Khám phá mới gây sốc về 'địa ngục' của dải Ngân Hà

Dù từng được coi là vùng 'chết chóc', trung tâm thiên hà của chúng ta có thể vẫn đang là nơi hình thành và nuôi dưỡng các ngôi sao sơ khai.

30/06/2025 08:10

Một nghiên cứu mới đăng trên Astronomy & Astrophysics đã làm đảo lộn quan điểm lâu nay về khả năng hình thành hành tinh trong vùng trung tâm thiên hà Milky Way. Vùng phân tử trung tâm (CMZ), nằm trong bán kính 800 năm ánh sáng quanh lỗ đen siêu khối lượng Sagittarius A*, từ lâu bị cho là môi trường quá khắc nghiệt để sự sống hay thậm chí sự hình thành các ngôi sao có thể diễn ra. Khu vực này chứa lượng khí khổng lồ tương đương 60 triệu khối lượng Mặt Trời và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ bức xạ cực đoan do lỗ đen phát ra, khiến tốc độ hình thành sao ở đây thấp hơn gấp 10 lần so với phần còn lại của thiên hà.

Ảnh minh họa: NASA.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu do tiến sĩ Fengwei Xu (Đại học Bắc Kinh) dẫn đầu đã sử dụng kính thiên văn vô tuyến ALMA đặt tại sa mạc Atacama (Chile) để quan sát CMZ bằng cách tiếp cận mới: Thay vì tập trung vào các ngôi sao lớn, họ theo dõi các dấu hiệu hình thành của những ngôi sao nhỏ hơn – loại phổ biến hơn nhưng khó phát hiện hơn. Kết quả thật bất ngờ: nhóm đã phát hiện hàng loạt tín hiệu vô tuyến từ các chấm đỏ nhỏ, được xác định là các đĩa tiền hành tinh của các ngôi sao trẻ.

Phát hiện này hé lộ rằng khu vực CMZ, tưởng chừng như 'vùng chết' của thiên hà, thực chất lại có thể là nơi hình thành và nuôi dưỡng các ngôi sao và hành tinh sơ khai. Dù cần thêm dữ liệu để xác định chắc chắn bản chất các vật thể này, nghiên cứu đã mở ra hướng tiếp cận mới đầy tiềm năng về CMZ, nơi có thể không phải là 'địa ngục' như quan niệm trước đây.