Biến chủng mới Covid-19 liệu có nguy cơ gây đại dịch mới?

Dù tin tưởng các loại vắc xin hiện tại sẽ tiếp tục ngăn ngừa bệnh phát triển nghiêm trọng và Omicron sẽ không vượt xa chủng Delta tuy nhiên các nhà nghiên cứu vẫn ủng hộ việc chuẩn bị cho tình huống xấu nhất và ngăn chặn sự lây lan

28/11/2021 10:49

Biến thể B.1.1.529 (Omicron) Covid-19 được xác định ở Nam Phi khó có khả năng gây ra làn sóng đại dịch mới trong cộng đồng dân cư đã được tiêm chủng. Đó là nhận định của Giáo sư Andrew Pollard, một trong các chuyên gia tham gia sáng chế vắc xin AstraZeneca và là người đứng đầu Nhóm vắc xin Đại học Oxford (Oxford Vaccine Group).

Tuy nhiên, ông Pollard nhấn mạnh cho đến nay có quá ít dữ liệu về chủng virus mới để có thể tự tin nói về các đặc tính của nó. Theo ông Pollard, sẽ mất ít nhất vài tuần để hiểu được hiệu quả của vắc xin chống lại chúng như thế nào.

'Ít nhất từ quan điểm suy đoán, chúng tôi có một số lạc quan rằng vắc xin vẫn có tác dụng chống lại biến thể mới, nhưng trên thực tế, chúng tôi cần đợi một vài tuần để điều này được xác nhận', giáo sư lưu ý.

'Rất khó có khả năng xảy ra đợt bùng phát đại dịch thứ hai trong quần thể dân số đã được tiêm chủng, như chúng ta đã thấy năm ngoái', BBC dẫn lời ông Pollard.

Người đứng đầu Nhóm vắc xin Đại học Oxford cho rằng, các loại vắc xin hiện tại sẽ tiếp tục ngăn ngừa bệnh phát triển nghiêm trọng và Omicron sẽ không vượt xa chủng Delta.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một biến thể Covid-19 mới được gọi là B.1.1.529 và đang nghiên cứu để tìm hiểu những tác động tiềm ẩn của nó. (Ảnh: RIA)

Theo nhà khoa học, hầu hết các đột biến ở chủng Omicron đều nằm trong các phần của protein đột biến giống như trong các biến thể khác đã từng xuất hiện.

'Điều này cho thấy rằng, bất chấp những đột biến ở các biến thể khác, vắc xin vẫn tiếp tục ngăn ngừa bệnh trở nên nghiêm trọng khi chúng ta trải qua giai đoạn của Alpha, Beta, Gamma và Delta', ông Pollard cho biết.

Ngoài ra, ông Pollard cũng đảm bảo Đại học Oxford đã làm rất tốt quy trình tạo ra vắc xin mới chống lại các biến thể di truyền mới của Covid-19 đang xuất hiện trên thế giới.

Đồng thời, ông cũng lên tiếng ủng hộ việc cần chuẩn bị cho tình huống xấu nhất và thực hiện mọi biện pháp để ngăn chặn sự lây lan của Omicron trên thế giới.

Chuyên gia so sánh Omicron với Ebola

Chủ tịch Hiệp hội Y khoa Thế giới (WMA) Frank Ulrich Montgomery cho biết, biến chủng Omicron có thể đe dọa nhân loại ở mức độ tương đương với virus Ebola.

'Nỗi quan ngại lớn nhất của tôi là chủng này có thể lây lan như Delta và nguy hiểm như Ebola', ông Montgomery nói.

Ông Montgomery lưu ý, vẫn chưa có dữ liệu chính xác về những rủi ro mà đột biến Omicron mang theo, nhưng rõ ràng là nó đang lây lan rất nhanh. Theo ông, ngay khi bắt đầu đại dịch, thế giới đã đánh giá thấp quy mô của nó.

'Khi đó tôi cũng nghĩ rằng đó là một loại cúm. Sau đó, chúng tôi quyết định có thể đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng, nhưng sau đó lại xuất hiện biến chủng Delta', người đứng đầu WMA cho biết.

Bên cạnh đó, ông Montgomery cũng không loại trừ khả năng việc tiêm phòng nhắc lại vắc xin Covid-19 sẽ cần được thực hiện hàng năm.

Nhà virus học người Nga nói gì về Omicron?

Theo nhà virus học người Nga và là cựu trưởng phòng các bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Virus học và Công nghệ Sinh học Quốc gia Nga (Vector), ông Alexander Chepurnov, Omicron rất khác với các biến chủng trước đó.

Tổ chức Y tế thế giới đã đặt tên chính thức cho biến chủng mới của Covid-19 là Omicron. (Ảnh: RIA)

'Việc lấy mẫu được thực hiện ở các quốc gia khác nhau, nghĩa là các nhà khoa học định kỳ lấy mẫu virus và hiểu quá trình biến đổi gen diễn ra theo hướng nào. Do đó, theo thời gian, khoa học nhận thức được những biến thể như vậy, chúng có ít nhiều thay đổi', nhà virus học người Nga giải thích.

Theo ông Chepurnov, khi nghiên cứu chủng Omicron, các nhà khoa học đã xác định được những thay đổi đáng kể trong việc hình thành nên quá trình miễn dịch học của Covid-19. Điều này có thể chỉ ra rằng, những quá trình như vậy có thể vẫn 'vô hình' đối phó với các kháng thể đã phát triển sau khi mắc bệnh hoặc tiêm chủng.

Tuy nhiên, ông lưu ý rằng, các nhà khoa học vẫn chưa biết biến chủng mới này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến dịch bệnh, có khả năng sau một thời gian nó sẽ bị các đột biến mới ngăn chặn.

WHO: Omicron dễ lây nhiễm hơn các chủng khác

Đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Nga, bà Melita Vujnovich cho rằng, chủng Covid-19 Omicron mới có thể dễ lây nhiễm hơn những chủng khác.

Theo bà Vujnovich, kể từ khi bắt đầu xảy ra đại dịch, với một nhóm lớn các chuyên gia quốc tế và WHO đã theo dõi tình hình diễn biến của virus.

'Có sự giám sát rất chặt chẽ đối với tất cả các chủng virus, trình tự di truyền của chúng đang được tăng cường. WHO trong vòng 24 giờ sau khi có thông tin từ Nam Phi đã tập hợp một nhóm chuyên gia và sau đó đưa ra các khuyến nghị. Trên hết, chúng tôi cần nghiên cứu chủng mới, tuy nhiên, có những gợi ý rằng nó có thể lây nhiễm nhiều hơn', Đại diện WHO tại Nga nói.

Trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới, sau cuộc họp khẩn cấp vào thứ Sáu (26/11), đã đánh giá biến thể mới B.1.1.529 của Covid-19 là 'đáng lo ngại'.

Theo các cơ quan y tế Thụy Sĩ, vắc xin Covid-19 hiện tại có thể kém hiệu quả hơn so với biến thể mới.

>> Xem thêm: Biến thể Omicron xuất hiện: WHO cảnh báo Đông Nam Á 'không được chủ quan'