Hành trình săn tìm người ngoài Trái Đất: Đích thành công đang ở rất gần?

Kính viễn vọng MWA có thể tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất ở phạm vi rộng hơn hàng trăm lần so với bất kỳ dự án kính viễn vọng nào trước đây.

13/09/2020 15:08

'Loài người đơn độc trong vũ trụ?' - Các nhà thiên văn đã cố gắng trả lời câu hỏi đó trong nhiều thế kỷ bằng cách tìm kiếm những dấu hiệu của sự sống, của người ngoài hành tinh và nền văn minh của họ ngoài vũ trụ bao la.

Hành trình kiếm tìm 'người đồng hành' ngoài vũ trụ rộng lớn chưa bao giờ là dễ dàng, đó là lý do kể từ khi loài người bay ra ngoài vũ trụ thập niên 1960, chúng ta vẫn không ngừng phát minh ra những 'cỗ máy không gian' nhằm kiếm tìm câu trả lời cho câu hỏi hóc búa này.

Giờ đây, bằng cách sử dụng kính viễn vọng vô tuyến trường rộng ở Australia - có tên Murchison Widefield Array (MWA) - một nhóm các nhà khoa học thông báo đã hoàn thành dự án 'mắt thần' của Trái Đất, sẵn sàng thực hiện sứ mệnh tìm kiếm rộng rãi và chi tiết nhất về các dấu hiệu và nền văn minh ngoài hành tinh.

'MẮT THẦN' RỘNG LỚN

Nằm ở Tây Úc, Murchison Widefield Array (MWA) là một kính viễn vọng vô tuyến tần số thấp sử dụng ăng-ten của nó để phát hiện sóng vô tuyến từ bầu trời. Để thực hiện sứ mệnh này, nhóm các nhà thiên văn học đã hướng kính viễn vọng MWA vào một vùng trời xung quanh chòm sao Vela (chòm sao Thuyền Phàm) chứa ít nhất 10 triệu ngôi sao.

MWA gồm 2 phần:

- Mặt trước của MWA bao gồm 4.096 ăng-ten giống như con nhện được sắp xếp thành 256 ô, trải rộng vài km. Dữ liệu từ các ăng-ten được tương quan tại chỗ trước khi được truyền đến Trung tâm Siêu máy tính Pawsey để lưu trữ lâu dài.

- Mặt sau của kính thiên văn là một nền tảng trực tuyến, giúp các nhà khoa học truy cập dữ liệu MWA đã hiệu chỉnh.

MWA bao gồm 4.096 ăng-ten giống như con nhện được sắp xếp thành 256 ô. Ảnh: MWA telescope

Đặc điểm của MWA bao gồm:

- Trường nhìn rất rộng (hàng trăm độ vuông)

- Độ phân giải góc cao (vài arcminutes)

- Dải tần rộng (70–300 MHz) với khả năng điều chỉnh linh hoạt.

Do phạm vi rộng của nó, kính viễn vọng MWA có thể tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất rộng hơn hàng trăm lần so với bất kỳ dự án kính viễn vọng nào trước đây.

'MWA là một kính viễn vọng độc đáo, với trường quan sát cực rộng cho phép chúng ta quan sát đồng thời hàng triệu ngôi sao' Chenoa Tremblay, chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Thiên văn Vô tuyến Quốc tế (ICRAR) và tác giả chính của nghiên cứu mới, cho biết.

Trường nhìn rất rộng của MWA. Ảnh: MWA telescope

Kính viễn vọng đã quét 10 triệu ngôi sao để tìm dấu hiệu của sự sống thông minh, tìm kiếm những bằng chứng về sự sống ngoài Trái Đất dù là nhỏ nhất. Nó đang tìm kiếm sự phát xạ vô tuyến mạnh mẽ ở các tần số tương tự như truyền sóng radio FM.

Dù khó khăn, nhưng giới khoa học thế giới có một lý do chính để tin rằng: Ở đâu đó ngoài kia, tồn tại những con người vũ trụ, dù là với hình dáng và ngôn ngữ nào đi chăng nữa. Vì sao? Các nhà khoa học thực hiện dự án tìm kiếm người ngoài hành tinh cho biết: Đơn giản vì bản chất của vũ trụ chính là như vậy!

LÀM THẾ NÀO ĐỂ CHÚNG TA TÌM KIẾM NGƯỜI NGOÀI HÀNH TINH?

Giả sử, sự sống ngoài Trái Đất tồn tại trong vũ trụ, các nhà khoa học không chắc sự sống ngoài hành tinh đó sẽ như thế nào. Vì vậy, họ tìm kiếm nó bằng các kỹ thuật khác nhau (bằng cách sử dụng kính viễn vọng không gian và kính viễn vọng mặt đất).

Các kính viễn vọng không gian đang săn tìm các dấu hiệu sự sống dù là nhỏ nhất của các hành tinh/vệ tinh trong Hệ Mặt Trời của chúng ta và xa hơn nữa là tìm kiếm manh mối chứa các đặc điểm sinh học cho thấy khả năng tồn tại sự sống (dù là cổ xưa hay hiện tại).

Các nhà khoa học đang nhanh chóng hoàn thành Kính viễn vọng không gian James Webb để nó sớm lên đường thực hiện sứ mệnh kiếm tìm sự sống ngoài hành tinh. Ảnh: NASA

Riêng đối với kính viễn vọng mặt đất, trong trường hợp này là kính MWA thực hiện loại khảo sát hơi khác một chút: Bằng cách tìm kiếm phát xạ vô tuyến trên các hành tinh khác nhau, các nhà khoa học không chỉ cho rằng ở đó (nguồn phát) tồn tại người ngoài hành tinh, mà còn cho rằng họ là một nền văn minh tiên tiến sử dụng công nghệ giống như cách chúng ta làm trên Trái Đất.

Đây là cách các nhà khoa học biện giải:

Vũ trụ được biết đến có tuổi đời là 13,8 tỷ năm, trong khi bản thân Trái Đất mới hình thành cách đây 4,5 tỷ năm. Con người mới xuất hiện khoảng 200.000 năm, và nền văn minh hiện đại đã phát triển cách đây khoảng 6.000 năm.
Dựa trên dòng thời gian đó, phải mất hàng tỷ năm để một nền văn minh phát triển trên một hành tinh. Do đó, khả năng loài người tồn tại cùng lúc với một nền văn minh khác cũng phát triển theo cách tương tự trên một hành tinh khác trong vũ trụ là khá nhỏ.

Nhưng các nhà thiên văn học sẽ không sớm từ bỏ và việc tìm kiếm càng trở nên dễ dàng hơn khi công nghệ của chúng ta ngày càng trở nên tiên tiến hơn.

"Dù sứ mệnh tìm kiếm trí thông minh ngoài Trái Đất là một chặng đường rất dài và không dễ dàng, nhưng các kính viễn vọng như MWA sẽ tiếp tục đẩy các giới hạn, khiến chúng ta không ngừng nỗ lực tìm kiếm" - Giáo sư Steven Tingay thuộc Đại học Curtin (Australia), đồng tác giả nghiên cứu, kết luận.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Publications of the Astronomical Society của Australia.
Bài viết sử dụng nguồn: Inverse

>> Xem thêm: Phát hiện hành tinh 'đắt giá' nhất vũ trụ, làm bằng… kim cương