Nóng: Lần đầu tiên chụp được ảnh một ngôi sao ngoài thiên hà

Một ngôi sao nằm trong Đám mây Magellan Lớn, cách dải Ngân Hà khoảng 160.000 năm ánh sáng có vẻ như đang bước vào giai đoạn sụp đổ và sẽ nổ tung trong vũ trụ bao la.

22/11/2024 14:32

Một nhóm các nhà thiên văn học cho biết rằng họ đã chụp được bức ảnh cận cảnh đầu tiên của một ngôi sao trong một thiên hà khác.

Keiichi Ohnaka, nhà vật lý thiên văn đến từ Đại học Quốc gia Andrés Bello ở Chile, cho biết trong một thông cáo báo chí từ Đài quan sát Nam Âu: 'Lần đầu tiên, chúng tôi đã thành công trong việc chụp ảnh cận cảnh một ngôi sao đang chết trong một thiên hà bên ngoài Ngân Hà của chúng ta'.

Chân dung ngôi sao hình quả xoài cách dải thiên hà Milky Way 160.000 năm ánh sáng. Ảnh: L. Calçada/Đài thiên văn Nam Âu

Ngôi sao này có tên là WOH G64, nó nằm trong Đám mây Magellan Lớn (Large Magellanic Cloud - LMC), một thiên hà cách Milky Way của chúng ta khoảng 160.000 năm ánh sáng và có thể nhìn thấy như một đám mây ánh sáng lớn ở Nam Bán Cầu.

LMC là nơi xảy ra vụ nổ siêu tân tinh lớn cuối cùng được các nhà thiên văn học chứng kiến vào năm 1987, một sự kiện được gọi là SN1987a.

Các quan sát bằng tàu vũ trụ có tên là Vệ tinh thiên văn hồng ngoại vào những năm 1980 đã tiết lộ rằng WOH G64, ngôi sao từng được cho là lạnh và mờ, thực chất là ngôi sao siêu khổng lồ đỏ sáng nhất trong thiên hà đó, một con quái vật lớn hơn mặt trời ít nhất 2.000 lần.

Khi những ngôi sao lớn như vậy cuối cùng cạn kiệt nhiên liệu nhiệt hạch duy trì ngọn lửa bên trong của chúng, lõi của chúng sụp đổ thành các hố đen.

Cũng có những ngôi sao phát nổ siêu tân tinh, phun ra các nguyên tố mới được tạo ra vào không gian để gieo mầm cho các ngôi sao và hành tinh mới trước khi ổn định ở trạng thái cuối cùng là lỗ đen hoặc sao neutron nhỏ đặc.

Nhưng trước khi kết thúc, các ngôi sao khổng lồ có thể mất hàng nghìn năm hoặc lâu hơn để phun trào các đám mây khí từ bề mặt của chúng.

Tiến sĩ Ohnaka và nhóm của ông đã thu được hình ảnh cận cảnh về quá trình này bằng cách sử dụng Kính thiên văn rất lớn, bao gồm bốn kính thiên văn có đường kính tám mét ở Cerro Paranal, Chile và một máy giao thoa kế gọi là GRAVITY kết hợp ánh sáng từ các kính thiên văn để đạt được độ phân giải của một kính thiên văn lớn hơn nhiều.

Bức ảnh mới cho thấy ngôi sao hình quả xoài được bao quanh bởi các vòng hoa và vòng cung khí và bụi trước đó được ngôi sao đang chết phun ra.

Các nhà thiên văn học cho biết hiện tượng này sẽ kéo dài trong bao lâu thì không ai biết được. Jacco van Loon, một thành viên nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Keele ở Anh, người đã nghiên cứu về ngôi sao khổng lồ này trong nhiều năm, cho biết: 'Nếu siêu tân tinh 1987A là một trong số đó thì WOH G64 trước tiên có thể biến thành một siêu sao khổng lồ xanh và phun ra 'vòng khói' trong khi mang trên mình 'vành đai' xích đạo'.