Các nhóm nghiên cứu trên khắp thế giới đang thử nghiệm xem chó có thể ngửi 'mùi' Covid-19 hay không.
Thính giác kỳ diệu
Theo báo Khoa học & phát triển, con người đã tận dụng khứu giác vượt trội của chó trong nhiều thập kỷ. Mũi chó có 300 triệu thụ thể mùi hương, so với 5 triệu hoặc 6 triệu ở người, cho phép chúng phát hiện mùi với nồng độ rất nhỏ mà người không nhận biết được. Chó đánh hơi để phát hiện súng, chất nổ và ma túy vốn là một cảnh tượng quen thuộc ở các sân bay. Các nhà khoa học cũng đã huấn luyện chó để phát hiện một số bệnh ung thư và sốt rét, nhưng đây không phải phương pháp được sử dụng thường xuyên.
Đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn không biết chắc những chú chó ngửi thấy mùi gì ở người bệnh, nhưng họ ngờ rằng những căn bệnh này khiến cơ thể người thải ra một dạng hợp chất hữu cơ dễ bay hơi riêng biệt. Những phân tử này tạo ra mùi hương mà chó có thể nhận ra. Trước đây, các nghiên cứu về virus (không phải SARS-CoV-2) đã gợi ý rằng nhiễm virus cũng có thể khiến cơ thể phát ra dạng hợp chất dễ bay hơi như vậy.
Riad Sarkis - bác sĩ phẫu thuật và nhà nghiên cứu ở Đại học Saint Joseph, Beirut - đã tham gia thử nghiệm ở Pháp và Lebanon. Sarkis sử dụng hai chú chó tốt nhất trong số 18 chú chó được ông huấn luyện để thử nghiệm tại sân bay Lebanon. Chúng đã 'ngửi' 1.680 hành khách và phát hiện 158 trường hợp nhiễm Covid-19. Những hành khách này sau đó đều được xét nghiệm lại bằng PCR; kết quả cho thấy, chó đã xác định chính xác 100% trường hợp âm tính với Covid, và xác định chính xác 92% trường hợp dương tính (tuy nhiên kết quả của thử nghiệm chưa được bình duyệt và xuất bản). 'Phương pháp này rất chính xác, khả thi và rẻ,' Sarkis nói. Hiện đã có các trường học, ngân hàng và nhà tù tìm đến Sarkis để đặt vấn đề thử nghiệm Covid-19 sử dụng động vật.
Một chú chó của Wise Nose đang thực hiện nhiệm vụ phát hiện mùi của virus SARS-CoV-2. Ảnh: Finavia.
Theo báo Nhân dân, Sân bay Helsinki ở Phần Lan đã thử nghiệm kiểm tra Covid-19 bằng những chú chó đánh hơi để phát hiện người bị nhiễm virus.
Đối với những người bị dị ứng, hoặc sợ chó, không có lý do gì để lo lắng. Các hành khách sẽ không được tiếp xúc trực tiếp với chó.
Thử nghiệm được thực hiện từ khăn lau được quẹt trên da của hành khách và đặt trong cốc. Trong một căn phòng riêng biệt, con chó sẽ đánh hơi mẫu. Nếu con chó phát hiện Covid-19, chúng sẽ ra dấu hiệu vật lý.
Tại sao những con chó có thể phát hiện ra virus vẫn chưa được giải thích hoàn toàn rõ ràng. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây của Pháp cho thấy rằng những con chó được huấn luyện đã ngửi được sự khác biệt giữa mồ hôi nách của những người khỏe mạnh và những người có Covid-19 với độ chắc chắn 95%.
Một nghiên cứu khác gần đây của Đức cho thấy những con chó được huấn luyện để làm điều tương tự với mẫu nước bọt có thể phát hiện Covid-19 với độ chính xác 94%.
Những hành khách được chó phát hiện kết quả dương tính sẽ được đưa đến một điểm thông tin sức khỏe nằm trong sân bay.
Chó phát hiện mùi là một phương pháp có giá trị trong chẩn đoán y tế. Ảnh: Anna Hielm-Björkman.
Mỗi ca thực hiện nhiệm vụ phát hiện Covid-19 sẽ gồm bốn con chó. Ảnh: Finavia.
Những chú chó được huấn luyện để phát hiện virus Covid-19.