.Vụ việc hy hữu
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, khoảng 22g ngày 12/9, Tổ tuần tra Trạm CSGT Hàm Tân (tỉnh Bình Thuận) trên quốc lộ 1A phát hiện xe đông lạnh BKS 51D-38214 dừng đậu trong sân một quán cơm (thuộc địa phận xã Tân Đức, Hàm Tân) có nhiều dấu hiệu nghi vấn.
Quá trình kiểm tra phương tiện, lực lượng chức năng thấy bên trong thùng đông lạnh có chứa 14 người lớn và 1 trẻ nhỏ, một số người có dấu hiệu khó thở. Bước đầu tài xế và 15 người trong thùng xe đông lạnh xuất trình được giấy xét nghiệm có kết quả âm tính với SARS-CoV-2 còn hiệu lực.
Tại chốt kiểm dịch, tài xế Lê Văn Tuấn khai nhận, đã đón 15 người trên từ một xe khách ở Bến xe Long Khánh (tỉnh Đồng Nai) để đi qua Chốt kiểm soát dịch COVID-19 số 2 Bình Thuận với giá 700 nghìn đồng/người.
Hình ảnh 15 người ngồi chen chúc trong thùng xe đông lạnh để về quê tránh dịch. Ảnh:TL
Sau đó, Trạm CSGT Hàm Tân triển khai truy tìm xe khách liên quan. Đến 22h30' cùng ngày, cơ quan chức năng phát hiện xe 7 chỗ BKS 61A-31027 đang đậu trong một cây xăng ở km1764 Hàm Tân nên kiểm tra. Tài xế này sau đó thừa nhận đang chờ đón khách từ xe đông lạnh. Ngoài ra, trạm CSGT Hàm Tân tiếp tục phát hiện xe BKS 75A-17078 cách đó 6km cũng đang đợi để đón khách từ xe đông lạnh nêu trên.
Cả 2 tài xế xe 7 chỗ cho biết nhận chở 15 người trên từ tỉnh Đồng Nai về một số tỉnh miền Trung như: Huế, Quảng Trị, Hà Tĩnh… Khi đến Long Khánh, cả 2 đã móc nối thuê lái xe đông lạnh chở từ Long Khánh 'thông chốt' qua Bình Thuận để tiếp tục đón số người đưa về quê.
Ngay sau khi phát hiện vụ việc, Trạm CSGT Hàm Tân đã chuyển hồ sơ cho Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Tân tiến hành điều tra, xử lý theo quy định.
Vừa đáng trách, vừa đáng thương
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) bày tỏ quan điểm: Đây là hành vi vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh, có nguy cơ làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng, gây nên những hậu quả khó lường. Bởi vậy việc phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm là rất cần thiết.
Trước tiên, hành vi đưa người qua khu vực đã bị phong tỏa, cách ly, trốn tránh khai báo y tế thì tài xế sẽ bị phạt đến 40 triệu đồng theo quy định tại điều 12, Nghị định 117/2020/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế. Những người trên xe vi phạm quy định về tập trung đông người cũng có thể bị phạt đến 20 triệu đồng mỗi người.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng cần xem xét những người này có mắc bệnh truyền nhiễm COVID-19 hay không. Trong trường hợp hành vi vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh dẫn tới lây lan dịch bệnh ra cộng đồng thì người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội 'Làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm truyền nhiễm cho người' theo Điều 240 (Bộ luật Hình sự năm 2015).
Nếu trong trường hợp không may có người thiệt mạng thì tài xế xe vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội 'Vô ý làm chết người' theo Điều 128 (BLHS). Có thể nói, hành vi của lái xe là rất đáng trách, đáng lên án, chỉ vì lòng tham mà người này đã bất chấp pháp luật, coi thường tính mạng, sức khỏe của người khác.
Tài xế xe đông lạnh nhận chở 15 người qua chốt kiểm dịch. Ảnh:SH
Đồng quan điểm trên, Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (Nguyên Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội) khẳng định, việc 15 người (đặc biệt có cả trẻ nhỏ) trốn trong thùng xe đông lạnh để về quê là hành động vi phạm các quy định về phòng chống dịch COVID-19.
Tuy vậy, Tiến sĩ Lâm cũng bày tỏ sự cảm thông đối với lực lượng lao động tỉnh lẻ đang mắc kẹt tại các thành phố lớn do ảnh hưởng dịch bệnh COVID-19 gây ra. Đi làm ăn xa nhà, họ phải trú ngụ trong các khu nhà trọ với đủ các loại chi phí (tiền nhà, điện, nước, sinh hoạt phí…). Khi xã hội trong trạng thái bình thường, với mức thu nhập ít ỏi, những lao động tỉnh lẻ cũng chỉ đủ để duy trì cuộc sống hàng ngày, gần như họ không có khoản tích lũy.
Chính vì lẽ đó, khi dịch bệnh càng kéo dài, sức chịu đựng của tầng lớp này sẽ chạm tới ngưỡng giới hạn. Có thể do không thể cầm cự được lâu hơn nữa ở các thành phố lớn nên họ mới tìm mọi cách để trở về quê nhà.
Câu chuyện buồn nói trên cần được xem như là một bài học đắt giá để các địa phương xem lại cách thức thực hiện chống dịch phù hợp và hiệu quả hơn.
Thông tin với báo chí, một lãnh đạo UBND tỉnh Bình Thuận cho biết, ngay sau khi nắm bắt thông tin vụ việc đã chỉ đạo Trạm CSGT Hàm Tân và UBND huyện Hàm Tân trước mắt bố trí nơi ăn ở cho 15 công dân. Đồng thời tuyên truyền cho họ biết việc chọn cách trốn về như vậy là sai. Tuy nhiên, những người dân này đang gặp hoạn nạn, không còn chọn lựa nào khác nên nếu buộc họ quay về nơi xuất phát sẽ vô tình đẩy họ vào hoàn cảnh khó khăn hơn. Tỉnh Bình Thuận sẽ nghiên cứu phương án vận động phương tiện, đồng thời phối hợp, đề nghị các tỉnh liên quan tiếp nhận những người này được trở về quê theo đúng quy định về phòng chống dịch bệnh COVID-19.