Thời điểm nào người cổ đại 'giao thoa' gene với người Neandeerthal?

Các nhà khoa học tin rằng người Neanderthal và con người có thể đã giao phối và hòa nhập với nhau trong khoảng thời gian ngắn cách đây 45.000 năm.

20/12/2024 05:31

Con người hiện đại xuất hiện ở Châu Phi hàng trăm ngàn năm trước và cuối cùng lan sang Châu Âu, Châu Á và xa hơn nữa. Ở đâu đó trên đường đi, họ đã gặp và giao phối với người Neanderthal, để lại dấu ấn lâu dài trên mã di truyền của chúng ta.

Các nhà khoa học không biết chính xác khi nào hoặc bằng cách nào hai nhóm này vướng vào nhau. Nhưng các mảnh xương và gene cổ đại đang giúp các nhà khoa học tìm ra điều đó.

Người phụ nữ cổ đại được đặt tên là Zlatý kůň, hộp sọ của người này được tìm thấy ở Cộng hòa Séc được cho là con lai giữa người Homo và người Neanderthal. Ảnh: Tom Björklund/Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max Planck

Các nhà nghiên cứu đã phân tích các gene cổ xưa để xác định chính xác khoảng thời gian, gần hơn một chút so với ước tính trước đây về quá trình giao phối.

'Dữ liệu di truyền từ các mẫu này thực sự giúp chúng tôi vẽ nên bức tranh chi tiết hơn', đồng tác giả nghiên cứu Priya Moorjani tại Đại học California Berkeley cho biết.

Để xác định mốc thời gian, các nhà nghiên cứu đã xem xét một số gen người cổ nhất từ hộp sọ của một người phụ nữ, được gọi là Zlatý kůň hay Golden horse cho một ngọn đồi ở Cộng hòa Séc nơi nó được tìm thấy.

Họ cũng đã kiểm tra các mảnh xương từ một quần thể người thời kỳ đầu ở Ranis, Đức, cách đó khoảng 140 dặm (230 km). Họ đã tìm thấy những đoạn DNA của người Neanderthal cho thấy cuộc giao phối diễn ra vào khoảng 45.000 năm trước.

Tổ tiên của chúng ta đã gặp nhau cách đây 45.000 năm và tạo ra những người lai. Ảnh: Tom Björklund/Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max Planck

Trong một nghiên cứu riêng biệt, các nhà nghiên cứu đã theo dõi dấu hiệu của người Neanderthal trong mã di truyền của chúng ta trong hơn 50.000 năm. Họ tìm thấy các gene của người Neanderthal liên quan đến khả năng miễn dịch và quá trình trao đổi chất có thể đã giúp con người thời kỳ đầu sống sót và phát triển bên ngoài Châu Phi.

Chúng ta vẫn mang trong mình di sản của người Neanderthal trong DNA của mình. Những đặc điểm di truyền hiện đại liên quan đến màu da, màu tóc và thậm chí hình dạng mũi có thể bắt nguồn từ những người hàng xóm đã tuyệt chủng trước đây của chúng ta. Và mã di truyền của chúng ta cũng chứa đựng những dấu vết từ một nhóm anh em họ khác của loài người đã tuyệt chủng được gọi là Denisovan.

Rick Potts, giám đốc chương trình Nguồn gốc loài người của Viện Smithsonian, cho biết các nghiên cứu di truyền trong tương lai có thể giúp các nhà khoa học giải mã chính xác chúng ta được tạo thành từ gì và từ ai.