Nguyên do từ đại dịch Covid?
Sau đại dịch Covid-19, ngành công nghiệp điện ảnh đang dần vực dậy lại, lượng phim ra rạp ổn định hơn, khán giả cũng bắt đầu thói quen trở lại rạp phim để giải trí. Tuy nhiên chính vì thời gian dịch bệnh kéo dài quá lâu, túi tiền của khán giả gần như đã dành hết cho các dịch vụ trực tuyến có giá phải chăng, vẫn khiến họ được thưởng thức nhiều tác phẩm hay. Điều đó dẫn đến các ông lớn Hollywood buộc phải chuyển hướng qua làm phim trực tuyến, phim dài tập chiều theo thị hiếu người xem.
Vào tháng 5 vừa qua, Hollywood còn phải đối mặt làn sóng đình công từ 11.500 thành viên Hiệp hội Biên kịch Mỹ. Nguyên do được cho rằng, các biên kịch phải làm việc quá nhiều để góp phần tạo ra một lượng phim lớn phục vụ chiếu rạp lẫn chiếu trực tuyến. Đó là chưa kể, khi công nghệ AI bắt đầu “càn quét” nhiều lĩnh vực, nó hoàn toàn có thể thay thế các biên kịch trong việc viết ý tưởng.
![]()
Giới biên kịch và diễn viên Hollywood đình công
Hiệp hội Biên kịch Mỹ đã kêu gọi đàm phán để giải quyết những vấn đề trên. Các nhà biên kịch cho biết họ đang làm nhiều hơn nhưng hưởng thu nhập ít hơn khi hãng phim chuyển trọng tâm sang phát sóng trực tuyến. Sự gia tăng việc phát sóng trực tuyến cũng kéo giảm doanh thu quảng cáo trên truyền hình truyền thống khi thị phần thu hẹp. Liên minh Các nhà sản xuất điện ảnh và truyền hình Mỹ (AMPTP - đại diện những hãng sản xuất phim lớn như Walt Disney Co, Netflix Inc...) phản bác giới biên kịch ở Hollywood dẫn đến tranh luận trái chiều.
Vào thời điểm tháng 7, mọi thứ vẫn không có gì thay đổi khi mâu thuẫn giữa giới biên kịch và các hãng phim ngày một thêm trầm trọng, dẫn tới tiến độ của loạt các phim sắp ra mắt bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hàng loạt các hãng như Disney, Amazone, Netflix, HBO đã phải hoãn lịch ra mắt nhiều phim “bom tấn” của họ. Tuy nhiên, các hãng phim vẫn tin rằng đến thời điểm tháng 10 năm nay, các nhà biên kịch sẽ bắt đầu cạn tiền túi và cho đến lúc thực sự cần thương lượng, phía các ông lớn sẽ vẫn là người nắm lợi thế. Một người bên trong tiết lộ rằng đây là “hành động tàn nhẫn nhưng cần thiết”.
![]()
Các kênh trực tuyến phát triển buộc giới biên kịch phải làm việc nhiều hơn
Giới diễn viên cũng tham gia đình công
Có thể thấy trong năm 2023, một loạt phim bom tấn thua lỗ một cách trầm trọng. Điển hình nhất chắc chắn là bom tấn siêu hùng The Flash khiến Warner Bros. lỗ đến 200 triệu USD, hay Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One ít nhất phải đạt tới 800 triệu USD mới khiến Paramount Pictures hòa vốn nhưng đến đầu tháng 8, phim này mới chỉ thu về gần 500 triệu USD.
Số tiền đổ vào marketing lẫn chi phí làm phim quá lớn mà chẳng thu về được bao nhiêu, khiến các hãng phim phải thay đổi chính sách, trong đó có thù lao của diễn viên.
Giữa tháng 7 vừa qua, Hiệp hội Diễn viên Màn ảnh - Liên đoàn Nghệ sĩ Truyền hình và Phát thanh Mỹ (SAG-AFTRA) tiếp tục tham gia vào cuộc đình công, khiến cho tình trạng ngày một phức tạp hơn. SAG-AFTRA đại diện cho 160.000 diễn viên đình công từ giữa đêm 14/7 (giờ địa phương). SAG-AFTRA đã bỏ phiếu tán thành lệnh đình công, nhất trí hợp lực của cuộc chiến mà giới biên kịch đã tiến hành hơn 60 ngày trước đó, yêu cầu tăng mức thù lao trên cơ bản, nhưng dĩ nhiên mọi chuyện không thể êm đẹp được.
![]()
Những phim như Mission: Impossible - Dead Reckoning Part One bất ngờ lại thua lỗ
Chia sẻ với USA Today, Fran Drescher - chủ tịch SAG-AFTRA cho biết cuộc đình công diễn viên có thể kéo dài đến hết năm 2023. Xấp xỉ 160.000 thành viên đã biểu tình, ngưng toàn bộ các dự án đóng, quảng bá phim của mình. Drescher cho biết cuộc đình công chỉ có thể kết thúc nếu các công ty Hollywood chịu ngồi xuống và thương lượng lại. “Nếu hôm nay chúng tôi không thắng, nhiều thành viên đã nắm chắc khả năng không có việc làm trong vòng 5 năm tới”, Drescher khẳng định.
