Hành trình giải mã xác chết vô danh trong nghĩa địa cổ trấn

Năm 2012, đi công tác Hà Giang, chúng tôi có dịp làm việc cùng Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hà Giang. Trưởng Phòng cảnh sát Hình sự Công an Hà Giang (lúc đó là Đại tá Vũ Trường Giang), người trực tiếp chỉ đạo Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh phá nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Tiếp cánh phóng viên, ông đã dành thời gian kể cho chúng tôi không ít vụ án và hành trình phá án gian nan của các chiến sĩ Cảnh sát Hình sự tỉnh vùng cao biên giới. Vụ án 'xác chết vô danh trong nghĩa địa cổ vùng ven biên giới' là một trong những vụ án như thế.

27/02/2025 16:21

Xác chết bí ẩn

Những ngày giữa tháng 7/2012, người dân Hà Giang đi chợ và làm thuê ở vùng giáp biên Việt Nam - Trung Quốc truyền tai nhau về việc Công an Trung Quốc dán thông báo ở các tỉnh dọc biên giới về một xác chết chưa rõ nguyên nhân tại nghĩa trang cổ thuộc trấn Tây An, huyện Tây Trù, Vân Nam, Trung Quốc. Nạn nhân là nữ, trên người có nhiều thương tích, không có giấy tờ tùy thân và theo phán đoán của phía Công an Trung Quốc thì có thể là người Việt Nam. Nhiều người ở Đồng Văn thấy ảnh tử thi trên thông báo có nhiều nét giống Mùa Thị H. (tên nạn nhân đã được thay đổi), một cô gái đi chợ phiên cùng bạn rồi mất tích cách đây gần hai tháng nên báo cho gia đình H. biết.

Trước thông tin do dân bản đưa về, bố mẹ H. như ngồi trên đống lửa bởi từ khi H. mất tích, gia đình đã lặn lội khắp nơi tìm con gái nhưng không hề có tung tích. Linh cảm của người làm cha mẹ mách bảo đó có thể người xấu số là cô gái cưng mà gia đình họ đã cất công tìm kiếm suốt hai tháng qua. Sau khi bàn bạc, gia đình H. quyết định làm đơn gửi Công an tỉnh Hà Giang. Trước nỗi đau mất con của gia đình cô sơn nữ, các trinh sát Phòng cảnh sát Hình sự công an tỉnh Hà Giang và Công an huyện Đồng Văn quyết tâm phải tìm ra sự thật. Các anh phối hợp với Công an Trung Quốc cho gia đình chị H. đến nhận dạng nạn nhân và thử AND. Kết quả, cô gái xấu số chết trong nghĩa trang cổ thuộc trấn Tây An chính là Mùa Thị H.

Công an Hà Giang cùng Công an Trung Quốc tại hiện trường vụ án (ảnh CA Hà Giang cung cấp)

Xác định đây là một vụ việc có tính chất nghiêm trọng, một tổ công tác đặc biệt do đại tá Vũ Trường Giang - trưởng Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hà Giang dẫn đầu, đã vượt hàng trăm cây số sang tận trấn Tây An phối hợp với Công an Trung Quốc tiến hành điều tra, xác minh, tập trung nghiên cứu lại hiện trường vụ án, phân tích tài liệu của công an Trung Quốc lưu giữ trong quá trình khám nghiệm tử thi từ lúc phát hiện xác nạn nhân trong nghĩa trang cổ. Vì lý do nhân đạo, tổ công tác đảm nhiệm thêm nhiệm vụ vận chuyển xác nạn nhân từ trấn Tây An về Đồng Văn cho gia đình mai táng. Tử thi được đưa từ nhà lạnh vào túi chuyên dụng và lên xe cùng các chiến sĩ về Việt Nam. Quãng đường hơn 200km với khí hậu nóng ẩm mùa hè khiến chuyến xe nồng nặc mùi tử khí. Nhận lại tử thi con, gia đình Mùa Thị H. tha thiết đề nghị Công an nhanh chóng tìm ra kẻ thủ ác.

Khó khăn lớn nhất cho lực lượng phá án là hung thủ gần như không để lại dấu vết gì trên hiện trường. Ở khu vực nơi tìm thấy xác cô gái thì theo người nhà cho biết, Mùa Thị H. chưa từng đến đó bao giờ, cũng không có ai thân quen sinh sống trong khu vực này. Loại trừ các tình huống được đặt ra, cuối cùng giả thiết lớn nhất được các điều tra viên tập trung theo hướng rất có thể Mua Thị H. là nạn nhân của một đường dây buôn người xuyên quốc gia.

Hé lộ đường dây buôn người

Sau khi trở về Việt Nam, các cán bộ Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hà Giang, nhanh chóng cùng Công an huyện Đồng Văn tiến hành rà soát, xác minh các đối tượng nghi vấn trên địa bàn. Trong đó, nổi lên một số đối tượng trẻ tuổi tuy không có công ăn việc làm, nhưng thời gian gần đây bỗng nhiên có nhiều tiền sắm xe máy đẹp, ti vi, điện thoại di động, thường xuyên ăn mặc bảnh bao và đặc biệt là thỉnh thoảng lại vượt biên sang Trung Quốc, có mối quan hệ với một đối tượng nghi vấn tham gia đường dây buôn bán phụ nữ.

Trong khi các trinh sát hình sự đang tập trung làm rõ những bất minh trên thì các anh cũng nắm được thông tin, một nạn nhân khác của đường dây buôn người nói trên là Sùng Thị M. (SN 1995, trú tại huyện Đồng Văn) vừa trốn thoát khỏi động mại dâm bên Trung Quốc trở về. Các anh đã vượt cả chục cây số đường rừng núi, lặn lội đi bộ tìm đến nhà của M. để động viên cô khai báo.

