Nâng cao sức khỏe thể chất lẫn tinh thần cho người bệnh vảy nến

Ngày Vảy nến thế giới năm 2025 (29/10) với chủ đề 'Bệnh vảy nến và các bệnh đồng mắc – Tìm hiểu về 'hiệu ứng Domino'' nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều trị sớm, đúng cách, kết hợp tầm soát các bệnh đồng mắc và duy trì lối sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe thể chất lẫn tinh thần cho người bệnh.

20/10/2025 18:25

Nguy cơ cao mắc các bệnh lý đồng mắc ở người bệnh vảy nến

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Mai Hương - Khoa Điều trị nội trú ban ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, vảy nến là bệnh viêm da mạn tính, không chỉ gây ra những tổn thương trên da mà còn là dấu hiệu của một tình trạng viêm hệ thống trong cơ thể. Chính vì vậy, người bệnh vảy nến có nguy cơ cao mắc các bệnh lý đồng mắc khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe toàn diện và chất lượng cuộc sống.

Cơ chế sinh bệnh của vảy nến có liên quan đến sự hoạt động quá mức của hệ miễn dịch, gây ra một phản ứng viêm mạn tính tác động đến nhiều cơ quan khác nhau. Đây chính là mắt xích quan trọng liên kết vảy nến với các bệnh lý đồng mắc.

Nếu không kiểm soát tốt các bệnh đi kèm, tình trạng vảy nến sẽ nặng thêm, nguy cơ biến chứng cao hơn, hiệu quả điều trị giảm và tâm lý người bệnh bị ảnh hưởng. Do đó, quản lý toàn diện vảy nến đồng nghĩa với việc kiểm soát tốt cả những bệnh đồng mắc.

Theo bác sĩ Lương, bệnh lý tim mạch và hội chứng chuyển hóa là nhóm bệnh đồng mắc phổ biến và nguy hiểm nhất ở bệnh nhân vảy nến. Tình trạng viêm mạn tính trong vảy nến có thể ảnh hưởng đến các mạch máu và tim, làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường tuýp 2, béo phì.

Sự kết hợp của các yếu tố trên được gọi là hội chứng chuyển hóa, làm tăng đáng kể nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Tình trạng viêm khớp vảy nến gặp ở khoảng 30% bệnh nhân vảy nến; gây đau, cứng và sưng ở các khớp, có thể dẫn đến tổn thương khớp và biến dạng khớp vĩnh viễn nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm.

Bệnh nhân có thể gặp các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Việc sống chung với một căn bệnh mạn tính, có thể nhìn thấy trên da như vảy nến thường gây ra những gánh nặng tâm lý nặng nề. Người bệnh dễ phải đối mặt với trầm cảm và lo âu, stress, bệnh viêm ruột (IBD).

Quản lý hiệu quả bệnh vảy nến và các bệnh đồng mắc đòi hỏi một cách tiếp cận toàn diện, và cần sự phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân và đội ngũ y tế.

Theo đó, bệnh nhân cần phải tầm soát và theo dõi sức khỏe định kỳ, xây dựng lối sống khoa học và lành mạnh, có chế độ dinh dưỡng cân bằng, duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục thường xuyên, ngưng hút thuốc và hạn chế rượu bia: Đây là những yếu tố có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm bệnh vảy nến và các bệnh đồng mắc.

Việc kiểm soát tốt tình trạng viêm của vảy nến bằng các phương pháp điều trị tại chỗ, toàn thân hoặc sinh học có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh đồng mắc.

Điều trị vảy nến bằng thuốc sinh học

Thạc sĩ, bác sĩ Đặng Thị Lương, Khoa Điều trị nội trú ban ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, nhờ tiến bộ y học, bên cạnh thuốc bôi và thuốc uống truyền thống, thuốc sinh học đã trở thành một lựa chọn mới, hiệu quả cho nhiều bệnh nhân vảy nến.

Thuốc sinh học là kháng thể đơn dòng có bản chất là protein, tác động đặc hiệu, trực tiếp vào các yếu tố thuộc hệ miễn dịch – “thủ phạm” gây bệnh vảy nến. Khác với thuốc thông thường, thuốc sinh học nhắm đích cụ thể vào những “tín hiệu” bất thường trong hệ miễn dịch, từ đó giúp giảm viêm và cải thiện tổn thương da một cách rõ rệt.

Một số thuốc sinh học thường dùng trong vảy nến gồm: Thuốc ức chế TNF-α (như adalimumab, etanercept); thuốc ức chế IL-12/23, ức chế IL 23 (như ustekinumab, guselkumab); thuốc ức chế IL-17 (secukinumab).

Theo bác sĩ, không phải mọi bệnh nhân đều cần phải điều trị bằng thuốc sinh học. Thông thường, bác sĩ sẽ cân nhắc và chỉ định sử dụng trong các trường hợp: Vảy nến mức độ trung bình-nặng; bệnh không đáp ứng hoặc không dung nạp với các biện pháp điều trị khác thuốc bôi, quang trị liệu hay thuốc toàn thân cổ điển; vảy nến ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày; vảy nến có tổn thương khớp có thể cân nhắc sử dụng sớm nhằm tránh các biến chứng phá hủy, biến dạng khớp vĩnh viễn

Thuốc sinh học giúp giảm nhanh các tổn thương da: Giảm các mảng đỏ, vảy trắng và tình trạng ngứa; giảm nhanh triệu chứng đau khớp, sưng khớp. Nhiều bệnh nhân đạt được làn da gần như “sạch tổn thương” sau vài tháng điều trị. Hiệu quả duy trì lâu dài nếu điều trị phác đồ đều đặn.

Phương pháp điều trị này giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, bệnh nhân tự tin hơn trong sinh hoạt và công việc.

Thuốc sinh học được nghiên cứu kỹ lưỡng và được chứng minh an toàn, tuy nhiên, bác sĩ cảnh báo vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như: Tăng nguy cơ nhiễm trùng (cúm, viêm phổi, lao tiềm ẩn); đau tại chỗ tiêm, đau đầu, mệt mỏi; hiếm gặp: rối loạn miễn dịch hoặc ảnh hưởng đến gan, thận.

Do đó, trước khi bắt đầu điều trị, bệnh nhân cần được khám sàng lọc kỹ (xét nghiệm máu, tầm soát lao, viêm gan, HIV…). Trong quá trình dùng thuốc, cần tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi hiệu quả và kiểm soát tác dụng phụ.

Điều trị vảy nến bằng thuốc sinh học là một bước tiến lớn của y học, mang lại hiệu quả vượt trội cho nhiều bệnh nhân. Việc sử dụng thuốc cần được bác sĩ chuyên khoa da liễu chỉ định, theo dõi chặt chẽ và kết hợp với lối sống lành mạnh để kiểm soát bệnh.

Khám miễn phí cho người bệnh vảy nến Từ ngày 27-31/10/2025, Bệnh viện Da liễu Trung ương triển khai khám miễn phí cho người bệnh vảy nến tại Phòng khám chuyên đề bệnh vảy nến, Khoa Điều trị nội trú ban ngày. Đây là dịp để bệnh nhân có cơ hội được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, tư vấn điều trị cũng như định hướng tầm soát các bệnh đồng mắc theo đúng tinh thần 'ngăn chặn hiệu ứng domino', giúp cho người bệnh có được sự quan tâm và chăm sóc toàn diện.

Theo THIÊN LAM/Nhân dân