Cách nào để phòng bệnh Whitmore do 'vi khuẩn ăn thịt người'?

Liên quan đến ca bệnh Whitmore do “vi khuẩn ăn thịt người” vừa được phát hiện tại tỉnh Đắk Lắk, theo các bác sĩ, đây là bệnh không mới, tuy nhiên, bệnh khó phát hiện, khó chẩn đoán, có tỷ lệ tử vong cao. Người dân cần hiểu và phòng bệnh Whitmore như thế nào ?

10/06/2022 14:59

Mới đây, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Đắk Lắk cho biết, địa phương này mới ghi nhận bệnh nhi 9 tuổi mắc bệnh Whitmore. Đây là ca đầu tiên trong năm nay được địa phương phát hiện.

Bệnh Whitmore (hay còn gọi là Melioidosis) là một bệnh nhiễm trùng ở người và động vật do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei hay còn gọi là 'vi khuẩn ăn thịt người' gây ra. Vi khuẩn này tồn tại tự nhiên trong đất, có thể gây ô nhiễm nguồn nước và lây truyền chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, bùn, nước bị nhiễm khuẩn.

Do đặc điểm dịch tễ, bệnh thường gia tăng vào mùa mưa (từ tháng 7-11).

Một bệnh nhân mắc bệnh Whitmore khá hy hữu, với trình trạng vi khuẩn “ăn” cánh mũi được điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.

Theo Bộ Y tế, bệnh Whitmore gặp ở tất cả các độ tuổi, cả ở nam và nữ, gặp nhiều hơn ở người có nghề nghiệp tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên với đất, nước. Bệnh dễ bị mắc ở những người có các bệnh mạn tính như đái tháo đường, bệnh thận, phổi, suy giảm miễn dịch…

Theo các chuyên gia, cách suy nghĩ về bệnh Whitmore do khuẩn 'ăn thịt người' phải được hiểu đúng là do vi khuẩn có thể làm hoại tử và chết các mô trong cơ thể, ở da thì viêm loét hay áp xe, ở phổi thì gây viêm phổi, trong máu thì gây nhiễm trùng máu,…

Bệnh Whitmore có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới thuộc Bệnh viện Bạch Mai, ở trẻ em, bệnh Whitmore thường có biểu hiện là áp xe tuyến mang tai (dễ nhầm với quai bị), sốt kéo dài, chỉ một số ít có biểu hiện viêm màng não, viêm phổi, áp xe gan, tổn thương thần kinh...

Ở người lớn, biểu hiện lâm sàng khá phức tạp, thường bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác như nhiễm trùng huyết tụ cầu, lao phổi, áp xe cơ, bệnh hệ thống,..

Ngay cả khi được khẳng định chẩn đoán bệnh Whitmore, việc điều trị cũng không hề đơn giản. Bệnh nhân phải dùng kháng sinh tấn công liều cao, kéo dài liên tục trong ít nhất khoảng 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3 đến 6 tháng nữa.

Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe bệnh nhân suy kiệt dần và vẫn có thể tử vong dù đã được chẩn đoán đúng.

Ngoài ra, việc theo dõi điều trị bệnh kéo dài, lại tốn kém nên không ít bệnh nhân đã bỏ cuộc. Đây cũng là một trong là những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỷ lệ tử vong do Whitmore còn cao, lên tới 40%.

Tuy nhiên, PGS.TS Cường cũng cho hay, dù là một bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao nhưng nay đã có kháng sinh đặc hiệu điều trị nên bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Vì thế người dân không nên quá hoang mang.

Cách nào để phòng bệnh Whitmore?

Để chủ động phòng bệnh Whitmore, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện: Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng, trước khi ăn.

'Nên thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết. Hạn chế tiếp xúc với đất hoặc nước bùn, đặc biệt là những nơi bị ô nhiễm nặng. Người dân cũng nên sử dụng giày, dép và găng tay đối với những người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao', Bộ Y tế khuyến cáo.

Cũng theo Bộ Y tế, khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh. Những người có bệnh mạn tính như tiểu đường, suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.

'Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, xét nghiệm xác định nhiễm vi khuẩn B. pseudomallei và điều trị kịp thời', Bộ Y tế nêu.

>> Xem thêm: Đắk Lắk: Phát hiện 1 bệnh nhi mắc bệnh 'vi khuẩn ăn thịt người'