Hà Anh Tuấn vốn không phải ca sĩ có thế mạnh về giọng hát. Thậm chí, anh còn nhiều khi bị giới chuyên môn và khán giả chê là 'hát ngọng', 'hát ngắn lưỡi', 'hát đớt'…
Bản thân Hà Anh Tuấn cũng không hề giấu diếm và thẳng thắn thừa nhận điều đó. Anh nói:
'Tôi rất mừng vì như thế có nghĩa là bạn nghe tôi hát rất kỹ. Đấy là đặc điểm tự nhiên. Tôi rất tiếc khi điều ấy đã gây khó chịu cho bạn.
Tôi sẽ cố gắng để khắc phục nhược điểm ấy của mình. Nhưng có bệnh viện nào chữa bệnh lưỡi dày không, chỉ cho tôi với nhé'.
Với một người học nhạc, việc hát ngọng là điều tối kị. Thế nhưng, Hà Anh Tuấn vẫn ngày một nổi tiếng, sở hữu lượng fan đông đảo, khẳng định được tên tuổi của mình trên thị trường âm nhạc.
Thậm chí, anh còn là một trong số những ca sĩ có mức cát xê cao nhất hiện nay.
Theo nhạc trưởng của một dàn nhạc tại Hà Nội, anh đã từng bỏ ra 15 ngàn đô để mời được ca sĩ nổi tiếng Hàn Quốc về Việt Nam, nhưng mức cát xê của Hà Anh Tuấn còn nhỉnh hơn thế.
Vậy, điều gì đã khiến Hà Anh Tuấn ngày càng được mến mộ và trọng dụng như vậy?
Bộ óc khôn ngoan với sự am hiểu kinh tế thị trường và khả năng nhạy cảm đi trước showbiz
Nói về Hà Anh Tuấn, cả công chúng và người trong nghề đều phải thừa nhận rằng, anh có thể không phải một tài năng nghệ thuật xuất chúng, nhưng chắc chắn là ca sĩ có bộ óc khôn ngoan và giỏi giang.
Hà Anh Tuấn từ nhỏ đã học rất giỏi, đặc biệt các môn khoa học tự nhiên. Anh từng học chuyên Hóa tại trường chuyên Lê Hồng Phong.
Sau khi tốt nghiệp cấp 3, anh thi đậu cùng lúc 2 trường Đại học Ngân hàng, Đại học Khoa học Tự nhiên Thành phố Hồ Chí Minh và giành luôn một suất học bổng học tại Mỹ. Tuy nhiên, Hà Anh Tuấn đã chọn du học tại Đại học kĩ thuật Darmstadt, Đức (một nước tư bản hàng đầu) để theo đuổi ngành Hóa học.
Như vậy, có thể thấy, Hà Anh Tuấn là người giỏi về tính toán, am hiểu kinh tế thị trường và thiên về tư duy logic. Anh làm kinh doanh rất giỏi và hiện đang đảm nhận cương vị Chủ tịch Hội đồng thành viên một công ty nổi tiếng trong việc tổ chức event.
Nếu những ca sĩ khác thường phải có ông bầu, nhà sản xuất nâng đỡ, thì Hà Anh Tuấn có thể tự làm ông bầu và quản lí chính mình. Để làm được điều này, anh phải rất am hiểu thị trường, xã hội và nắm bắt nhanh xu hướng của công chúng. Đây là điều mà hiếm ca sĩ nào làm được.
Âm nhạc với Hà Anh Tuấn không đơn giản chỉ là cuộc dạo chơi hay thỏa mãn đam mê, mà là một công việc nghiêm túc, đòi hỏi phải có chiếc lược, truyền thông, tính toán kĩ từng đường đi nước bước.
Bởi vậy, Hà Anh Tuấn không chỉ dùng giọng hát, mà còn đem cả tư duy và tài thao lược thị trường của mình để gây dựng sự nghiệp riêng.
Vào thời điểm 2007, nhạc Việt khi ấy vừa thoát khỏi sự xâm chiếm của những bản nhạc Hoa lời Việt, hay hàng loạt ca khúc Ballad giản đơn, sầu não, lại đang trên đà hội nhập thế giới.
