Bộ Y tế khuyến cáo loạt biện pháp bảo vệ sức khỏe trước ô nhiễm không khí gia tăng

Trước tình trạng ô nhiễm không khí diễn biến phức tạp, Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) vừa ban hành hướng dẫn chi tiết nhằm giúp người dân chủ động phòng tránh các tác động có hại đến sức khỏe.

04/12/2025 20:06

Theo Cục Phòng bệnh, chất lượng không khí được đánh giá thông qua chỉ số AQI gồm 6 mức cảnh báo, từ tốt đến nguy hại, tương ứng các cấp độ tác động đến sức khỏe. Người dân được khuyến cáo thường xuyên theo dõi tình trạng chất lượng không khí trên các cổng thông tin chính thống để kịp thời thực hiện các biện pháp bảo vệ phù hợp.

Khoảng giá trị AQI Chất lượng không khí Màu sắc Ảnh hưởng tới sức khỏe con người 0 – 50 Tốt Xanh Chất lượng không khí tốt, không ảnh hưởng tới sức khỏe 51 – 100 Trung bình Vàng Chất lượng không khí ở mức chấp nhận được. Tuy nhiên đối với những người nhạy cảm (người cao tuổi, trẻ em, người mắc các bệnh hô hấp, tim mạch…) có thể chịu những tác động nhất định tới sức khỏe. 101 – 150 Kém Da cam Những người nhạy cảm gặp phải các vấn đề về sức khỏe, những người bình thường ít ảnh hưởng. 151 – 200 Xấu Đỏ Những người bình thường bắt đầu có các ảnh hưởng tới sức khỏe, nhóm người nhạy cảm có thể gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. 201 – 300 Rất xấu Tím Cảnh báo hưởng tới sức khỏe: mọi người bị ảnh hưởng tới sức khỏe nghiêm trọng hơn. 301 – 500 Nguy hại Nâu Cảnh báo khẩn cấp về sức khỏe: Toàn bộ dân số bị ảnh hưởng tới sức khỏe tới mức nghiêm trọng.

Để bảo vệ sức khỏe trong điều kiện ô nhiễm gia tăng, Cục Phòng bệnh khuyến cáo người dân đeo khẩu trang đạt chuẩn khi ra ngoài; giữ gìn vệ sinh nhà cửa, môi trường sinh sống; sử dụng khẩu trang và kính bảo hộ khi dọn dẹp khu vực có nhiều bụi.

Cục Phòng bệnh cũng khuyến nghị hạn chế sử dụng các nguồn phát thải trong sinh hoạt như bếp than tổ ong, đốt củi, rơm rạ; tăng cường trồng cây xanh nhằm góp phần cải thiện chất lượng không khí.

Với người hút thuốc lá, thuốc lào, ngành y tế khuyên nên bỏ hẳn hoặc giảm tối đa tần suất hút; tuyệt đối không hút thuốc trong nhà để tránh gây tác động đến những người xung quanh. Người dân nên theo dõi sức khỏe thường xuyên và khám định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý liên quan đến môi trường.

Những nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người mắc bệnh hô hấp và tim mạch được yêu cầu hạn chế tiếp xúc với các nguồn phát thải bụi và khí độc, đặc biệt tại các khu vực giao thông đông đúc, công trình xây dựng hoặc nơi đốt nhiên liệu.

Trường hợp chất lượng môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng (AQI từ 301 trở lên), Hà Nội chỉ đạo các trường học tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian làm việc, học tập. Ảnh tư liệu

Căn cứ từng mức AQI, Bộ Y tế hướng dẫn các biện pháp ứng phó cụ thể. Với mức trung bình (AQI 51–100), người dân có thể sinh hoạt bình thường; người nhạy cảm nên giảm thời gian hoạt động ngoài trời. Với mức kém (AQI 101–150), cần hạn chế hoạt động tại khu vực ô nhiễm và giảm vận động gắng sức.

Khi chất lượng không khí ở mức xấu (AQI 151–200), người dân nên hạn chế tối đa hoạt động ngoài trời, ưu tiên sinh hoạt trong nhà và hạn chế mở cửa tại khu vực gần đường giao thông. Người nhạy cảm cần tránh hoàn toàn các hoạt động ngoài trời.

Ở mức rất xấu (AQI 201–300), Bộ Y tế khuyến cáo người dân tránh các hoạt động ngoài trời kéo dài; người nhạy cảm cần ở trong nhà và sử dụng khẩu trang chống bụi mịn nếu buộc phải ra ngoài. Tương tự, với mức nguy hại (AQI 301–500), mọi hoạt động ngoài trời đều cần dừng lại; người dân phải đóng kín cửa và theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe.

Theo quy định tại Văn bản hợp nhất 01/VBHN-BTNMT ngày 10/01/2025 hợp nhất Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường đạt mức nguy hại liên tục từ ba ngày trở lên, các cơ quan chức năng có thể xem xét tạm dừng hoặc điều chỉnh thời gian làm việc, học tập; hạn chế các hoạt động tập trung đông người ngoài trời nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Theo Văn Hiền/Nhà báo và Công luận