'Chẳng có lý do gì mà chúng ta không sớm triển khai'
Anh Nguyễn Nam, một người buôn bán ô tô tại Hà Nội cho biết nhu cầu mua biển số đẹp hiện nay rất là nhiều, nhất là ở giới chơi xe.
Theo anh Nam, nhiều người có nhu cầu sở hữu biển số xe theo sở thích, thường gọi là 'biển số đẹp' tùy theo quan niệm của từng người. Trên thực tế, mỗi người sẽ lựa chọn biển số theo sở thích cá nhân như, biển ngũ quý, tứ quý, tam hoa, biển có ngày tháng năm sinh, ngày kỷ niệm.
Anh Nam cho biết việc mua bán biển số hiện nay đa số tự phát, giá theo thỏa thuận của bên mua và bán. Việc mua bán biển số chưa có trong luật nhưng việc mua bán xe là việc hợp pháp, nên để sở hữu một biển số đẹp, một số người bỏ ra hàng tỷ đồng để mua đứt cả xe lẫn biển để hợp quy định của nhà nước.
'Giá một chiếc biển số đẹp có thể từ hàng trăm đến cả tỷ đồng', Anh Nam nói và cho biết việc mua bán biển số gặp nhiều hơn, đặc biệt ở nhóm khách đi xe hạng sang và có điều kiện về tài chính.
Khi dự thảo của Bộ công an được đưa ra anh mong muốn sớm trở thành hiện thực để việc sở hữu biển số đẹp dễ hàng hơn.
Người đàn ông ở Nghệ An bấm được biển số ngũ quý 9 bán với giá 1,6 tỷ đồng. Ảnh: Hữu Tuyến
Dưới góc nhìn chuyên gia, ông Bùi Danh Liên - Phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội ủng hộ việc đưa ra đấu giá biển số xe.
Ông Liên cho rằng, việc đấu giá biển số để chọn biển số theo nhu cầu của người dân là điều nên làm. Nó vừa đáp ứng được nhu cầu của người dân, vừa tăng được nguồn thu ngân sách nhà nước. 'Chẳng có lý do gì mà chúng ta không sớm triển khai', ông Liên nói.
Ông Liên cho rằng, biển số xe ô tô trúng đấu giá cần được coi là tài sản cá nhân để người sở hữu có thể bán, cho, tặng, thừa kế. Một người đã bỏ ra hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỉ đồng để mua biển số đẹp thì lẽ dĩ nhiên họ phải có quyền sở hữu và được định đoạt tài sản của họ. Cùng với đó ông Liên đưa ra đề xuất cá nhân dùng biển trúng đấu giá sẽ được sở hữu trọn đời, không gắn cố định vào một xe.
Giảm tiêu cực trong việc chọn biển đẹp
Cũng nêu quan điểm về vấn đề này, TS.LS. Đặng Văn Cường (Đoàn LS TP.Hà Nội) cho biết ủng hộ quan điểm đấu giá biển số xe để tăng nguồn thu ngân sách, thỏa mãn nhu cầu biển đẹp của rất nhiều tổ chức cá nhân và giảm bớt những tiêu cực trong việc chọn biển số xe.
Tuy nhiên, để tổ chức thực hiện đấu giá biển số xe thì phải hoàn thiện cơ sở pháp lý, những quy định đưa ra phải phù hợp với các quy định trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành của Việt Nam, đảm bảo quyền lợi của người trúng đấu giá, đảm bảo dễ dàng trong công tác quản lý hành chính, quản lý trật tự an toàn giao thông.
Theo ông Cường vấn đề mấu chốt trong đấu giá biển số xe là có xác định biển số xe là 'tài sản' hay không. Trên cơ sở đó mới có thể đưa ra những quy định về căn cứ xác lập, quyền của chủ biển xe trong quá trình quản lý, sử dụng sau này.
Luật sư Đặng Văn Cường.
TS.LS Đặng Văn Cường phân tích, theo quy định của pháp luật hiện nay thì thủ tục đấu giá được thực hiện theo luật đấu giá tài sản và các luật chuyên ngành. Bởi vậy, nếu xác định biển số xe là tài sản thì mới có thể áp dụng các quy định của luật đấu giá tài sản để tổ chức thực hiện hoạt động đấu giá theo quy định pháp luật.
Trường hợp không xác định đây là tài sản thì phải có quy trình quy định riêng sao cho đảm bảo tính thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản dưới luật phải phù hợp với văn bản luật và văn bản luật phải phù hợp với hiến pháp.
Trường hợp áp dụng quy định của luật đấu giá tài sản để tiến hành đấu giá biển số xe thì sẽ phải xác định biển số xe là tài sản, hay nói cách khác đây là quyền tài sản giống như quyền sử dụng đất và các loại quyền tài sản khác theo quy định của bộ luật dân sự.
