Đam mê múa ba lê từ bé
Năm 1962, Dương Tử Quỳnh sinh ra trong một gia đình người Hoa khá giả ở Ipoh, Perak, Malaysia. Cha cô làm chức vụ cao, còn ông của cô thì sở hữu khối tài sản khổng lồ. Lớn lên trong một gia đình như vậy, Dương Tử Quỳnh đã ra dáng 'tiểu thư con nhà giàu'. Cô bắt đầu học múa ba lê từ năm 4 tuổi, đồng thời học piano và vẽ, đặc biệt có năng khiếu về thể thao như bơi lội và cầu lông. Cô cũng từng đại diện cho Malaysia tham gia cuộc thi lặn.
Nổi tiếng vì vẻ ngoài xinh đẹp, ở tuổi 35 bước chân vào Hollywood, Dương Tử Quỳnh là niềm khao khát của các nữ diễn viên Trung Quốc
Nhưng trong số rất nhiều sở thích, cô thích nhất là múa ba lê. Thần tượng thời thơ ấu của Dương Tử Quỳnh là nữ diễn viên ba lê nổi tiếng Margot Fonteyn. Để trở thành một nghệ sĩ ba lê như Margot Fonteyn, cô đã dành rất nhiều thời gian luyện tập. Năm 15 tuổi, cô được nhận vào Học viện múa Hoàng gia Anh, chuyên ngành ba lê.
Lúc này, cô thậm chí đã tưởng tượng rằng mình sẽ mở một trường múa ba lê trong tương lai để dạy múa cho những người khác. Nhưng ai ngờ chấn thương ở bàn chân đã khiến Dương Tử Quỳnh buộc phải từ bỏ ước mơ trở thành diễn viên ba lê chuyên nghiệp và chuyển sang học ngành diễn xuất.
Dương Tử Quỳnh học diễn xuất không giỏi bằng múa ba lê vì đối với múa thì chỉ cần cô ấy tập trung là đã hoàn thành xuất sắc rồi. Cô còn khá sợ sân khấu, mặc dù đã luyện lời thoại trong một thời gian dài nhưng cứ bước lên sân khấu, cô lại quá lo lắng và ngay lập tức quên sạch những gì đã học. Tưởng chừng con đường diễn viên của cô cứ vậy mà không hề suôn sẻ thì may mắn thay, mọi thứ đã trở nên tốt đẹp hơn từ năm 1983.
Bước đi trên con đường diễn viên phim hành động
Năm 1983, cô thiếu nữ 21 tuổi Dương Tử Quỳnh từ Anh trở về Malaysia. Mẹ cô đã bí mật đăng ký cho con gái tham gia cuộc thi sắc đẹp 'Hoa hậu Malaysia'. Vì sở hữu vẻ ngoài xinh đẹp, cô đã giành được vương miện Hoa hậu. Danh hiệu 'Hoa hậu Malaysia' đã tạo điều kiện thuận lợi cho Dương Tử Quỳnh bước một chân vào showbiz. Một năm sau, cô đã có cơ hội quay quảng cáo chung với Thành Long và Châu Nhuận Phát, khởi đầu cho sự nghiệp diễn xuất kéo dài hàng thập kỷ của mình.
Thập niên 1980, điện ảnh Hong Kong đang ở thời kỳ hoàng kim, phát triển như vũ bão, phim hài và phim hành động trở nên ăn khách nhưng Dương Tử Quỳnh chưa hề có kinh nghiệm với hai thể loại này. Ấy thế mà bộ phim đầu tiên của cô lại là bộ phim hài hành động 'Cú vọ và Dumbo' do Hồng Kim Bảo làm đạo diễn và cũng tự mình tham gia diễn một vai. Trong phim, Dương Tử Quỳnh vào vai một giáo viên yếu đuối, hay bị bắt nạt. Vậy nên hầu hết các cảnh quay đều chỉ có khóc và khóc nên bị mọi người gọi là bình hoa di động. Nhưng cảnh một mỹ nhân như cô rơi lệ cũng trở nên nổi tiếng, khiến khán giả phải xem đi xem lại nhiều lần vì quá đẹp.
