Ý nghĩa khai bút đầu năm
Tục khai bút và đi xin chữ đầu xuân bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh người thầy giáo Chu Văn An đã về Chí Linh (Hải Dương) để mở lớp dạy học.
Từ đó đến nay, vào dịp Tết, học trò đến thăm thầy cô giáo, khi ra về thường được thầy cô giáo tự tay viết tặng cho một chữ mang ý nghĩa nhắn gửi lẽ sống cho người đó. Ai nhận được chữ cũng đều cảm thấy hết sức may mắn và trân trọng.
Từ đó về sau, tục khai bút được lưu truyền không những biểu trưng cho sự hiếu học mà còn thể hiện truyền thống tôn sư trọng đạo, sự thành kính của học trò đối với người thầy của mình.
Khai bút đầu năm không phải nghi lễ bắt buộc phải thực hiện trong ngày Tết nhưng trong tiềm thức người Việt, nó đã trở thành một nét đẹp văn hóa truyền thống, được giữ gìn cho đến tận ngày nay.
Khai bút đầu năm là một truyền thống tốt đẹp.
Ngày tốt khai bút đầu năm 2022
Theo truyền thống xưa, các trí thức sẽ tiến hành nghi thức khai bút đầu năm vào sau thời khắc giao thừa, khi trời đất vừa chuyển mình bước sang năm mới. Ngày nay phong tục này đã có những thay đổi, việc khai bút không nhất thiết tiến hành ngay thời khắc sau giao thừa nữa mà tính vào những ngày đầu năm mới.
Việc khai bút đầu năm nên chọn thời điểm ban ngày, khi trời đất sáng sủa, có ánh nắng chiếu rọi. Người khai bút nên chọn những câu chữ ý nghĩa thể hiện ước vọng của bản thân. Tuyệt đối không nên bỏ dở khai bút giữa chừng.
Dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 có các ngày tốt khai bút như sau:
Ngày mùng 2 Tết (2/2/2022 Dương lịch)
Ngày Bính Tuất, tháng Nhâm Dần, năm Nhâm Dần
Là ngày: Tư Mệnh Hoàng đạo, thuộc Tiết Đại Hàn, Trực Thu (Thu hoạch tốt. Kỵ khởi công, xuất hành, an táng)
Giờ đẹp khai bút: Canh Dần (3h-5h), Nhâm Thìn (7h-9h), Quý Tỵ (9h-11h), Bính Thân (15h-17h), Đinh Dậu (17h-19h), Kỷ Hợi (21h-23h).
Ngày mùng 4 Tết (tức 4/2/2022 Dương lịch)
Ngày Mậu Tý, tháng Nhâm Dần, năm Nhâm Dần
Là ngày: Thanh Long Hoàng đạo, thuộc Tiết Lập xuân, Trực Khai (Tốt mọi việc trừ động thổ, an táng)
Giờ tốt khai bút: Nhâm Tý (23h-1h), Quý Sửu (1h-3h), Ất Mão (5h-7h), Mậu Ngọ (11h-13h), Canh Thân (15h-17h), Tân Dậu (17h-19h).
Ngày mùng 4 Tết cũng chính là ngày Lập xuân 2022, ngày khởi đầu của chu kỳ 4 mùa trong năm nên rất phù hợp để thực hiện nghi thức khai bút.
Ngày mùng 5 Tết (tức 5/2/2022 Dương lịch)
Ngày Kỷ Sửu, tháng Nhâm Dần, năm Nhâm Dần
Là ngày: Minh Đường Hoàng đạo, thuộc Tiết Lập xuân, Trực Bế (Tốt cho các việc đắp đập, ngăn nước, xây vá những chỗ sụt lở, lấp hố rãnh)
Giờ tốt khai bút: Bính Dần (3h-5h), Đinh Mão (5h-7h), Kỷ Tỵ (9h-11h), Nhâm Thân (15h-17h), Giáp Tuất (19h-21h), Ất Hợi (21h-23h)
Các em học sinh có thể thực hiện khai bút đầu xuân với nhiều câu chữ ý nghĩa.
Gợi ý những câu viết ý nghĩa có thể dùng khai bút đầu xuân:
Theo tục lệ xưa, các nhà nho, ông đồ thường khai bút bằng cách viết thư pháp những chữ, câu đối giàu ý nghĩa tốt đẹp lên tờ giấy đỏ với hàm ý chỉ sự may mắn, thịnh vượng.
Tuy nhiên, ngày nay, trí thức và học sinh có thể khai bút trên những tờ giấy sạch đẹp, viết lên đó những câu đối, câu thơ, danh ngôn, lời chúc giàu ý nghĩa để dành tặng cho người thân, bạn bè,….
Một số câu đối ý nghĩa có thể dùng khai bút đầu năm 2022:
'Niên niên như ý xuân/ Tuế tuế bình an nhật' (Năm năm xuân như ý / Tuổi tuổi ngày bình an)
'Môn đa khách đáo thiên tài đáo/ Gia hữu nhân lai vạn vật lai' (Cửa nhiều khách đến nhiều tiền đến / Nhà có người vào lắm vật vào
'Thiên tăng tuế nguyệt, niên tăng thọ/ Xuân mãn càn khôn, phúc mãn đường' (Trời thêm năm tháng, tuổi thêm thọ/ Xuân khắp đất trời, phúc khắp nhà)
'Phúc sinh lễ nghĩa gia đường thịnh/ Lộc tiến vinh hoa phú quý xuân' (Phúc đem lễ nghĩa trong nhà thịnh/ Lộc nảy vinh hoa phú quý xuân)
'Mai vàng nở rộ mừng năm mới/ Đào hồng khoe sắc đón xuân sang'
'Tân niên, tân phúc, tân phú quý/ Tấn tài, tấn lộc, tấn bình an'
'Tết trong nhà, Tết ra ngoài phố/ Lộc trên trời, lộc xuống nhân gian'
Một số câu danh ngôn để khai bút đầu năm:
'Bạn không cần một năm mới để thay đổi. Bạn chỉ cần một ngày thứ hai. Hãy thực hiện những thay đổi cuộc đời mình trong tuần lễ này.'
'Một người lạc quan thức đến nửa đêm để đón giao thừa. Người bi quan thức để chắc chắn rằng năm cũ đã qua.' - Bill Vaughn
'Mục tiêu của năm mới không phải là chúng ta cần có một năm mới. Cái chính là ta phải có một tâm hồn mới.' - G. K. Chesterton
'Hôm qua tôi tài ba, nên tôi muốn thay đổi thế giới, Hôm nay tôi hiểu biết, vì thế tôi đang thay đổi chính mình.' - Rumi.
Khai bút bằng những câu chúc Tết ngắn gọn, giàu ý nghĩa:
Vạn sự như ý
An khang thịnh vượng
Đại phú đại quý
Phát tài phát lộc
Công thành danh toại
Phúc lộc an khang
Ngũ phúc lâm môn
Tấn tài tấn lộc
Phúc lộc tài như ý
Mã đáo thành công
Xuân như ý
Xuân an khang
Xuân vinh hoa, tết phú quý