Giải mã 17 bộ hài cốt nằm dưới đáy giếng 800 năm tuổi

Năm 2004, các công nhân xây dựng một trung tâm mua sắm ở Norwich - Anh đã tìm thấy 17 bộ hài cốt dưới đáy giếng 800 năm tuổi.

03/09/2022 20:53

Theo đài CNN, hài cốt của 6 người lớn và 11 trẻ em cũng như lý do họ ở dưới đáy giếng thời Trung cổ đã khiến các nhà khảo cổ học tranh cãi.

Không giống như các ngôi mộ tập thể khác, nơi những bộ hài cốt được sắp xếp đồng nhất, những bộ hài cốt dưới đáy giếng trộn lẫn một cách kỳ lạ. Nguyên nhân có thể là do họ bị ném lao đầu xuống giếng sau khi chết.

Các nhà khoa học gần đây đã trích xuất vật liệu di truyền được bảo quản trong xương của những bộ hài cốt trên nhờ tiến bộ trong giải trình tự ADN cổ đại.

Bộ gien của 6 người trong số họ chỉ ra rằng 4 người có quan hệ họ hàng với nhau - bao gồm 3 chị em gái, người nhỏ nhất khoảng 5-10 tuổi. Phân tích sâu hơn về vật liệu di truyền cho thấy cả 6 người 'gần như chắc chắn' là người Do Thái Ashkenazi.

Tái tạo khuôn mặt của một người lớn dưới đáy giếng ở Norwich - Anh. Ảnh: CNN

Các nhà nghiên cứu tin rằng tất cả họ đều chết trong một cuộc xung đột - rất có thể là cuộc bạo động hồi tháng 2-1190 liên quan đến cuộc Thập tự chinh lần thứ ba.

Nhà nghiên cứu tại Bảo tàng Lịch sử tự nhiên ở London - Anh, Selina Brace, chia sẻ: “Tôi rất vui và nhẹ nhõm khi 12 năm kể từ khi bắt đầu phân tích hài cốt của những người này, công nghệ đã bắt kịp và giúp chúng tôi hiểu được họ là ai và tại sao họ chết”.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những người trong giếng có cùng tổ tiên với người Do Thái Ashkenazi ngày nay. Họ là hậu duệ của các nhóm Do Thái thời trung cổ, sống chủ yếu ở Bắc và Đông Âu.

“Không ai phân tích ADN cổ của người Do Thái trước đây vì lệnh cấm khám phá mộ của người Do Thái. Chúng tôi không biết họ có khả năng là người Do Thái cho đến khi thực hiện phân tích gien' - nhà di truyền học tiến hóa và đồng tác giả nghiên cứu Mark Thomas, Trường ĐH London, cho biết. “Những bộ hài cốt đã lấp đầy khoảng trống lịch sử về thời điểm một số cộng đồng Do Thái hình thành lần đầu tiên và nguồn gốc của một số rối loạn di truyền”.

Tái tạo khuôn mặt của một đứa trẻ dưới đáy giếng ở Norwich - Anh. Ảnh: CNN

Quá trình phân tích ADN cho phép các nhà nghiên cứu suy ra một số đặc điểm thể chất của một cậu bé mới biết đi được tìm thấy trong giếng. Em có thể có đôi mắt xanh và mái tóc đỏ, đặc điểm sau này gắn liền với “người Do Thái châu Âu”.

Giếng phát hiện những bộ hài cốt nằm ở khu vực từng là khu phố Do Thái thời trung cổ của Norwich. Tuy nhiên, mối liên hệ giữa nhóm người này với cuộc bạo động năm 1190 vẫn chưa rõ ràng.

Xác định niên đại những bộ hài cốt bằng carbon phóng xạ chỉ ra rằng họ nằm trong giếng vào khoảng thời gian từ năm 1161 đến năm 1216.

Tom Booth, nhà khoa học tại Viện Francis Crick (Anh), cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy tác dụng của ngành khảo cổ học, đặc biệt là các kỹ thuật khoa học mới như phân tích ADN cổ đại, trong việc đưa ra những quan điểm mới về các sự kiện lịch sử”.