nhập của đất nước trong thời kỳ mới.