Theo đó chủ sở hữu tài sản có quyền quản lý tài sản, sử dụng tài sản và định đoạt tài sản. Ba quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản đã được bộ luật dân sự quy định thì cũng cần phải xem xét đến các quyền năng đó đối với biển số xe khi tổ chức, cá nhân trúng đấu giá.
Luật sư Cường nêu dẫn chứng, thực tế hiện nay những xe biển đẹp có giá rất cao, có thể đến vài tỉ, thậm chí cả chục tỉ đồng. Bởi vậy, khi đã bỏ ra một số tiền lớn như vậy thì cũng cần quy định về quyền lợi của chủ biển xe như: họ có quyền tháo ra để gắn vào chiếc xe khác của họ (nhưng thủ tục phải đăng ký với cơ quan chức năng); Khi xe bị hư hỏng hoặc họ muốn bán chiếc xe đó thì có quyền giữ lại biển và khi đó cơ quan chức năng phải cấp một biển số mới cho chiếc xe đó; họ có quyền bán lại, nhượng lại biển số xe đó cho tổ chức, cá nhân khác với giá cả thỏa thuận mà không bị hạn chế bởi pháp luật...
Những vấn đề cần quan tâm như thời hạn sở hữu của chủ biển số xe, quyền thế chấp, đặt cọc, cầm cố, bảo lãnh và các quyền khác theo quy định của bộ luật dân sự về quyền tài sản. Người trúng đấu giá biển số xe cũng có thể sử dụng biển số xe này để cho thuê, cho mượn trong các giao dịch dân sự. Nếu được xác định là tài sản thì cũng cần quy định quyền thừa kế đối với biển số xe khi người đứng tên biển số này qua đời…
Khi xác định biển số xe là một tài sản thì phải đảm bảo các quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật. Thêm vào đó cần phải có những cơ chế để quản lý loại tài sản này, nhằm phát huy giá trị của tài sản đồng thời quản lý phương tiện, quản lý trật tự an toàn giao thông, quản lý tài sản có đăng ký quyền sở hữu của các tổ chức, cá nhân theo quy định pháp luật.
Trước đó ngày 22/4, Bộ Công an một lần nữa đề xuất triển khai đấu giá biển số ôtô sau 29 năm với nhiều lần thí điểm rồi tạm dừng.
Dự thảo quy định, biển số được đưa ra đấu giá là biển ôtô nền màu trắng, chữ và số màu đen trong kho biển số chưa được đăng ký mà công an dự kiến cấp mới theo từng tháng, quý, 6 tháng hoặc một năm. Việc này không áp dụng với biển số cấp cho xe mua sắm từ ngân sách Nhà nước, xe của Quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng, xe của doanh nghiệp Quân đội làm kinh tế, xe của tổ chức doanh nghiệp nước ngoài, cơ quan đại diện ngoại giao...
Việc xác định giá khởi điểm được chia thành 2 vùng, với mức giá khác nhau.
Vùng 1 (Hà Nội và TP HCM): Giá khởi điểm = 2 lần mức lệ phí đăng ký cao nhất đang áp dụng tại địa phương.
Vùng 2 (các địa phương còn lại): Giá khởi điểm = 10 lần mức lệ phí đăng ký cao nhất đang áp dụng tại địa phương.
Người trúng đấu giá có quyền ký hợp đồng với cơ quan đấu giá nhằm xác lập quyền với biển số trúng đấu giá để sử dụng. Khi chuyển nhượng xe, người trúng đấu giá được quyền giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu, hay còn gọi là 'biển số đi theo người'. Khi thay đổi địa chỉ nơi thường trú khác tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, người trúng đấu giá không phải nộp lại biển số trúng đấu giá.
Biển số trúng đấu giá chỉ được cấp cho người đã đăng ký tham gia và trúng đấu giá. Biển số trúng đấu giá được cơ quan đăng ký quản lý và chỉ cấp khi người trúng đấu giá làm thủ tục đăng ký theo quy định về đăng ký xe. Cơ quan này có quyền thu hồi biển số trúng đấu giá khi biển số được sử dụng không đúng quy định pháp luật. Ví dụ, xe gắn biển số trúng đấu giá vi phạm pháp luật bị tịch thu.
Theo dự thảo, Bộ Công an sẽ giao công an cấp tỉnh ký hợp đồng thuê tổ chức đấu giá tài sản có trang web để tổ chức đấu giá trực tuyến. Cơ quan tổ chức đấu giá là Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Mọi tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đều được tham gia cuộc đấu giá biển số của địa phương nơi đóng trụ sở hoặc nơi đăng ký thường trú.
Dự kiến, số tiền thu được từ đấu giá biển số sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá theo quy định, sẽ phân chia nguồn thu theo tỷ lệ 70% nộp vào ngân sách Trung ương, 30% phân bổ cho ngân sách địa phương.