Nền kinh tế thị trường ồ ạt ập đến khiến khán giả chuyển mình và 'đói' những bản nhạc hiện đại, sôi động, với hòa thanh mới mẻ, tươi tắn.
Nắm bắt được điều đó, Hà Anh Tuấn lập tức định hình phong cách chủ đạo của mình là R&B. Nhờ đó, anh đã vụt sáng thành công với Café Sáng, Saigon Radio.
Từ năm 2010, việc du nhập Kpop, EDM và sự nở rộ của giới Underground đã khiến nhạc Việt trở nên đa dạng, nhiều màu sắc, loại thể hơn. Giới nghệ sĩ ngày nay cũng phát triển phong phú, đa phong cách hơn, không thuần nhất như trước đây.
Cùng với đó là sự bộn bề, phức tạp ngày càng gia tăng trong cuộc sống công nghiệp thị trường đầy khói bụi, bon chen.
Bởi vậy, tâm lí và xu hướng của công chúng là tìm về những thứ mộc mạc, giản dị để giải tỏa căng thẳng và xoa dịu đầu óc.
Sau những giờ làm việc mệt mỏi, khán giả ít có hứng thú tìm đến những loại hình thưởng thức phức tạp, nhiều chiều sâu, đòi hỏi họ phải suy nghĩ thêm. Đó là lí do vì sao Vintage và Bolero lên ngôi.
Nắm bắt được dòng tâm lí thưởng thức này, Hà Anh Tuấn ngay từ nằm 2010 đã đi trước nhiều ca sĩ khác khi cho ra album thứ 3 mang tên Acous'84 với những ca khúc quen thuộc được phối lại theo phong cách mộc mạc, nhẹ nhàng.
Album này giúp Hà Anh Tuấn chiến thắng tại giải 'Album Vàng' năm thứ 4, hạng mục Album ấn tượng của năm. Đây là minh chứng lớn nhất cho sự nhạy cảm, am hiểu thị trường và dự đoán xu hướng tài tình của Hà Anh Tuấn.
Sau đó, anh mau chóng thực hiện loạt chương trình See Sing Share, lấy Acoustic và hát mộc làm chủ đạo. Loạt chương trình này đã thu hút hàng chục triệu lượt xem và tạo đà đem lại thành công cho live show Romance Concert năm ngoái.
Live show thậm chí đã 'sập sàn' ngay trong ngày đầu tiên bán vé và chật kín Trung tâm Hội nghị Quốc gia.
Nhiều người tự hỏi rằng, tại sao Hà Anh Tuấn không mấy khi xuất hiện trên truyền thông, cũng không chịu 'chơi' với báo chí, không dùng truyền thông để quảng bá sản phẩm, mà live show nào cũng bán hết vé, sản phẩm nào cũng thu hút đông đảo người xem. Đơn giản vì anh nắm rất rõ thị trường trong tay.
Hà Anh Tuấn thừa hiểu rằng, trong giai đoạn công nghệ thông tin ngày nay, mỗi nghệ sĩ đều có thể tự làm truyền thông cho mình thông qua Youtube, Facebook. Và Hà Anh Tuấn đã rất đúng đắn khi chuyển hướng sang mạng xã hội, xây dựng kênh Youtube riêng với cả triệu lượt theo dõi.
Ở khía cạnh này, Hà Anh Tuấn rất tinh tế trong việc nhận định khách hàng, target đúng đối tượng khán giả và có những bước chuyển đổi kĩ thuật hiệu quả. Anh đi trước rất nhiều nghệ sĩ khác. Đúng như lời nhà báo Chu Minh Vũ nói:
'Có cái lý của Tuấn để dẫn đến điều đó, vì tư duy của Tuấn đi trước nhiều người, biết mình biết ta, biết tự tin và quyết đoán để làm cho tới hết đam mê của mình'.
