Bộ phim 'Bài ca ra trận' không chỉ là một tác phẩm điện ảnh nổi bật mà còn là dấu ấn của sự nỗ lực trong ngành điện ảnh Việt Nam thời. Trong ký ức của diễn viên Thanh Loan, thời gian làm phim nhựa gắn liền với những thử thách về thời tiết, đặc biệt là những cảnh quay ngoài trời.
'Chúng tôi phải phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Tạo bối cảnh mưa còn dễ dàng hơn, nhưng nắng thì rất khó kiểm soát, nhất là khi không thể 'đuổi mây' để mặt trời xuất hiện đúng lúc nên 'ngày nào không có nắng là chúng tôi phải chờ vễu mặt ra' - diễn viên Thanh Loan cười hài hước và chia sẻ.
Một trong những cảnh quay đặc biệt khiến cô nhớ mãi là cảnh bên dòng sông lúc trời chập choạng tối. Đó là cảnh sử dụng kỹ thuật quay hoàng hôn với sự tương phản màu sắc mạnh mẽ trong khung hình. Để có được bối cảnh này, ekip lúc đó phải chờ rất lâu.
![]()
Cảnh quay hoàng hôn trong bộ phim 'Bài ca ra trận' khiến diễn viên Thanh Loan nhớ mãi dù đã cách đây hơn 50 năm.
Diễn viên Thanh Loan nói: 'Phải chuẩn bị từ chiều, dàn quân như nào, góc độ ánh sáng ra làm sao để làm cho mảng chân trời hiện lên thật đẹp, dòng sông phải ánh bạc lên'.
Quá trình tập luyện và chuẩn bị kỳ công nhưng diễn lại rất nhanh vì thời gian hoàng hôn ngắn ngủi, không thể quay nhiều lần. Cũng chính từ vai diễn của bộ phim 'Bài ca ra trận' mà diễn viên Thanh Loan được Nhà hát kịch Quân đội lúc bấy giờ đánh giá cao và được nhận thêm nhiều vai diễn. Chính cô cũng nhận định rằng: Bộ phim đánh dấu sự trưởng thành trong quãng đời làm nghề của mình.
Mặc dù phải đối mặt với điều kiện sản xuất thời điểm bấy giờ vô cùng khó khăn, từ sự phụ thuộc vào thời tiết đến những hạn chế về trang thiết bị, đoàn phim vẫn tạo ra một tác phẩm điện ảnh có sức sống lâu dài, để lại dấu ấn trong nền điện ảnh nước nhà. Những thước phim ấy, dù sản xuất trong gian khó, minh chứng cho tình yêu nghề, sự kiên trì sự tận hiến của những người làm điện ảnh Việt Nam lúc đó.
Trong ký ức của diễn viên Thanh Loan, một câu nói đã ăn sâu vào tâm trí thế hệ thanh niên lúc bấy giờ: 'Cuộc đời đẹp nhất là trên trận tuyến đánh quân thù'. Bộ phim 'Bài ca ra trận' đã khắc họa rõ nét lý tưởng sống cao đẹp của thế hệ thanh niên Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh, khi họ gác bút lên đường ra chiến trận, sống, chiến đấu và hi sinh vì độc lập, tự do của dân tộc.
Tuy nhiên, bộ phim không chỉ thể hiện hình ảnh những chiến sĩ trên chiến trường mà còn khắc họa một bộ phận thế hệ trẻ khác - những học sinh, sinh viên ưu tú không trực tiếp tham gia chiến đấu ở chiến trường, nhưng lại khao khát bước ra thế giới, lĩnh hội tri thức mới để quay về đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh bảo vệ vẹn toàn lãnh thổ và chung tay xây dựng phát triển đất nước. Dù ở trên mặt trận bom đạn hay trên mặt trận tri thức, họ đều là những người trẻ - những chiến sĩ thể hiện tinh thần đoàn kết và khát vọng cống hiến cho quê hương. Chính tinh thần đó đã giúp bộ phim có sức sống cho đến tận ngày nay.
![]()
Cảnh quay bạn bè quốc tế ăn mừng tin chiến thắng của Việt Nam trong phim 'Bài ca ra trận'.
Một phân cảnh đáng nhớ trong bộ phim, khi nhân vật Lê (do diễn viên Thanh Loan thủ vai) nhận tin chiến thắng qua tivi khi đang học ở nước ngoài, lúc đó phân cảnh được quay tại trường Đại học Bách Khoa Hà Nội và có sự tham gia của các diễn viên quần chúng là sinh viên nước ngoài đang theo học tại Việt Nam. Những người bạn nước ngoài cũng reo vui và chúc mừng chiến thắng, thốt lên những câu chúc mừng và cảm thán bằng cả tiếng mẹ đẻ, tất cả tạo nên một không khí như chiến thắng thực sự. Điều này càng có ý nghĩa hơn khi phim ra mắt trước Đại thắng mùa xuân 1975 chỉ một năm, gợi nhắc đến tinh thần đoàn kết quốc tế và niềm hy vọng vào chiến thắng của Việt Nam.