Những loại ung thư liên quan đến việc uống rượu

Uống bia rượu nhiều đã được chứng minh làm tăng rõ rệt nguy cơ mắc các loại ung thư khoang miệng, ung thư hầu họng, ung thư thanh quản, ung thư thực quản.

21/08/2023 18:05

Lạm dụng rượu làm tăng nguy cơ ung thư

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trên thế giới. Mỗi năm có gần 20 triệu ca mắc mới ung thư và hơn 10 triệu người tử vong vì bệnh này, trong đó 2/3 là ở các nước đang phát triển.

Thống kê mỗi năm Việt Nam có hơn 180.000 ca mắc mới, trên 120.000 người tử vong do ung thư. Các loại ung thư thường gặp là: ung thư gan, phổi, vú, dạ dày, đại tràng, trực tràng…

Theo WHO, những yếu tố nguy cơ gây ung thư phổ biến nhất có thể phòng tránh được lần lượt là: hút thuốc lá, uống rượu bia, thừa cân béo phì và thiếu hoạt động thể lực, nhiễm virus HPV lây truyền qua đường tình dục, các tác nhân ung thư nghề nghiệp...

Ngoài ra còn các yếu tố quan trọng khác làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư như nhiễm virus viêm gan B, C, ô nhiễm môi trường, chất phóng xạ, thực phẩm…

Sử dụng rượu là một trong những yếu tố nguy cơ đối với bệnh ung thư, cùng với việc sử dụng thuốc lá, thừa cân béo phì và ít vận động.

Ảnh minh họa. (Nguồn ảnh: internet)

Các loại ung thư liên quan đến rượu

Ung thư đầu – cổ

Tiêu thụ rượu từ vừa đến nhiều có liên quan nguy cơ mắc một số bệnh ung thư đầu – cổ. Những người uống rượu vừa phải có nguy cơ mắc ung thư vùng khoang miệng, vùng hầu cao hơn 1,8 lần (không bao gồm môi) và ung thư thanh quản cao gấp 1,4 lần so với những người không uống rượu. Những người nghiện rượu nặng có nguy; cơ cao gấp 5 lần ung thư vùng khoang miệng, vùng hầu và nguy cơ ung thư thanh quản cao gấp 2,6; lần. Ngoài ra, nguy cơ mắc các bệnh ung thư này sẽ cao hơn đáng kể nếu những người uống lượng rượu như vậy kèm với hút thuốc lá.

Ung thư thực quản

Uống rượu ở mọi cấp độ đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản. So với người không uống rượu, nguy cơ sẽ cao hơn từ 1,3 lần đối với uống ít và gần 5 lần đối với uống nhiều rượu. Ngoài ra, những người có sự thừa hưởng tình trạng thiếu hụt enzym chuyển hóa rượu có nguy cơ tăng đáng kể ung thư biểu mô tế bào vảy thực quản nếu họ uống rượu.

Ung thư gan

Tiêu thụ nhiều rượu có liên quan đến nguy cơ tăng gấp 2 lần mắc hai loại ung thư: ung thư biểu mô tế bào gan và ung thư đường mật trong gan

Ung thư vú

Các nghiên cứu dịch tễ học đã khẳng định có sự tăng nguy cơ ung thư vú khi tăng lượng rượu. Dữ liệu tổng hợp từ 118 nghiên cứu riêng lẻ chỉ ra rằng những người uống rượu có nguy cơ mắc ung thư vú tăng nhẹ (cao hơn 1,04 lần) so với những người không uống. Sự gia tăng rủi ro lớn hơn ở những người uống rượu vừa phải (cao hơn 1,23 lần) và những người nghiện rượu nặng (cao gấp 1,6 lần). Một phân tích dữ liệu tiền cứu trên 88.000 phụ nữ tham gia hai nghiên cứu đoàn hệ của Hoa Kỳ đã kết luận rằng đối với những phụ nữ chưa bao giờ hút thuốc, uống rượu ở mức độ vừa phải, có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh ung thư do rượu tăng gấp 1,13 lần và chủ yếu là ung thư vú.

Ung thư đại trực tràng

Uống rượu từ trung bình đến nhiều có liên quan đến nguy cơ ung thư đại tràng và trực trang, tăng gấp 1,2 đến 1,5 lần so với không uống rượu.

Bằng chứng cho điều này thường mạnh hơn ở nam giới so với nữ giới, nhưng các nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ ở cả hai giới.

Rượu dẫn đến nguy cơ ung thư như thế nào?

Các nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết về nhiều cách mà rượu có thể làm tăng nguy cơ ung thư, bao gồm:

– Chuyển hóa ethanol trong đồ uống có cồn thành acetaldehyd, là tác nhân gây ung thư ở người vì có thể làm tổn thương cả DNA (vật liệu di truyền tạo nên gen) và protein.

– Tạo ra các loại phản ứng oxy (các phân tử phản ứng hóa học có chứa oxy), có thể làm hỏng DNA, protein và lipid (chất béo) trong cơ thể thông qua một quá trình gọi là oxy hóa.

– Làm suy yếu cơ thể, giảm khả năng phân hủy và hấp thụ chất dinh dưỡng có thể liên quan đến nguy cơ ung thư, gồm chất dinh dưỡng trong phức hợp vitamin B, chẳng hạn như folat: vitamin A, C, D, E và carotenoid.

– Tăng nồng độ estrogen trong máu, hormon giới tính có liên quan đến nguy cơ ung thư vú.

Trong quá trình lên men và sản xuất đồ uống có cồn cũng có thể ô nhiễm các chất gây ung thư như nitrosamin, sợi amiăng, phenol và hydrocarbon.