Cảnh báo gia tăng ngộ độc rượu chứa cồn công nghiệp

Thời gian gần đây, số ca ngộ độc rượu được đưa vào viện cấp cứu đang có xu hướng gia tăng và thông thường càng thời điểm cuối năm thì tình trạng này càng nghiêm trọng hơn. Chuyên gia y tế khuyến cáo, để phòng tránh ngộ độc cồn công nghiệp methanol, người dân nên lựa chọn những loại rượu có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đặc biệt, hạn chế tối đa việc uống nhiều rượu.

01/12/2021 11:09

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên chỉ rõ hình ảnh tổn thương não của bệnh nhân ngộ độc methanol. Ảnh: BVCC.

Nhiều ca bệnh nặng

Trong vòng 2 tuần trở lại đây, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện (BV) Bạch Mai đã tiếp nhận ít nhất 8 bệnh nhân ngộ độc cồn công nghiệp methanol. Các ca bệnh đều rất nặng, hôn mê, có tổn thương não, nồng độ cồn methanol trong máu rất cao và đã có trường hợp tử vong. TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai cho biết, hiện Trung tâm Chống độc đang điều trị cho 3 bệnh nhân nam có độ tuổi từ 46 đến 72 với chẩn đoán ngộ độc cồn công nghiệp methanol được chuyển từ tuyến trước.

3 bệnh nhân nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp, dấu hiệu chuyển hóa nặng, khi chụp phim cắt lớp não đã có tổn thương hoại tử, chảy máu và phù nề nặng lan tỏa trên não. Kết quả xét nghiệm nồng độ cồn methanol trong máu rất cao, lên tới vài trăm ml/dL. 'Mặc dù đã được giải độc và cấp cứu theo phác đồ nhưng đã có 1 bệnh nhân tử vong, 1 bệnh nhân tiên lượng xấu. Bệnh nhân còn lại gặp các di chứng với não và mù' – TS Nguyễn Trung Nguyên thông tin.

Khai thác bệnh sử cho thấy các bệnh nhân này đều uống các loại rượu không rõ nguồn gốc với lượng rất nhiều. Bác sĩ Nguyên cho biết, về nhận diện, methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, bệnh nhân cũng có cảm giác giống với say rượu nên dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, khoảng 1 - 2 ngày sau uống, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở do nhiễm toan chuyển hóa (do có quá nhiều axít formic được chuyển thành từ methanol), co giật, hôn mê. Khi đến viện, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mù mắt và tụt huyết áp, ở trong tình trạng nguy kịch.

Khó phân biệt rượu methanol

Theo Trung tâm chống độc, tình trạng không ít người kinh doanh rượu phi pháp mua cồn công nghiệp methanol về đóng chai hoặc pha thành các loại rượu rởm, trà trộn với các loại rượu truyền thống để thu lợi bất chính vẫn diễn biến phức tạp. Một phần nữa, nhiều công ty cũng nhập các loại cồn chứa methanol về đóng chai và dán nhãn cồn sát trùng hoặc cồn để đốt và bán ở các hiệu thuốc, thậm chí không loại trừ có các cơ sở y tế nhập về sử dụng.

Trung tâm chống độc đã phát hiện nhiều sản phẩm cồn sát trùng chứa nồng độ methanol rất cao, thường nồng độ cồn công nghiệp methanol trong chai cồn sát trùng chiếm 70 - 90% và đều đã báo cáo Bộ Y tế và các cơ quan chức năng. Qua đó, Giám đốc Trung tâm Chống kiến nghị các cơ quan chức năng cần có những phương án quyết liệt hơn nữa trong các khâu quản lý sản xuất và kinh doanh rượu, quản lý hóa chất cồn công nghiệp nhằm ngăn chặn tình trạng ngộ độc methanol do uống rượu được pha chế từ cồn công nghiệp đang báo động như hiện nay.

Đề cập đến vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục ATTP, Bộ Y tế Trần Việt Nga cho hay, về nguyên tắc, nếu nhìn bằng mắt, ngửi hoặc nếm thì khó biết được rượu chứa hàm lượng methanol cao hay không. Việc phân biệt methanol và rượu hay cồn y tế (thành phần chính là Ethanol) bằng cảm quan bên ngoài là rất khó. Chỉ có một điểm là khi uống rượu có pha methanol sẽ có vị hơi ngọt chứ không đắng như rượu thông thường.

Theo các chuyên gia y tế, thời gian qua, xảy ra tình trạng nhiều ca ngộ độc rượu methanol là do cồn công nghiệp methanol vẫn đang bán trôi nổi trên thị trường, trong các quán ăn, nhà hàng mà chưa được kiểm soát tốt. Trong khi đó, người dân rất khó để biết ngộ độc methanol. Để phòng tránh ngộ độc cồn công nghiệp methanol, người dân hãy lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ bảo đảm, rõ ràng. Người dân cũng nên hạn chế tối đa việc uống rượu, đặc biệt khi vào thời điểm trước và sau Tết Âm lịch sắp đến gần.

Ngộ độc methanol nếu được điều trị kịp thời thì sẽ không nguy hiểm tính mạng, các bác sĩ chỉ cần lọc máu, sử dụng thuốc giải độc là có thể chữa khỏi, thậm chí còn không để lại tổn thương gì trên cơ thể bệnh nhân. Tuy nhiên, ở nước ta do hầu hết bệnh nhân không biết bản thân bị ngộ độc methanol nên đến viện khi đã muộn. Chính vì không được điều trị kịp thời, nên tỷ lệ tử vong của các ca bệnh này là rất cao.

TS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai

>> Xem thêm: Nhiều trường hợp tử vong vì ngộ độc rượu