Theo lời khai của M., ngày 25/01/2012 (tức mùng 3 Tết Nhâm Thìn 2012), M. đi cùng người bạn của mình là Sùng Thị D., trú cùng bản, xuống núi du xuân. Trên đường đi, hai cô gặp hai thanh nên trẻ, đẹp trai, đi trên hai chiếc xe máy mới coóng dừng lại làm quen. Hai anh chàng lạ mặt cho biết, đang trên đường đi du xuân và ngỏ ý rủ hai cô gái xuống thị trấn Yên Minh chơi. Trước những lời tán tỉnh như rót mật vào tai của hai gã trai trẻ, hai cô gái không chút nghi ngờ mà đồng ý lên xe theo chúng xuống thị trấn Yên Minh.

Khi đến thị trấn Yên Minh, hai gã thanh niên đưa hai cô gái đi thăm thú nhiều nơi. Đến chiều, thấy hai cô gái có vẻ hồn nhiên, dễ dụ dỗ, hai gã thanh niên tiếp tục lấy cớ có người bạn thân ở vùng giáp biên bên Trung Quốc mời sang ăn Tết nên đã chở hai cô gái trẻ vào xã Lũng Phìn (giáp biên giới), rồi gửi xe máy, rủ hai cô gái đi bộ vượt biên qua mốc 361 để đến nhà bạn uống rượu. Theo như chúng giới thiệu thì người bạn đó tên là Giàng, trú tại Chí Dinh, Giàng Vản, Malypho (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc). Hai cô gái trẻ không thể ngờ rằng, Giàng chính là đầu mối chuyên mua lại phụ nữ Việt Nam bị các đối tượng lừa bán sang Trung Quốc, rồi đổ 'hàng' cho các động mại dâm nằm sâu trong nội địa.

Công an Hà Giang tuyên truyền phòng, chống tội phạm mua bán người cho người dân (ảnh H.Hạnh)

Mải mê với cuộc vui, đến khi tỉnh dậy, Sùng Thị M. và Sùng Thị D. mới biết mình đã sa vào tổ quỷ. Tại đây, các cô đã nhiều lần bị chủ chứa và đám đệ tử đánh thừa sống thiếu chết vì không chịu chiều khách. Đến đầu tháng 6/2012, lợi dụng sơ hở của chúng, Sùng Thị M. đã bỏ trốn được về Việt Nam. Căn cứ lời khai của M. và nhiều nhân chứng khác, cơ quan điều tra đã dựng được tên tuổi hai đối tượng lừa bán M. và D. là Sùng Mí Pó (SN 1993) và Vừ Mí Gió (SN 1990), cùng trú tại huyện Yên Minh, Hà Giang. Công an huyện Đồng Văn đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Sùng Mí Pó về hành vi mua bán người. Khi hồ sơ vụ án chuyển lên Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hà Giang để khai thác, mở rộng, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Giang tiếp tục ra quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Vừ Mí Gió với cùng tội danh trên.

Giải mã nguyên nhân cái chết của cô gái xấu số

Tại cơ quan điều tra, Sùng Mí Pó và Vừ Mí Gió khai rằng, với thủ đoạn dùng vẻ ngoài hào nhoáng và lời lẽ có cánh, chúng đã làm quen và lừa đưa nhiều nạn nhân khác sang Trung Quốc bán cho Giàng.

Ngoài việc lừa bán Sùng Thị M., Sùng Thị D., thì chúng chính là thủ phạm lừa bán cô gái xấu số Mua Thị H. Chúng khai, sau khi làm quen và lừa được H. đưa sang Trung Quốc, hai gã này đã thuê xe ô tô đưa cô vào sâu trong nội địa để bán cho các động mại dâm. Tuy nhiên, trên đường đi, biết được âm mưu của chúng, H. đã kháng cự quyết liệt. Mặc dù xe ô tô của các đối tượng đang chạy với tốc độ cao, nhưng lợi dụng lúc chúng sơ hở, H. đã nhảy khỏi xe, mong tìm cách thoát thân. Khi bị ngã xuống đường, đầu cô gái đập mạnh vào các tảng đá dưới đất dẫn đến tử vong. Phát hiện H. đã chết, các đối tượng đem xác nạn nhân giấu vào nghĩa trang cổ của trấn Tây An, cách đường quốc lộ khoảng 200m. Hai ngày sau, những người đến thăm nghĩa trang mới phát hiện xác cô gái và báo cơ quan công an.

Ngày 10/01/2013, TAND tỉnh Hà Giang đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với các bị cáo Sùng Mí Pó, Vừ Mí Gió, trú tại huyện Yên Minh về tội 'Mua bán người'. Theo cáo trạng, hai tên mặt người dạ thú này đã bán 05 phụ nữ sang Trung Quốc gồm: Lù Thị V., Sùng Thị M., Sùng Thị D., Mua Thị H., và Vừ Thị C. Hiện nay Lù Thị V., Sùng Thị D., Vừ Thị C. vẫn đang ở Trung Quốc, còn Mua Thị H., trên đường ngồi xe ô tô vào sâu nội địa Trung Quốc đã nhảy xuống đường chạy trốn, nhưng do vết thương nặng nên đã tử vong. Sau khi nghị án, TAND tỉnh Hà Giang tuyên phạt bị cáo Sùng Mí Pó 11 năm tù về tội 'Mua bán người', bồi thường cho gia đình các bị hại 80.400.000 đồng; bị cáo Vừ Mí Gió 10 năm tù về tội 'Mua bán người', bồi thường cho gia đình các bị hại 60.400.000 đồng.