Từ khi bước chân vào showbiz, Dương Tử Quỳnh không muốn chỉ là một cái 'bình hoa'. Cô muốn có những vai diễn lớn hơn nữa. Chỉ có hai lựa chọn dành cho cô: Hoặc đóng phim hài, hoặc đóng phim hành động. Cô đã chủ động chọn phim hành động và từ đó dấn thân vào con đường 'đả nữ'.
Có lý do để Dương Tử Quỳnh chọn trở thành 'ngôi sao phim hành động': Thứ nhất, tiếng Quảng Đông của cô không tốt nên đóng phim hành động sẽ có ít lời thoại hơn. Thứ hai, khả năng vũ đạo mà cô từng rèn luyện sẽ giúp ích cho cô rất nhiều. Đó cũng trở thành lợi thế giúp cô có được sự linh hoạt và ăn ý trong từng cảnh quay.
Vì vậy, cô tìm đến Hồng Kim Bảo bái sư học đạo. Nhưng Hồng Kim Bảo liếc nhìn cô rồi từ chối. Ông cho rằng Dương Tử Quỳnh vốn xuất thân là tiểu thư khuê các, vẻ đẹp của cô sẽ hợp đi đóng quảng cáo cho các thương hiệu nổi tiếng hơn. Nếu trở thành một ngôi sao võ thuật thì cô khó có thể chịu được sự vất vả trong những cảnh ăn chơi sa đọa hay đánh đấm mạnh. Nhưng Dương Tử Quỳnh không bỏ cuộc. Cô dùng đủ mọi cách thuyết phục từ mềm dẻo đến cứng rắn, cuối cũng cũng được Hồng Kim Bảo đồng ý cho tham gia khóa đào tạo của ông.
Trong nửa năm tiếp theo, cô thể hiện tinh thần liều mạng, không quản ngại gian khổ, chăm chỉ học tập, nâng tạ, đánh bao cát, chạy, tập luyện năm sáu tiếng mỗi ngày. Công phu không phụ người có tâm. Năm 1985, cô đã được tham gia bộ phim điện ảnh thứ hai trong đời, 'Nữ cảnh sát hoàng gia'. Trong phim, cô thực hiện rất nhuần nhuyễn và đẹp mắt các màn đấu võ, động tác gọn gàng, uyển chuyển. Nhiều động tác khó do cô tự thực hiện khiến người xem thấy đã mắt.
Những chấn thương không thể tránh khỏi
Năm 1988, Dương Tử Quỳnh đang trên đà phát triển sự nghiệp thì bất ngờ ở ẩn. Lúc đó, cô vừa kết hôn với Phan Địch Sinh. Vì người chồng không muốn cô tiếp tục đóng phim nên cô đã phải tạm gác lại sự nghiệp của mình. Đáng tiếc, cuộc hôn nhân này chỉ kéo dài 3 năm. Đến năm 1991, Dương Tử Quỳnh và Phan Địch Sinh ly hôn vì bất đồng quan điểm. Nhưng đen tình đỏ bạc, điều này đánh dấu thời đại của 'Nữ hoàng phim hành động' chính thức bắt đầu.
Năm 1992, Dương Tử Quỳnh trở lại nhờ bộ phim hành động 'Câu chuyện cảnh sát 3: Siêu cấp cảnh sát' của Thành Long. 4 năm mất tích không khiến cô xa lạ với các màn võ thuật mà càng thể hiện chuyên nghiệp hơn. Chỉ riêng trong năm 1993, Dương Tử Quỳnh đã đóng tới 6 bộ phim, bao gồm cả hành động võ thuật và khoa học viễn tưởng, trở thành một trong những ngôi sao võ thuật hot nhất năm. Vào thời điểm đó, thù lao của cô đã vượt xa Mai Diễm Phương và Lâm Thanh Hà. Cùng với Thành Long, cô được coi là nữ minh tinh được trả lương cao nhất Hong Kong lúc bấy giờ.
Nhưng vì cô gần như không cần người thay thế trong việc đóng phim, nhiều pha hành động khó và nguy hiểm đều do chính cô ấy thực hiện nên ngành bảo hiểm Hong Kong đã đưa Dương Tử Quỳnh vào danh sách đen, cùng với Thành Long và Lý Liên Kiệt. Cô còn nói đùa rằng chẳng có công ty bảo hiểm nào sẵn sàng bán bảo hiểm cho ba người bọn họ.
