Cảnh báo về bệnh tim đột ngột

Gần đây, Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Nhi đồng Thành phố Hồ Chí Minh cùng ghi nhận 2 ca cấp cứu tim mạch nguy kịch ở 2 lứa tuổi khác nhau nhưng chung một cảnh báo: Bệnh tim có thể xảy ra với bất kỳ ai và thường bị xem nhẹ ở giai đoạn đầu.

21/10/2025 19:01

Những điểm chung đáng báo động

Theo bác sĩ Nguyễn Khắc Lê Sơn, Phó Khoa Điều trị rối loạn nhịp, Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân B. (70 tuổi) ngụ tại Thành phố Hồ Chí Minh được chuyển đến bệnh viện vào rạng sáng 20/10 trong tình trạng khó thở, đau ngực, ngất xỉu, men tim tăng rất cao, dấu hiệu cảnh báo tổn thương cơ tim nghiêm trọng.

Ê-kíp cấp cứu lập tức huy động liên khoa để xử trí tình huống có nguy cơ đột tử do rối loạn nhịp tim hoặc nhồi máu cơ tim cấp. Bệnh nhân B. vốn có tiền sử suy tim, tăng huyết áp, tiểu đường, hút thuốc lá nhiều năm,… - những yếu tố nguy cơ làm tim suy yếu, giảm khả năng co bóp và dễ rơi vào tình trạng ngừng đập bất ngờ.

Nhờ xử trí kịp thời, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch, tuy nhiên, phổi vẫn còn ran rít, khó thở và phải thở oxy hỗ trợ. 'Nếu phát hiện muộn chỉ vài phút, bệnh nhân rơi vào tình trạng não bị thiếu oxy sẽ tổn thương vĩnh viễn hoặc tử vong trước khi đến bệnh viện', bác sĩ Sơn chia sẻ.

Cùng thời điểm, tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, ê-kip tim mạch, phẫu thuật tim đã tiến hành ca mổ tái tạo động mạch vành trái cho bé gái A. (11 tuổi), bị viêm cơ tim tối cấp, sốc tim kèm bất thường mạch vành, một dị tật cực hiếm, chỉ chiếm 0,1% dân số thế giới.

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, bệnh nhi nhập viện trong tình trạng lơ mơ, tím tái, mạch không bắt được, huyết áp không đo được, phổi ran ẩm, men tim tăng cao, tất cả những dấu hiệu về nguy cơ đột tử do tim.

Trước đó, em A. chỉ chạy thể dục nhẹ khoảng 300m rồi than mệt và ngất. Kết quả siêu âm tim và chụp CTA xác định động mạch vành trái xuất phát sai vị trí, đi nội thành trong động mạch chủ, một cấu trúc có thể khiến dòng máu nuôi tim bị ép lại khi vận động mạnh.

Sau phẫu thuật sửa chữa động mạch vành và hồi sức tích cực, bệnh nhi hồi phục kỳ diệu, tự thở, tỉnh táo và không cần thuốc vận mạch. Bác sĩ Tiến cảnh báo: 'Nếu không được phát hiện và can thiệp đúng lúc, khả năng ngừng tim đột ngột trong lúc chơi thể thao là rất cao'.

Hai ca bệnh, một người già và một trẻ nhỏ, nhưng cùng mang điểm chung nguy hiểm về các bệnh lý tim mạch tiềm ẩn thường diễn tiến âm thầm, phát tác đột ngột, đe dọa tính mạng chỉ trong vài phút.

Cả hai đều có dấu hiệu báo trước nhưng chưa được lưu tâm như đau ngực, khó thở, chóng mặt, mệt bất thường hoặc ngất xỉu. Với người lớn tuổi, đây có thể là biểu hiện suy tim, rối loạn nhịp hoặc nhồi máu cơ tim, còn với trẻ em có thể là viêm cơ tim hoặc dị dạng mạch vành bẩm sinh.

Nhận biết cảnh báo sớm để phòng bệnh tim mạch

Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, tại Việt Nam có khoảng 200.000 người tử vong vì bệnh tim mạch, chiếm 33% trong tổng số ca tử vong. Hầu hết các ca tử vong tim mạch đến từ việc không phát hiện và điều trị kịp thời. Người bệnh thường chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu thoáng qua, không tầm soát và thăm khám thường xuyên cho đến khi xuất hiện các triệu chứng nặng.

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, quy trình cấp cứu tim mạch đã giúp nâng tỷ lệ cứu sống bệnh nhân ngừng tim, rối loạn nhịp lên trên 85%, con số tương đương các trung tâm tim mạch lớn trong khu vực.

Các chuyên gia tim mạch đưa ra khuyến cáo, với người trưởng thành có bệnh nền tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì, hút thuốc lá, cần tầm soát tim mạch định kỳ 6 tháng/lần, đặc biệt là kiểm tra điện tim, siêu âm tim và men tim.

Đối với trẻ em, phụ huynh cần lưu ý các biểu hiện mệt mỏi khi vận động, đau ngực, ngất xỉu không rõ nguyên nhân. Đây có thể là dấu hiệu của dị tật mạch vành hoặc viêm cơ tim tiềm ẩn.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, nhấn mạnh: 'Những trẻ đột ngột than mệt khi gắng sức hoặc ngất, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa tim mạch để kiểm tra vấn đề tim, các mạch máu tim để phát hiện sớm các bất thường'.

Hai ca bệnh tưởng chừng không liên quan lại phản chiếu thực trạng đáng báo động khi người dân vẫn xem nhẹ các dấu hiệu cảnh báo của trái tim. Bệnh tim không chỉ riêng của tuổi già và ngừng tim không chỉ xảy ra trong bệnh viện.

Mỗi cơn đau ngực, mỗi lần mệt mỏi bất thường, đều là lời kêu cứu sớm của cơ thể. Do đó, các chuyên gia y tế nhắn nhủ: Cấp cứu giành lại sự sống là chiến thắng của y học nhưng phát hiện sớm và phòng ngừa mới là chiến thắng của cộng đồng.

Theo KHANG ANH/Nhân dân