Vấn đề pháp lý vụ xe tải tông hai mẹ con đi bộ trên cao tốc

Vụ xe tải tông trúng hai mẹ con đi bộ trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai đang gây xôn xao dư luận. Nhiều độc giả đặt câu hỏi tài xế xe tải có bị xử lý hình sự?

23/02/2025 20:26

Theo thông tin từ Đội Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 1 (Đội 1, Cục CSGT, Bộ Công an) vào khoảng 19h10 ngày 22/2, tài xế Nguyễn Danh Đ. (SN 1980, trú tại Phú Thọ) lái ô tô tải BKS 19C-220.XX chạy trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai theo hướng từ Hà Nội đi Lào Cai.

Khi đến đoạn Km67+700 thuộc địa bàn xã Hà Lộc, thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ, ô tô tải tông trúng người phụ nữ dắt theo trẻ nhỏ đang đi bộ trên đường cao tốc. Hậu quả, cháu bé khoảng 3 tuổi tử vong tại chỗ, chị Phạm Thị T. (SN 1989, trú tại Phú Thọ) bị thương, được đưa đi cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.

Hiện trường vụ tai nạn.

Dưới góc độ pháp lý, trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn Phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, vụ việc này có thể là tình huống bất ngờ và người điều khiển ô tô không có lỗi nên không phải chịu trách nhiệm hình sự. Theo quy định của pháp luật, người điều khiển phương tiện giao thông chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự nếu như có hành vi vi phạm Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ, hành vi có lỗi và gây hậu quả nghiêm trọng. Nếu trường hợp hành vi được xác định là không có lỗi, là sự kiện bất ngờ, không thể xử lý được thì dù hậu quả nghiêm trọng, người điều khiển phương tiện vẫn không phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn Phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP Hà Nội)

Luật sư Cường cho biết thêm, theo quy định của pháp luật, người đi bộ không được đi vào đường cao tốc. Trường hợp người điều khiển xe cơ giới đã tuân thủ quy tắc tham gia giao thông trên đường cao tốc, có chú ý quan sát, có làm chủ tốc độ, đi đúng phần đường, đúng làn đường. Việc người đi bộ băng qua đường là tình huống bất ngờ, không kịp xử lý thì sẽ được xác định là không có lỗi và không phải chịu trách nhiệm hình sự.

Đây là vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng và rất thương tâm. Cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn, đặc biệt là sẽ làm rõ hướng di chuyển của người đi bộ và tốc độ của phương tiện xe cơ giới. Đặc biệt là sẽ làm rõ tốc độ và khả năng quan sát của người điều khiển xe cơ giới. Trường hợp người đi bộ băng qua đường trong tình huống khó quan sát do trời tối, đường cong, góc khuất hoặc cự li gần thì được xác định là tình huống bất ngờ, bất kỳ ai rơi vào hoàn cảnh đó cũng không kịp xử lý nên sẽ được xác định là không có lỗi và không phải chịu trách nhiệm pháp lý, (trong đó không phải chịu trách nhiệm hình sự và thậm chí còn không phải bồi thường thiệt hại dân sự).

Điều 20. Bộ luật Hình sự quy định về sự kiện bất ngờ như sau: “Người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp không thể thấy trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi đó, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.”. Như vậy, pháp luật quy định đường cao tốc là đường dành riêng cho xe cơ giới, nghiêm cấm người đi bộ, xe thô sơ đi vào đường cao tốc. Bởi vậy nếu trường hợp người điều khiển xe cơ giới đi đúng tốc độ, đúng làn đường, có chú ý quan sát, nhưng người đi bộ chạy băng qua đường dẫn đến tai nạn giao thông thì đây có thể được xác định là sự kiện bất ngờ và căn cứ vào điều 20 của Bộ luật Hình sự, cơ quan điều tra có thể quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Chỉ những hành vi vi phạm giao thông có lỗi gây hậu quả nghiêm trọng mới có dấu hiệu hình sự. Trường hợp vụ tai nạn giao thông xảy ra, hậu quả nghiêm trọng nhưng người điều khiển phương tiện không có lỗi thì cũng không xử lý hình sự, (vì hành vi không thỏa mãn dấu hiệu cấu thành tội phạm về mặt chủ quan của tội phạm). Trong vụ tai nạn giao thông này, nơi xảy ra trên đường cao tốc, nạn nhân là người đi bộ và thời điểm là trời tối là những yếu tố đáng chú ý khi xem xét đến tính chất của sự việc.

Trong vụ việc này, làm rõ người điều khiển phương tiện giao thông có lỗi hay không là yếu tố quyết định đến việc có xử lý hình sự hay không. Điều đáng nói là không phải đây là vụ tai nạn giao thông đầu tiên xảy ra giữa người đi bộ với phương tiện xe cơ giới trên đường cao tốc. Trước đó đã xảy ra không ít những trường hợp người đi bộ tập thể dục, đi bộ băng qua đường cao tốc, thậm chí vào đường cao tốc để đón xe khách, bắt xe trên đường cao tốc dẫn đến tai nạn giao thông xảy ra.

Bởi vậy ngoài việc xử lý đối với các vụ tai nạn giao thông đã xảy ra, cơ quan chức năng cũng cần tăng cường các giải pháp tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp người đi bộ, hoặc điều khiển các loại phương tiện thu sơ vào đường cao tốc để tránh những vụ tai nạn giao thông đáng tiếc có thể xảy ra.

>>> Xem thêm video: Kinh hoàng cảnh tượng tàu hỏa va chạm xe ô tô, 2 người thiệt mạng