Trong suốt sự nghiệp diễn xuất của mình, Dương Tử Quỳnh gặp không ít chấn thương. Gãy xương, bong gân là chuyện như cơm bữa. Tai nạn nghiêm trọng nhất mà Dương Tử Quỳnh gặp phải là khi đóng bộ phim 'Câu chuyện A Kim' được khởi quay vào năm 1995. Đây là một bộ phim chính kịch hành động do Hứa An Hoa chỉ đạo sản xuất, đạo diễn là Hồng Kim Bảo, với sự tham gia của các diễn viên khác như Hoàng Gia Nặc, Mạnh Hải, Trịnh Tắc Sĩ, Trương Gia Huy...
Một tai nạn đã xảy ra khi đang quay cảnh nhảy từ cầu xuống ô tô. Chiều cao của cây cầu là 18 mét, do không điều chỉnh góc nhảy hợp lý nên Dương Tử Quỳnh đã bị gãy cột sống cổ, 3 xương sườn và gần như bị liệt. Hứa An Hoa đã bật khóc khi phải chứng kiến tất cả sự việc này. Biết rằng báo chí Hong Kong sẽ đưa tin về cuộc phẫu thuật của mình nên Dương Tử Quỳnh đã chủ động gọi điện về nhà để 'nói dối' gia đình là không có gì nghiêm trọng. Cô cho rằng như vậy sẽ giúp trấn an người thân của cô tốt hơn.
Trong các cuộc phỏng vấn sau này, Dương Tử Quỳnh đã bộc bạch rằng đây là lần cận kề cái chết của cô. Thế nhưng, dù có kề cận tử thần cũng không ngăn được Dương Tử Quỳnh đi theo con đường 'đả nữ'. Năm 1997, cô còn manh nha thâm nhập vào Hollywood.
Tác phẩm chào sân Hollywood của cô là loạt phim 007 'Ngày mai không lụi tàn' với vai Bond girl thứ 18 hợp tác cùng bạn diễn Pierce Brosnan. Thực tế, khi tìm kiếm ứng cử viên cho vai Bond girl số 18 của phim, nhà sản xuất đã nhắm tới Natasha Henstridge nhưng cuối cùng lại chọn Dương Tử Quỳnh. Và Dương Tử Quỳnh quả thực đã tạo nên một hình ảnh Bond girl mới khác hẳn 17 Bond girl trước đó. Tờ 'Entertainment Weekly' của Mỹ từng nhận xét về cô: 'Dương Tử Quỳnh không phải là cô gái đầu tiên gắn với Bond, nhưng cô là người phụ nữ duy nhất có sức hút mãnh liệt.'
Vì vai diễn quá xuất sắc tại Hollywood của cô, các nhà sản xuất trong nước đã lên kế hoạch bấm máy một loạt phim do Dương Tử Quỳnh thủ vai chính. Từ Hong Kong đến Hollywood, cô không còn đơn thuần chỉ là 'cô gái đẹp nhất Hong Kong' mà trở thành 'Người phụ nữ phương Đông' trong lòng người hâm mộ trên toàn thế giới.
Thành tựu khiến bao diễn viên ngưỡng mộ
Dương Tử Quỳnh rất thích đóng phim. Cô biết mình chỉ là một 'ngôi sao võ thuật', khi về già sẽ không còn đất diễn nữa. Vì vậy, cô rất trân trọng và nhiệt huyết với từng cảnh quay. Người ta phải khâm phục kỹ năng diễn xuất của cô khi đóng 'Ngọa hổ tàng long' của đạo diễn Lý An.
Trong bộ phim này, Dương Tử Quỳnh đóng vai cô gái hào hiệp Du Tú Liên. Khán giả vẫn được chứng kiến những cảnh quay hành động mãn nhãn của cô. Thế nhưng, để làm được điều đó, cô đã phải quay 7 cảnh võ thuật liên tiếp trong một đêm, mỗi cảnh phải thực hiện hơn 20 đòn đánh nhanh và mạnh. Điều đó rút cạn sức lực của nữ diễn viên. Hơn nữa khi diễn cảnh Ngọc Kiều Long đánh cắp thanh kiếm và trốn thoát, Du Tú Liên đã có màn rượt đuổi quyết liệt trên mái nhà.
