WHO kêu gọi các nước giàu chia sẻ vaccine cho COVAX. (Ảnh: UN)
'Ở một số quốc gia, tình hình tiếp tục rất đáng lo ngại' – Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO cảnh báo. Theo ông, đại dịch COVID-19 còn lâu mới kết thúc 'và nó sẽ không kết thúc ở bất cứ đâu cho đến khi nó kết thúc ở khắp mọi nơi'.
Nhưng tình hình dịch bệnh khác nhau giữa các vùng hoặc quốc gia. Về vấn đề này, WHO nhắc lại 'khoảng cách ngày càng mở rộng rất lớn'. Tiến sĩ Tedros cho biết: 'Ở một số quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất, có vẻ như đại dịch đã kết thúc, trong khi những quốc gia khác đang trải qua những đợt lây nhiễm lớn'.
Ngay cả một số quốc gia đã thành công trong việc kiểm soát căn bệnh này cũng đang chứng kiến 'sự gia tăng đáng kể các trường hợp mắc, nhập viện và tử vong'. Người đứng đầu WHO nói thêm: 'Các biến thể mới đáng lo ngại, hệ thống y tế mỏng manh, thực hiện kém các biện pháp y tế cộng đồng và tình trạng thiếu oxy, dexamethasone và vaccine đang làm tình hình tồi tệ hơn'.
Tại các quốc gia báo cáo gia tăng số trường hợp lây nhiễm, WHO khuyến cáo bây giờ là lúc để quay lại một số nguyên tắc cơ bản. Đó là việc bảo đảm mọi người tuân thủ các biện pháp sức khỏe cộng đồng, bao gồm giữ khoảng cách vật lý, đeo khẩu trang và ngăn chặn các cuộc tụ tập đông người.
Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus lưu ý ngay cả khi các trường hợp nhiễm COVID-19 đã giảm mạnh, việc giải trình tự gen vẫn là điều cần thiết để có thể theo dõi các biến thể và không dỡ bỏ các biện pháp phòng vệ sớm.
Thâm hụt 190 triệu liều vaccine COVAX vào cuối tháng 6
Ngoài ra, tổng số 1.264.164.553 liều vaccine đã được tiêm trên toàn thế giới. Theo một nghiên cứu được ủy quyền bởi COVAX – cơ chế đảm bảo công bằng vaccine COVID-19 toàn cầu, 1/3 dân số các nước giàu đã tiêm ít nhất liều đầu tiên trong khi đối với các nước đang phát triển, con số này chỉ chiếm 0,2%.
Chính trong bối cảnh đó, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) đã kêu gọi Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) và Liên minh châu Âu (EU) tài trợ hơn 150 triệu liều vaccine cho COVAX. Nếu họ chỉ chia sẻ 20% dự trữ vaccine COVID-19 có sẵn vào tháng 6, tháng 7 và tháng 8, thì 7 quốc gia giàu nhất thế giới và các thành viên của EU sẽ có thể quyên góp hơn 150 triệu liều cho hệ thống COVAX quốc tế mà không gây thiệt hại gì cho họ.
Do đó, tại cuộc họp báo ở Geneva, WHO đã nhắc lại thông báo của UNICEF nêu rõ sự thâm hụt nguồn cung vaccine khổng lồ của COVAX. Tiến sĩ Tedros cho biết: 'Sự gia tăng các ca bệnh đã làm ảnh hưởng đến nguồn cung vaccine toàn cầu và đã thiếu hụt 190 triệu liều cho COVAX vào cuối tháng 6'. Tiến sĩ Tedros cũng nói thêm rằng cơ chế COVAX đã vận chuyển hơn 67 triệu vaccine tại 124 quốc gia.
Các nước giàu cần chia sẻ vaccine
Người đứng đầu WHO tuyên bố nêu rõ: 'Chúng tôi cần các quốc gia giàu có đã ký hợp đồng cung cấp phần lớn vaccine toàn cầu chia sẻ ngay bây giờ'. Ông cũng đồng thời kêu gọi ngành công nghiệp dược phẩm 'cam kết công khai giúp bất kỳ quốc gia nào muốn chia sẻ vaccine với COVAX để loại bỏ các rào cản về hợp đồng trong những ngày tiếp theo'.
Trong cuộc chạy đua với thời gian này, WHO muốn các nhà sản xuất cho COVAX quyền từ chối đầu tiên đối với bất kỳ dung lượng liều bổ sung nào. Ông nói: 'Và chúng tôi cần các nhà sản xuất vaccine lớn thực hiện các thỏa thuận với các công ty như Teva, Incepta, Biolyse và những công ty khác muốn sử dụng cơ sở vật chất của họ để sản xuất vaccine COVID-19.
Đánh giá cao việc của Astra Zeneca tăng đều đặn tốc độ và khối lượng giao hàng, WHO cần 'các nhà sản xuất khác cũng làm theo'. Về vấn đề này, cơ quan Liên hợp quốc đã thu hồi các cam kết của Pfizer cung cấp 40 triệu liều vaccine trong năm nay, ngay cả khi phần lớn trong số đó sẽ là vào nửa cuối năm 2021.
Lời kêu gọi của WHO đối với ngành dược phẩm
Ngoài ra, các đối tác COVAX đang thảo luận với Johnson & Johnson để nhận liều vaccine vào nửa cuối năm 2021 nhưng điều này vẫn chưa được hoàn thiện. Và WHO không biết khi nào những huyết thanh này sẽ đến.
Moderna cũng đã ký một thỏa thuận 500 triệu liều vaccine với COVAX, nhưng phần lớn chỉ được hứa hẹn cho năm 2022. 'Chúng tôi cần huyết thanh của Moderna để ứng trước hàng trăm triệu liều này vào năm 2021 do thời điểm quan trọng của đại dịch' – Tiến sĩ Tedros nhấn mạnh.
Ông nói: 'Một khi dịch bệnh tàn phá ở Ấn Độ đã lắng xuống, Viện huyết thanh của Ấn Độ cũng sẽ cần phải trở lại đúng hướng và bắt kịp các cam kết giao hàng cho COVAX'. Tổng giám đốc WHO đồng thời cho biết thêm rằng cộng đồng quốc tế phải 'đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng để ít nhất là miễn dịch cho dân số trưởng thành trên thế giới càng nhanh càng tốt'. 'Không ai an toàn cho đến khi tất cả chúng ta đều an toàn' – người đứng đầu WHO kết luận./.