Giật mình loạt sinh vật 'ngoài hành tinh' náu mình dưới đáy biển

Với điều kiện sống khắc nghiệt dưới biển sâu, nhiều loài cá đã phát triển những đặc điểm kỳ dị như sinh vật ngoài hành tinh nhưng hữu dụng giúp chúng có thể thích nghi với môi trường sống.

29/07/2023 22:12

Những loài cá sống sâu dưới đại dương thường có diện mạo kỳ quặc, giống như những sinh vật ngoài hành tinh trong phim kinh dị. Chúng có hàm răng khổng lồ, thân thể phát sáng trong bóng tối và mắt lồi ra.

Tuy nhiên, những đặc điểm độc đáo này là kết quả của việc thích nghi với môi trường cực khắc nghiệt mà chúng sinh sống. Ở tầng nước sâu dưới đại dương, từ khoảng 200 mét dưới mặt nước trở xuống, không có nhiều ánh sáng, áp suất cao, ít nguồn thức ăn và nhiệt độ cực thấp, trung bình chỉ khoảng 4 độ C.

Điều kiện khắc nghiệt này yêu cầu các loài cá biển sâu phải phát triển những đặc điểm đặc biệt để có thể săn mồi và sinh tồn.

Một trong những đặc điểm ấn tượng nhất là hàm răng của chúng. Ví dụ, cá rắn Sloane (Chauliodus sloani) có những chiếc răng nanh lớn đến nỗi miệng chúng không thể đóng chặt mà không đâm vào hộp sọ.

Những chiếc răng sắc nhọn này cũng trong suốt, giúp chúng che giấu vũ khí và bất ngờ tấn công con mồi.

Một số loài cá khác, như cá chình bồ nông (Eurypharynx pelecanoides), có miệng rộng đến mức khi kéo căng nó có thể chiếm phần lớn cơ thể, giúp chúng bắt và nuốt chửng những con mồi lớn hơn mà chúng tìm thấy trong môi trường.

Ngoài ra, một số động vật dưới biển sâu có khả năng phát quang sinh học, tức là có thể tự tạo ra ánh sáng. Điều này giúp chúng thu hút mồi, tìm kiếm bạn tình và tự vệ chống lại những động vật săn mồi. Hơn 75% số cá biển sâu được biết đến có khả năng phát quang sinh học.

Một số loài như cá quỷ biển đen và cá cần câu sử dụng đèn phát sáng ở cuối bộ phận phụ nhô ra trước trán để nhử mồi, giống như mồi ở cuối dây câu. Ánh sáng này hấp dẫn con mồi vì chúng nghĩ rằng đó là một con mồi nhỏ phát quang.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng phát quang sinh học không chỉ hữu ích để nhử mồi mà còn có các tác dụng khác nhau.

Ví dụ, một số loài cá biển sâu có khả năng điều chỉnh ánh sáng phát ra từ cơ thể của chúng để phù hợp với môi trường xung quanh, giúp chúng tránh kẻ thù tiềm ẩn.

Một đặc điểm phổ biến khác của các loài cá sâu dưới đại dương là vẻ ngoài mềm ướt.

Một trong số đó là cá giọt nước (Psychrolutes marcidus), sống ở độ sâu 600 - 1.200 mét, vùng có áp suất lớn hơn 100 lần so với mặt nước. Để tồn tại dưới áp lực như vậy, cá giọt nước đã phát triển một cơ thể cực kỳ mềm, không có xương cứng.

Khi chúng được đưa lên mặt nước, cơ thể của chúng xẹp xuống và trở thành một hình thù dạng thạch, khiến chúng được gọi là 'động vật xấu nhất thế giới'.

Tóm lại, các loài cá sống sâu dưới đại dương phát triển các đặc điểm độc đáo để thích nghi với môi trường khắc nghiệt của chúng. Đây đều là kết quả của quá trình tiến hóa phù hợp với cuộc sống dưới nước sâu có áp lực lớn.