Tranh của họa sĩ Nguyễn Nam Sơn gây bất ngờ trong phiên đấu giá trực tuyến

Bức tranh 'Chân dung mẹ tôi' của họa sĩ Nguyễn Nam Sơn - nhà đồng sáng lập trường Cao đẳng Đông Dương được đấu giá thành công tại Paris với giá 200.000 Euro.

06/04/2023 08:23

Ông Ngô Kim Khôi, cháu ngoại của họa sĩ Nguyễn Nam Sơn cho biết, trong sự ngỡ ngàng, tiếng búa gõ xuống xác định mức giá 200.000 Euro cho bức tranh “Chân dung Mẹ tôi”. Tất cả diễn ra trong một thoáng chốc, bắt đầu bằng giá 150.000€. Theo bước giá mười ngàn, nhảy lên 200.000 Euro, chưa đến 30 giây.

Phiên đấu giá "Arts D'asie, Tableaux Modernes" diễn ra vào ngày 30/3 theo hình thức trực tuyến và trực tiếp. Theo nhà đấu giá, đây là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của danh họa.

Chân dung mẹ tôi của họa sĩ Nguyễn Nam Sơn.

Tranh sơn dầu khắc họa bà Nguyễn Thị Lân ngồi trên ghế. Bà mặc áo choàng màu xanh, đội mũ khăn, đeo chuỗi tràng hạt, ngực đeo kim khánh "Tiết hạnh khả phong" do Bảo Đại ban năm 1927, tay cầm sách. Góc phải bên trên có bốn chữ Hán "Gia từ cận tượng" (Chân dung gần đây của mẹ tôi), góc trái phía dưới ghi "Nam tử Nguyễn Văn Thọ bái họa" (Con trai Nguyễn Văn Thọ lạy phục xuống vẽ". Dưới cùng có chữ ký "Nguyễn Nam Sơn, Hà Nội, 1930".

Tác phẩm từng tham gia triển lãm Thuộc địa Quốc tế Paris năm 1931 của trường Mỹ thuật Đông Dương, được giới thiệu tại triển lãm Salon năm 1932 của Hội Nghệ sĩ Pháp và đoạt huy chương bạc.

Ngoài giá trị nghệ thuật, tác phẩm thể hiện tình cảm của Nam Sơn dành cho mẹ. Năm họa sĩ bốn tuổi, cha đột ngột qua đời, mẹ ở vậy nuôi ông khôn lớn. Để có đủ điều kiện nuôi con, ban ngày, bà buôn bán tơ lụa ở phố Hàng Đào, ban đêm chong đèn khâu vá thuê. Bà vẫn tranh thủ thời gian dạy Nam Sơn về Tam tự kinh, Nhị thập tứ hiếu - sách về đạo hiếu, cách làm người. Bà cũng nhờ cậu ruột Phạm Như Bình và em trai Nguyễn Sỹ Đức - hai nhà nho nổi tiếng - kèm cặp việc học của con trai.

Nam Sơn trở thành tên tuổi lớn của nền mỹ thuật Việt Nam bấy giờ. Công lao, sự hy sinh của bà dành cho con lan rộng tới triều đình. Năm 1927, bà được vua Bảo Đại ban cho kim khánh khắc bốn chữ "Tiết hạnh khả phong".

Nhận xét về phiên đấu giá bức tranh "Chân dung mẹ tôi", nhà nghiên cứu nghiên cứu Ngô Kim Khôi cho rằng: "Có một vài vấn đề cần nói: Trước khi đấu giá, kênh trực tuyến nhảy đi nhảy lại, rất nhiều người đấu online không vào được. Họ than phiền khi vào được thì đã đấu xong. Một số thông báo rằng họ bị cọc cao và rất nhiều dân chuyên đấu không được vào do báo bị nợ bên này… Đấu giá một bức tranh là một cái “duyên” không nói trước được".

Nguyễn Nam Sơn (1890-1973) là một trong những họa sĩ đầu tiên của hội họa hiện đại Việt Nam. Ông cùng họa sĩ người Pháp Victor Tardieu đồng sáng lập Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Ngoài ra, ông là giáo sư phụ trách chuyên ngành Đồ họa và Trang trí. Suốt sự nghiệp, ông sáng tác hơn 400 tác phẩm, đa dạng thể loại từ sơn dầu, lụa, thuốc nước đến mực nho, chì son. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông như "Chợ Gạo bên sông Hồng", "Cò trắng và cá vàng", "Chân dung nhà nho", "Về chợ", "Thiếu nữ nông thôn"...