Không thể chịu đựng thêm được áp lực, dây chằng chân của Dương Tử Quỳnh bị đứt hoàn toàn nên cô phải phẫu thuật ngay lập tức, ước tính sẽ mất ba tháng. Lúc đó, 'Ngọa hổ tàng long' mới quay được một tháng, và vai diễn của cô cũng rất quan trọng. Lý An lại không muốn thay đổi diễn viên. Ông đã nói với Dương Tử Quỳnh cứ yên tâm nghỉ ngơi tĩnh dưỡng, mọi người sẽ chờ cô quay lại.
Không có gì bất ngờ khi vị đạo diễn họ Lý đã quyết định như vậy. Trong số tất cả các vai chính của bộ phim 'Ngọa hổ tàng long', Dương Tử Quỳnh là diễn viên đầu tiên được xác nhận trước khi kịch bản ra mắt. Lý An khẳng định vai Du Tú Liên chỉ có thể do Dương Tử Quỳnh đóng chứ không phải là ai khác. Cảnh chia tay giữa Du Tú Liên và Lý Mộ Bạch được quay chân thật đến mức đứng trước máy quay chính Dương Tử Quỳnh đã khóc rất thảm thiết, đằng sau máy quay thì Lý An cũng rơi nước mắt theo.
Sau 'Ngọa hổ tàng long', Dương Tử Quỳnh thử sức sang dòng phim văn học. Năm 2005, trong 'Hồi ức của một Geisha', cô đóng vai Mameha, một geisha Nhật Bản. So với các vai chính của Củng Lợi và Chương Tử Di, vai diễn này chỉ là một vai nhỏ. Nhưng nhan sắc của Dương Tử Quỳnh thì khó ai có thể quên được, lại có khí chất và nét quyến rũ như một geisha thực thụ. Trong quá trình quay phim, cô còn tranh thủ học chơi shamisen để phục vụ diễn xuất.
Vài năm sau đó, cô lại vào vai nữ anh hùng dân tộc Myanmar trong bộ phim tiểu sử 'The Lady' của đạo diễn người Pháp Luc Besson. Sau khi phim ra mắt, Lý An từng nhận xét: 'Tôi luôn nghĩ 'Ngọa hổ tàng long' là đỉnh cao của Dương Tử Quỳnh, nhưng nhân vật 'Aung San Suu Kyi' mới là đỉnh cao của cô ấy. Tôi thực sự rất xúc động.' Cô cũng nhận được nhiều lời khen ngợi từ đạo diễn của bộ phim 'Con nhà siêu giàu châu Á' năm 2018: 'Cô ấy xứng đáng được công nhận nhiều hơn. Cô ấy và Meryl Streep nên ở cùng đẳng cấp.'
Sau vài thập kỷ trong nghề, Dương Tử Quỳnh đã đạt được vô số danh tiếng, được đề cử cho nhiều giải thưởng quốc tế và là giám khảo cho hạng mục tranh giải chính của một số Liên hoan phim lớn. Cô là người phụ nữ Trung Quốc đầu tiên giành được 'Giải thưởng Mười Thanh niên kiệt xuất thế giới' năm 2002. Cô còn được nhà nước Pháp trao tặng 'Bắc đẩu bội tinh', được chọn là một trong 100 Phụ nữ hàng đầu của BBC năm 2020. Tạp chí 'People' của Mỹ đã đưa cô vào danh sách 35 người đẹp trên màn bạc mọi thời đại.
'Đả nữ' Dương Tử Quỳnh thực sự là vương miện mà các nữ diễn viên Trung Quốc khao khát đạt được. Tài năng của cô là hoàn toàn có thật, nó đã giúp cô suốt bao nhiêu năm qua chỉ cần nghe theo trái tim mách bảo mà đi theo con đường của riêng mình. Gia tài phim đồ sộ chính là minh chứng cho tất cả những cống hiến cho nền phim ảnh của Dương Tử Quỳnh.