Phiên chợ độc lạ ở Thanh Hóa được đề nghị là di sản phi vật thể quốc gia

Để bảo tồn, phát huy giá trị phiên chợ 'choảng nhau' cầu may, địa phương đã có đề nghị đưa lễ hội vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

10/03/2025 14:04

Ngày 10-3, tin từ UBND xã Đông Hoàng, TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa cho biết đơn vị vừa có văn bản đề xuất đến UBND TP Thanh Hóa về việc đưa lễ hội Chợ Chuộng (hay còn gọi phiên chợ 'choảng nhau' cầu may) vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Những thiếu nữ bị ném cà chua tơi tả ở phiên chợ độc lạ 'choảng nhau' cầu may ở Thanh Hóa ngày mùng 6 Tết hàng năm. Ảnh: Tuấn Minh

Theo đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bí thư Thành ủy TP Thanh Hóa tại buổi làm việc ngày 20-2 về việc bảo tồn, phát huy giá trị và đề xuất công nhận lễ hội chợ Chuộng là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể của lễ hội chợ Chuộng, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng và hưởng thụ văn hóa của nhân dân, UBND xã Đông Hoàng đề nghị TP Thanh Hóa xem xét, trình Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp lập hồ sơ đưa lễ hội chợ Chuộng vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo văn bản đề xuất của UBND xã Đông Hoàng, lễ hội chợ Chuộng (hay còn gọi là Chợ Mùng Sáu), được tổ chức duy nhất vào ngày mùng 6 tháng Giêng Âm lịch hằng năm, tại khu vực bãi bồi ven sông Hoàng (thôn Chùy Lạc Giang, xã Đông Hoàng, TP Thanh Hóa).

Để tạo điều kiện cho nhân dân đến phiên chợ, chính quyền địa phương đã cho dựng tạm một cây cầu tre nối giữa TP Thanh Hóa và huyện Triệu Sơn. Ngay từ sáng sớm ngày mùng 6 tháng Giêng Âm lịch, già trẻ, gái trai nô nức kéo về triền đê ven sông Hoàng để 'mua may, bán rủi'.

Người dân tấp nập đi chợ cầu may đầu năm. Ảnh: Tuấn Minh

Mặt hàng chủ yếu ở Chợ Chuộng là đồ ăn dân dã, trong đó không thể thiếu cà chua, bánh đa và trứng gà. Người dân đến chợ dù không quen biết nhau nhưng hễ gặp là họ 'choảng nhau' bằng cà chua, trứng...

Mặc dù bị ném cà chua vào người, ai cũng cười tươi vì theo quan niệm của người dân nơi đây, càng bị ném nhiều thì năm đó càng gặp may mắn.

Theo truyền thuyết, chợ Chuộng có từ thời khởi nghĩa Lam Sơn. Trong một lần nghĩa quân bị giặc Minh truy đuổi đến ven bờ sông Hoàng thì hết đường lui. Để che giấu nghĩa quân, người dân trong làng đã kéo nhau ra bãi sông tổ chức họp chợ.

Tướng lĩnh và binh lính đều được cải trang thành dân cày, vũ khí cất giấu trong các đống rau quả, lều quán. Khi quân giặc đuổi tới nơi, thấy phiên chợ đông đúc nên không chút đề phòng. Lợi dụng lúc chúng mất cảnh giác, vị tướng chỉ huy phát động phản công. Bằng sự đoàn kết, mưu trí và dũng cảm của quân và dân nên kẻ thù bị đánh tan tác.

Cảm kích trước sự giúp đỡ của dân làng, nhà vua đã ban nhiều vàng bạc, lúa ngô trọng thưởng hậu hĩnh.