Theo những thông tin chưa được xác thực từ báo chí, một trong những lý do lớn nhất dẫn đến cuộc đình công diễn viên hiện nay chính là từ yêu cầu đáng sợ của Hollywood. Đó là việc được sử dụng AI để sao chép gương mặt của diễn viên cho mục đích sử dụng lâu dài. Họ yêu cầu rằng diễn viên nên được scan gương mặt, trả tiền một ngày công và các công ty sẽ giữ bản scan đó (về hình ảnh, biểu cảm...) để sử dụng vĩnh viễn trong bất kỳ dự án nào mà không cần xin phép hay trả công trong tương lai.
Cuối tháng 7, dàn diễn viên phim Oppenheimer đột ngột bỏ về trong buổi họp báo phim để tham gia cuộc đình công. Matt Damon - một ngôi sao tham gia Oppenheimer cho biết dàn diễn viên đã bàn bạc với nhau ngay trước giờ lên thảm đỏ sự kiện công chiếu. “Chúng tôi đã nói chuyện về điều đó. Chúng tôi đã được cấp quyền biểu tình. Các thành viên hiệp hội đã bỏ phiếu 98% đồng thuận và chỉ 2% phản đối. Chúng tôi biết rằng những người lãnh đạo của hiệp hội luôn quan tâm đến lợi ích của các thành viên”.
![]()
Dàn sao Oppenheimer
Nam ngôi sao cho biết thêm: “Cuộc đình công này hướng tới những diễn viên đang làm việc. Bạn cần thu nhập 26.000 USD để được đóng bảo hiểm y tế và nhiều người đang chấp chới ở ngưỡng đó, phải nhờ đến hoa hồng từ tiền bản quyền của các tác phẩm trước để đủ điều kiện. Cuộc biểu tình không phải hoạt động mang tính hàn lâm. Đây là vấn đề cuộc sống và cái chết. Tôi hy vọng chúng ta sẽ sớm có giải pháp. Không ai muốn công việc đình trệ nhưng cần có một thỏa thuận công bằng”.
Minh tinh Emily Blunt nói với chuyên trang Variety rằng: “Rõ ràng là chúng tôi sát cánh với tất cả các diễn viên và tại bất kỳ thời điểm nào lệnh đình công được phát ra. Chúng tôi sẽ về nhà và đứng bên nhau vì tôi muốn mọi người có được một thỏa thuận công bằng”.
| Bất chấp cuộc đình công diễn viên và biên kịch đang diễn ra, phía Hollywood khẳng định sẽ không từ bỏ việc sử dụng A.I trong sản xuất phim. |
Kết quả sẽ về đâu?
Trước tình hình căng thẳng như hiện nay, thật khó để nhận định chính xác cuộc đình công của diễn viên và biên kịch Hollywood sẽ kết thúc chính xác vào thời điểm nào. Phía Liên minh các nhà sản xuất điện ảnh và truyền hình (AMPTP), hiệp hội thương mại thay mặt Netflix Inc (NFLX.O), Walt Disney Co (DIS.N) và các công ty khác đàm phán, cho biết họ “vô cùng thất vọng vì SAG-AFTRA đã quyết định từ bỏ các cuộc đàm phán”. Theo AMPTP, họ đưa ra mức tăng phần trăm cao nhất cho mức thù lao tối thiểu trong 35 năm qua.
Họ cũng tăng các đãi ngộ và đưa ra đề xuất AI mang tính đột phá nhằm bảo vệ chân dung kỹ thuật số của các diễn viên. Đây là giải pháp giúp diễn viên giảm lo lắng hình ảnh kỹ thuật số của họ sẽ bị sử dụng bất hợp pháp. AMPTP cho biết: “Thay vì tiếp tục đàm phán, SAG-AFTRA đã đưa tất cả vào một lộ trình tăng nạng khó khăn tài chính cho hàng ngàn người phụ thuộc vào ngành này để kiếm sống”.
![]()
Thậm chí, một nguồn tin gần đây còn cho rằng các hãng phim tại Hollywood đang chủ động bỏ ra số tiền lớn để thuê các chuyên gia A.I về làm việc cho mình. Bất chấp cuộc đình công diễn viên và biên kịch đang diễn ra, phía Hollywood khẳng định sẽ không từ bỏ việc sử dụng A.I trong sản xuất phim. Tiền lương của một chuyên gia AI có thể lên tới hàng triệu USD một năm theo ước tính.
Xem ra từ giờ cho đến hết năm 2023, mọi chuyện chắc chắn không thể dừng lại ngay…
Copy link
Quay lại
