![]()
No Other Land là một trong những bộ phim tài liệu được hoan nghênh nhất trong năm và đã nhận được giải Oscar 2025 cho Phim tài liệu hay nhất và rất nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim trên thế giới. Tuy nhiên, các hãng phim tại Mỹ lại không sẵn lòng phát hành nó tại xứ cờ hoa, vì sao vậy?
![]()
Câu chuyện về sự mất mát
Được đạo diễn bởi các nhà làm phim người Palestine (Basel Adra và Hamdan Ballal) cùng với các nhà làm phim Israel (Yuval Abraham và Rachel Szor), No Other Land đã nhận được sự hoan nghênh của giới phê bình và thu về nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim trên thế giới. Sau khi đoạt giải Phim tài liệu hay nhất tại Liên hoan phim quốc tế Berlin vào tháng 2/2024, bộ phim cũng giành giải thưởng tương tự tại Gotham Awards. Các nhà phê bình danh tiếng trên thế giới đánh giá rất cao và bộ phim đã nhận được giải Phim tài liệu hay nhất tại Oscar 2025.
Adra và Abraham không chỉ là thành viên trong nhóm đạo diễn của bộ phim mà còn là hai nhân vật chính. Adra, 28 tuổi, lớn lên ở Masafer Yatta, đã ghi lại việc bị buộc trục xuất từ khi còn là một thiếu niên. Trong suốt bộ phim, anh xây dựng mối quan hệ bền chặt nhưng đôi khi căng thẳng với Abraham, người sống ở Jerusalem nhưng thường xuyên đến Masafer Yatta để viết về tình hình ở đó cho khán giả Israel.
![]()
Cảnh trong phim No Other Land
No Other Land là câu chuyện về sự mất mát, quyền lực và đau buồn. Các nhà sản xuất phim người Palestine - Basel Adra và Hamdan Ballal - là những nhà hoạt động và nhà báo sống trong hoặc gần Masafer Yatta, thuộc khu vực Bờ Tây bị chiếm đóng. Trong nhiều năm, họ là nhân chứng cho việc nhà cửa của người dân bị phá hủy bởi lực lượng Israel, vốn cho rằng khu vực này là nơi cần thiết cho một bãi huấn luyện quân sự bắn đạn thật. Adra chia sẻ: 'Có một khoảnh khắc rất kinh hoàng khi tôi đang quay phim gần đó, một nhóm binh lính đến phá hủy ngôi nhà hàng xóm của chúng tôi. Tôi đã cố gắng ghi lại điều đó trong video và bị lính kéo, đánh đập dữ dội trong nửa giờ hoặc hơn'.
Các nhà làm phim giải thích rằng, họ bắt đầu ghi hình để tạo ra một bản ghi trực quan về những gì đang xảy ra, bao gồm cả việc nhiều gia đình đã chuyển vào hang động dưới lòng đất để trú ngụ. No Other Land lấy tựa đề từ tiếng kêu của một người phụ nữ không biết phải đi đâu khi những ngôi nhà bị chiếm giữ và họ không còn chốn dung thân.
![]()
Một cảnh trong phim No Other Land
Hành trình lận đận của một bộ phim tài liệu
Đó là câu chuyện về hành trình tiếp cận khán giả của No Other Land. Thông thường, phim tài liệu sau khi đoạt giải thưởng tại các liên hoan phim sẽ nhanh chóng tìm được nhà phân phối. Với No Other Land, một phim đã giành giải Phim tài liệu hay nhất và Giải thưởng của khán giả tại Liên hoan phim quốc tế Berlin năm 2024, cho thấy sự quan tâm rộng rãi của khán giả và các nhà chuyên môn. Nhưng cũng như một số phim tài liệu được đánh giá cao khác về các sự kiện gây tranh cãi có ý nghĩa chính trị (bao gồm Union và The Last Republic), No Other Land không thể tìm được nhà phân phối ở Mỹ, các nhà sản xuất cuối cùng đã chọn cách tự phân phối.
Đó là sự thật nghiệt ngã đối với những phim tài liệu không thuộc loại chân dung tiểu sử của các nhạc sĩ hay câu chuyện tội phạm có thật - thể loại dường như được các nhà phân phối ưa chuộng nhất hiện nay. Các nhà làm phim hy vọng rằng, khi tiếp cận được đông đảo khán giả trên toàn cầu, No Other Land có thể giúp nâng cao nhận thức của mọi người về tình hình khó khăn ở Masafer Yatta. Để đạt được mục tiêu đó, họ vẫn mơ về một nhà phân phối ở Hoa Kỳ sẽ giúp No Other Land tiếp cận được lượng khán giả xứ cờ hoa.
![]()
Cảnh trong phim No Other Land
Khi các nhà làm phim liên hệ, đại diện các đơn vị phát hành phim tại Mỹ đều đánh giá No Other Land là một bộ phim rất hay, được dàn dựng tốt, nhưng quyết định mua phim lại không được đưa ra. Khi đó, nhóm làm phim vẫn lạc quan rằng, nếu danh tiếng của bộ phim trở nên cao hơn, khán giả Mỹ sẽ có nhu cầu xem phim và họ sẽ có cơ hội. Nhưng rồi điều đó đã không xảy ra. Phim đoạt nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim lớn trên thế giới, nhận được đánh giá rất cao từ các nhà phê bình nhưng vẫn không một đơn vị phát hành nào ở Mỹ dám nhận. Rất nhiều khán giả Mỹ viết thư cho nhóm làm phim bày tỏ mong muốn được xem No Other Land. Vì vậy, ekip làm phim quyết định tự liên hệ với các rạp, hy vọng phim có thể sẽ được chiếu trong khoảng 100 rạp ở Mỹ.
Sau khi phim được vinh danh tại Oscar 2025, nhóm làm phim lại nhen nhóm hy vọng sẽ có nhà phát hành nào đó đủ dũng cảm để nhận phim. Anh Abraham chia sẻ: 'Rõ ràng là có những lý do chính trị đang ảnh hưởng đến bộ phim. Tôi hy vọng đến một thời điểm nào đó, nhu cầu về bộ phim sẽ trở nên rõ ràng đến mức sẽ có một nhà phân phối có đủ can đảm để tiếp nhận và chiếu nó cho khán giả'.