Tự biến mình thành của hiếm để moi người thèm muốn
Tách rời truyền thông, Hà Anh Tuấn chọn cho mình lối sống kín đáo, không phô trương đời sống cá nhân hay cố gắng dẫn dắt khán giả bằng các scandal, phát ngôn sốc.
Hà Anh Tuấn chỉ tập trung vào âm nhạc để xây dựng hình tượng, thương hiệu riêng.
Cách làm này có vẻ khó khăn hơn việc tạo phốt để nổi, nhưng một khi đã thành công thì sẽ rất bền vững và khiến bản thân ca sĩ được trọng vọng. Từ đó, ca sĩ có giá hơn trong mắt bầu show. Đây là lí do vì sao giá cát xê của Hà Anh Tuấn luôn cao ngất ngưởng.
Hơn nữa, Hà Anh Tuấn cũng rất kén show, không nhận show bừa bãi. Hà Anh Tuấn rất chú trọng hình ảnh của mình nên phải show nào 'sang', 'đẹp', 'cao cấp', anh mới nhận lời.
Từ đó, Hà Anh Tuấn có nhiều thời gian, tâm huyết để đầu tư cho các tiết mục của mình, giúp mỗi lần xuất hiện là một sự mới mẻ, gây hứng thú cho người xem.
Theo quy luật cung cầu, khi cung ít hơn cầu thì hàng hóa sẽ tăng giá, cái gì càng hiếm càng đắt. Hà Anh Tuấn nắm được quy luật này và áp dụng nó cho chính mình.
Ít xuất hiện trên truyền thông, lại ít đi show, thậm chí họp fan cũng không có, Hà Anh Tuấn tự biến mình thành một của hiếm trong showbiz. Anh luôn giữ một khoảng cách nhất định giữa mình và công chúng, để họ phải khao khát, muốn được thấy anh.
Điều này vừa khiến bản thân Hà Anh Tuấn có giá hơn trong mắt bầu show, lại vừa níu chân khán giả, khiến họ có cảm giác 'thèm muốn' anh và sẵn sàng bỏ nhiều tiền để được xem anh biểu diễn.
Xác định đúng đối tượng khán giả và 'chiêu trò' khôn khéo trong việc xây dựng hình ảnh
Thành công trong kinh doanh phụ thuộc phần lớn vào việc target đúng đối tượng khách hàng, Hà Anh Tuấn cũng vậy. Anh xác định rõ đối tượng khán giả của mình là tầng lớp trí thức 8x, đầu 9x. Là những người có kinh tế ổn định, đủ khả năng bỏ tiền mua vé.
Từ đó, anh nghĩ ra rất nhiều 'chiêu trò' để kéo đối tượng khán giả này về phía mình.
Tất nhiên, 'chiêu trò' anh dùng không phải chiêu trò showbiz, mà là các cuộc căn chỉnh, tính toán sâu xa về xu hướng, thị trường, để từ đó bày ra những cách thức chiếm hữu nó.
Chẳng hạn, Hà Anh Tuấn biết rõ tâm lí con người thường dễ rung động trước những gì đã ăn sâu vào kí ức, nên anh chọn cover hàng loạt hit như Người tình mùa đông, Trái tim ngục tù, Chỉ còn những mùa nhớ, Tình em ngọn nến, Nếu như, Tự khúc mùa đông, Em đã yêu, Giấc mơ chỉ là giấc mơ…
Các bài hit này đều có đặc điểm chung là gắn liền với tuổi thơ của thế hệ 8x, đầu 9x, lại hầu hết là Ballad dễ nghe, dễ thấm, dễ hát. Cho nên, dù Hà Anh Tuấn có hát ngọng hay không, khán giả vẫn cứ thấy hay và bị hấp dẫn bởi anh.
Đánh trúng vào hoài niệm của người nghe là một trong những chiến thuật đắc đạo của Hà Anh Tuấn.
Thậm chí, Hà Anh Tuấn còn sẵn sàng hát cả một số bài nhạc đậm tính thị trường như Chiếc khăn gió ấm, hay hát 'thập cẩm' nhạc phim Hàn Quốc như Ngôi nhà hạnh phúc, Ước mơ vươn tới một ngôi sao, Hậu duệ mặt trời.
