100 trái tim hồi sinh từ kỹ thuật thay van động mạch chủ tiên tiến

Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh vừa đạt cột mốc 100 ca thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) thành công, đánh dấu 100 câu chuyện về sự sống được kéo dài nhờ bàn tay, khối óc và trái tim của những người thầy thuốc Việt Nam.

16/10/2025 17:07

Hành trình hồi sinh những trái tim yếu ớt

Hẹp van động mạch chủ, căn bệnh tưởng chừng xa lạ nhưng đang đe dọa hàng trăm nghìn sinh mạng, đặc biệt là người cao tuổi. Theo ước tính tại Việt Nam có khoảng 100.000-150.000 người đang sống chung với căn bệnh này.

Sự nguy hiểm còn ở chỗ bệnh tiến triển âm thầm, triệu chứng mờ nhạt khiến nhiều người nhầm tưởng là bệnh của tuổi già, chỉ đến khi xuất hiện đau ngực, khó thở, ngất hoặc đột quỵ thì mới được phát hiện và khi đó nguy cơ tử vong trong vòng 2-3 năm có thể lên tới 60-70%.

'Ngay cả những người bệnh chưa có triệu chứng nếu siêu âm tim xác định hẹp van động mạch chủ nặng, nguy cơ đột tử vẫn hiện hữu. Can thiệp kịp thời là yếu tố sống còn', Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ.

Trước đây, phẫu thuật thay van mở là phương pháp duy nhất nhưng với bệnh nhân lớn tuổi, nhiều bệnh nền, thể trạng yếu, trải qua cuộc mổ là điều không đơn giản. Sự ra đời của phương pháp can thiệp TAVI thay van động mạch chủ qua ống thông đã mở ra hướng điều trị mới.

Không cần mở ngực, không cần gây mê toàn thân, các bác sĩ chỉ sử dụng một đường ống nhỏ luồn từ động mạch đùi lên tim để đặt van nhân tạo. Toàn bộ quá trình thực hiện chỉ diễn ra trong vài giờ, ít đau, ít mất máu và người bệnh có thể xuất viện chỉ sau từ 3-5 ngày.

Giáo sư, Tiến sĩ Trương Quang Bình, Chủ tịch Hội đồng khoa học, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố nhấn mạnh: 'Thủ thuật này giúp người bệnh giảm đau, giảm biến chứng, phục hồi nhanh và đặc biệt phù hợp với người lớn tuổi hoặc có nhiều bệnh nền. Đây là bước tiến mang tính cách mạng trong điều trị tim mạch hiện đại'.

Ông Lê Minh Nghĩa, một doanh nhân ở Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: 'Cuối tháng 8 vừa rồi, tôi đột ngột bị đột quỵ và được chẩn đoán hẹp van động mạch chủ. Khi nghe giới thiệu về phương pháp TAVI, tôi còn e ngại nhưng được bác sĩ tư vấn cặn kẽ nên quyết định làm. Quá trình phẫu thuật diễn ra nhẹ nhàng, tôi hồi phục nhanh'.

Hay trường hợp của ông Trần Văn Chỉ được chẩn đoán hẹp van động mạch chủ từ năm 2022, xúc động kể: 'Lúc làm thủ thuật tôi chỉ được gây tê, tỉnh táo suốt quá trình. Sau ca mổ vài ngày, tôi khỏe hẳn, hết tức ngực, khó thở, tinh thần minh mẫn, cảm giác như có thể sống thêm 10-20 năm nữa. Đó là niềm vui lớn nhất của tôi và gia đình'.

Trong số 100 ca thành công còn có nhiều câu chuyện xúc động khác, đơn cử như bệnh nhân 92 tuổi người Campuchia, bị hẹp van nặng và mạch máu vôi hóa phức tạp được các y bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Y dược can thiệp thành công, đem lại kết quả tốt cho bệnh nhân.

Xây dựng trung tâm xuất sắc về van tim

Để đạt được dấu mốc 100 ca TAVI, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố đã kiên trì xây dựng mô hình 'Heart Team', nơi các chuyên gia tim mạch nội khoa, phẫu thuật tim, chẩn đoán hình ảnh, gây mê hồi sức và điều dưỡng cùng tham gia từng khâu trong quy trình điều trị.

Tiến sĩ Vũ Hoàng Vũ, Trưởng Khoa Tim mạch can thiệp, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố cho biết: 'Chúng tôi sử dụng hai loại van TAVI gồm van nong bóng và van tự bung, lựa chọn tùy từng trường hợp. Mỗi ca bệnh là một bài toán riêng, cần sự phối hợp chặt chẽ và tính toán kỹ lưỡng. Điều quan trọng nhất là an toàn và hiệu quả tối đa cho người bệnh'.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác phối hợp, Tiến sĩ Cao Đằng Khang, Trưởng Khoa phẫu thuật tim mạch, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố cho biết: 'Vai trò của phẫu thuật viên tim mạch vẫn rất quan trọng, từ đánh giá trước can thiệp, hỗ trợ trong quá trình thủ thuật đến theo dõi và xử lý biến chứng. Mỗi thành công là kết quả của tinh thần đồng đội và sự cẩn trọng tuyệt đối'.

Không dừng lại ở việc điều trị, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đại học Y dược còn đi đầu trong nghiên cứu, công bố quốc tế và chuyển giao công nghệ TAVI cho nhiều bệnh viện trong cả nước, góp phần lan tỏa thành tựu khoa học tới cộng đồng y khoa Việt Nam.

Các nghiên cứu quốc tế cho thấy ở bệnh nhân hẹp van động mạch chủ nặng, tỷ lệ tử vong sau hai năm có thể lên đến 50% nếu không điều trị. Phương pháp mới giúp giảm đáng kể tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng sống rõ rệt. Với hơn 100 ca thành công, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã chứng minh năng lực chuyên môn và tầm vóc của y học Việt Nam trong lĩnh vực tim mạch hiện đại.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Định khẳng định: 'Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng Trung tâm xuất sắc về van tim đạt chuẩn quốc tế, không chỉ điều trị hẹp van động mạch chủ mà còn các bệnh lý van hai lá, ba lá, động mạch phổi. Thành công hôm nay là nền tảng cho sứ mệnh lớn hơn đó là điều trị gắn với đào tạo và nghiên cứu. Đúng vai trò của một bệnh viện đại học'.

Để trở thành trung tâm xuất sắc, theo Tiến sĩ Định cần dựa vào ba trụ cột gồm: Chuyên môn hóa, so sánh kết quả quốc tế và dẫn dắt, tiên phong trong lĩnh vực điều trị bệnh lý van tim. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ của đội ngũ chuyên gia, cũng như nắm bắt và áp dụng các kỹ thuật mới nhất.

Từ một bệnh viện đại học, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định vị thế trung tâm tim mạch hàng đầu, góp phần nâng cao vị thế của y học Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Theo NHẬT THÀNH/Nhân dân