Các bạn trẻ chuyển giới cho rằng dự thảo luật dân sự vừa được thông qua vẫn chưa rõ ràng khi chưa nói rõ đối tượng áp dụng người chuyển giới một phần có được thụ hưởng sự bảo vệ hay không, liệu luật pháp đã chấp nhận nhưng xã hội liệu có chấp nhận người chuyển giới.
Luật pháp đã chấp nhận nhưng định kiến xã hội chưa chấp nhận
Người chuyển giới (Transgender) là những người có đặc điểm sinh học thuộc giới tính nam hoặc nữ nhất định, nhưng xu hướng tình cảm, suy nghĩ, hành động, sở thích, sinh hoạt... thuộc về giới tính đối lập. Người chuyển giới không nhất thiết phải là người đã qua phẫu thuật chuyển đổi giới tính.
Theo anh Lương Thế Huy, Giám đốc Chương trình Quyền LGBT, Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE), trên thực tế, không phải hầu hết những người chuyển giới đều có nhu cầu thực hiện những ca phẫu thuật nhằm biến đổi thể xác. Một phần vì chi phí quá lớn, phần vì sức khỏe không đảm bảo. Thực chất, mỗi người chuyển giới đều phải đánh đổi rất nhiều về mặt sức khỏe’.
Thế Huy
Lê Ánh Phong (1990 – Quảng Ngãi) - đại diện cộng đồng chuyển giới nữ, vui mừng khi nhận được thông tin về việc hợp pháp hóa chuyển giới tại Việt Nam. Đối với Ánh Phong, đó là một ngày không thể quên trong cuộc đời. Nhớ lại thời kỳ trước phẫu thuật, cô cho biết: ‘Mình may mắn được gia đình thông cảm và hiểu rõ về vấn đề này. Tuy nhiên, mình rất khó xử khi cố gắng hòa nhập ở những nơi công cộng’.
Ánh Phong (giữa)
La Lam (Yên Bái - sinh viên năm 3, Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội) cũng chia sẻ niềm vui mừng cho cộng đồng của mình. Mang trong mình dáng hình một người đàn ông nhưng từ nhỏ cô đã ý thức được con người thật sự của mình là một người con gái. Cô cũng đã từng mặc đồ như con trai, nhưng mọi người cũng nhìn nhầm Lam là một cô gái cá tính chứ không phải là con trai.
Đến khi cô quyết định sống thật với lòng mình, chuyển qua mặc đồ con gái và để tóc dài thì bạn bè đều bất ngờ và nói rằng cô xinh hơn và hợp hơn trong trang phục nữ giới. ‘Hiện tại, mình đang ở ký túc xá của trường và trong phòng của nam giới, nhưng mình may mắn khi các anh rất hiểu chuyện này và chào đón mình vào phòng rất bình thường chứ không có chuyện kì thị gì cả’.
La Lam
Cô cho biết thêm, bản thân chưa từng trải qua phẫu thuật hay dùng hoóc-môn. ‘Thực chất, mình đã tìm hiểu về một số loại thuốc. Tuy nhiên, để đảm bảo sức khỏe, cho đến nay, mình chưa trải qua bất kỳ ca phẫu thuật nào cũng như chưa sử dụng loại thuốc gì can thiệp đến sự phát triển của bản thân’.
'Mặc dù cộng đồng người chuyển giới đã được luật pháp công nhận và bảo vệ nhưng định kiến xã hội đã ăn sâu, không dễ gì có thể thay đổi được. Liệu rằng những người như Lam có được xã hội chấp nhận hay không' – Lam trăn trở.
Chưa trải qua phẫu thuật chuyển giới thì chưa được thừa nhận
Nguyễn Ngọc Tú (Tú Lơ Khơ), đại diện cộng đồng chuyển giới nam, bày tỏ, việc được Quốc hội hợp pháp hóa về chuyển đổi giới tính và các quyền, nghĩa vụ liên quan khiến bạn rất vui, tuy nhiên vẫn còn tồn đọng đó những điều gây tranh cãi.
‘Mình là một người chuyển giới nhưng mình chưa có nhu cầu phẫu phuật nhiều hơn. Hiện nay, nhiều người chưa hiểu rõ và đánh đồng người đồng tính và người chuyển giới là một. Tuy nhiên, khái niệm này rất khác nhau. Dự thảo luật mới chấp nhận cho việc chuyển giới chỉ áp dụng được với những người đã phẫu thuật còn với những người như Tú thì chưa được thụ hưởng sự bảo vệ từ luật mới này’ – Tú Lơ Khơ cho biết.
Tú Lơ Khơ
Nguyễn Ngọc Tú sinh ra với giới tính sinh học là nữ, nhưng lại mang bản dạng giới (giới tính trong tiềm thức) là nam. 9X từng công khai xu hướng giới tính vào tháng 3/2013. Sau khi công khai giới tính của bản thân, Tú nhiều lần dự định đi chuyển giới. Tuy nhiên, khi tìm hiểu kỹ về những công đoạn, kết quả sau thực hiện phẫu thuật, Tú quyết định giữ nguyên cơ thể vốn có. 9X cho biết, bên cạnh vấn đề ảnh hưởng sức khỏe, nhiều thành viên trong cộng đồng LGBT Việt cũng không đủ điều kiện kinh tế để tham gia những ca phẫu thuật chuyển giới toàn bộ. Tuy nhiên, trong tiềm thức của họ vẫn luôn biết rõ họ là ai.
‘Điều mình mong muốn nhất bây giờ là có thể chuyển đổi mọi giấy tờ, dù không thể phẫu thuật chuyển giới hoàn toàn. Mình muốn có một cái tên nam tính hơn, muốn được xuất trình những thủ tục dưới hình dáng của một cậu con trai trước tất cả mọi người’ – Ngọc Tú chia sẻ.
Theo ông Lương Thế Huy: Một vài nghiên cứu cho thấy, người chuyển giới chiếm khoảng 0,2-0,3% dân số.
Như vậy, với dân số hơn 90 triệu người thì ước tính ở Việt Nam có khoảng 2-3 triệu người chuyển giới. Trong khi đó, chỉ có khoảng 20% người chuyển giới phẫu thuật chuyển giới (toàn bộ hoặc chỉ một phần ngực hoặc bộ phận sinh dục). Ngay cả trong 80% còn lại, nhiều người không đủ tiền hoặc sức khỏe để phẫu thuật.
Theo Dân Việt
‘Hiện tại Bộ luật Dân sự (sửa đổi) có quy định với người chuyển giới đã phẫu thuật, tuy nhiên không nói rõ là phẫu thuật như thế nào. Vì nhiều người chuyển giới chỉ phẫu thuật ngực cắt bỏ hoặc làm to như phẫu thuật thẩm mỹ. Như vậy có được coi là đã phẫu thuật chuyển đổi giới tính chưa? Điều này cần có quy định cụ thể’, ông Lương Thế Huy nói.