Tất cả những thứ nhạc này đều dễ hát, dễ phối, nhưng 'nịnh tai' người nghe và phù hợp, thuận lợi với giọng hát của Hà Anh Tuấn (vốn không tốt về kĩ thuật).
Bởi vậy, dù các đối tượng khán giả khác có chê bai là thiếu thẩm mỹ, 'thập cẩm', Hà Anh Tuấn vẫn cứ thành công rực rỡ và được yêu mến, vì xây dựng được cộng đồng khán giả của riêng mình.
Việc xác định đúng đối tượng khán giả còn giúp Hà Anh Tuấn định hình được phong cách, hình ảnh của mình.
Hà Anh Tuấn giai đoạn mới bắt đầu sự nghiệp có giọng hát khá cao, mảnh, đúng chất tenor 1 như Bùi Anh Tuấn, Trung Quân, Erik… Nhưng anh sớm nhận ra, chất giọng này chưa đủ chín và phù hợp với lứa khán giả tuổi teen hơn.
Từ đó, Hà Anh Tuấn luyện cho giọng hát của mình trầm hơn, tối hơn và hát hạ giọng hơn để trở nên điềm đạm, chín chắn, già dạn hơn, đúng với hình ảnh 'lãng tử Ballad' anh theo đuổi.
Cùng với sự thay đổi giọng hát, Hà Anh Tuấn nỗ lực giảm cân, chọn những trang phục mang tính đứng đắn, lãng tử như áo măng tô, quần tây, áo sơ mi…, tạo cho anh hình ảnh như soái ca bước ra từ trong ngôn tình.
Hà Anh Tuấn còn tập nói bằng chất giọng trầm ấm, nam tính và có tính tự sự, với ngữ điệu trầm bổng.
Cách phát âm của Hà Anh Tuấn chậm rãi, từ tốn, nhưng lại có sự đưa đẩy ngữ điệu trầm bổng. Điều này tạo nên cái duyên ăn nói cho anh, thể hiện đúng chất học thức, có văn hóa và giống các danh ca nhạc xưa.
Trong thời đại ngày nay, kiểu cách của Hà Anh Tuấn được cho là ít thấy và dễ dàng gây thiện cảm. Anh gây cuốn hút bởi phong thái lịch lãm, điềm đạm, không quá cầu kì của mình, giống như một chàng ca sĩ thời trước 1975 bước ra vậy.
Ngay cả việc chọn ca khúc để hát, địa điểm làm show và concecpt của show cũng cho thấy một Hà Anh Tuấn vô cùng giỏi, có tầm nhìn và chiến lược. Thành công của Gấu Concert vừa qua là minh chứng rõ nhất cho điều này.
Không phải tự nhiên Hà Anh Tuấn lên tận Đà Lạt làm show. Đây là kết quả của việc nghiên cứu thị trường, xu hướng giới trẻ, từ việc nở rộ homestay, đi phượt, Vintage, hay các trào lưu chụp ảnh, sống ảo, du lịch… Tất cả đều hướng vào Đà Lạt, khiến nó trở thành địa điểm hot nhất trong thời gian này.
Ngay cả việc chọn ca khúc để hát trong Gấu Concert cũng thể hiện sự tinh tế và khôn ngoan của Hà Anh Tuấn.
Biết rằng giới trẻ (trí thức) đã chán những ca khúc yêu đương ủy mị, với ca từ đơn giản và có xu hướng tìm đến chất nhạc mang đậm tính tự sự như nhạc của Lý, của Ngọt, của Vũ…, Hà Anh Tuấn đã làm nguyên một live show mang tính tự sự như vậy. Anh kể chuyện cho khán giả nghe giữa không gian lãng mạn của Đà Lạt.
Đây là sự tính toán và 'chiêu trò' quá giỏi, quá khéo, khiến khán giả bằng mọi giá phải bỏ tiền mua được vé để tới xem anh diễn.