Hai ca ghép phổi đặc biệt được triển khai nhanh với kỹ thuật cao nhất, hồi sức theo tiêu chuẩn Mỹ

'Chúng tôi đã dốc toàn bộ sức lực, bằng con đường đi ngắn nhất nhận tạng hiến, triển khai nhanh nhất về tổ chức và ghép với kỹ thuật cao nhất, hồi sức theo tiêu chuẩn của Mỹ, hồi sinh 2 cuộc đời mới', Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương Đinh Văn Lượng chia sẻ về 2 ca ghép phổi đặc biệt trong cùng một ngày.

11/11/2025 23:54

Ê-kíp bác sĩ tiến hành ghép phổi cho người bệnh.

Bệnh viện Phổi Trung ương lần đầu tiên triển khai 2 ca ghép phổi

Ngày 9/11 vừa qua, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phối hợp với các chuyên gia và các bệnh viện: Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện E, Bệnh viện Đại học Y dược-Đại học Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đa khoa Bà Rịa… thực hiện thành công 2 ca ghép phổi cho 2 người bệnh. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, 2 ca ghép phổi đã được thực hiện thành công trong một ngày.

Trong sáng 9/11, Bệnh viện Phổi Trung ương đang phối hợp tổ chức Hội nghị khoa học Bệnh phổi toàn quốc lần thứ 11 (VILA 2025) tại Cần Thơ, sau khi nhận thông báo có người hiến tạng, đội ngũ y, bác sĩ Bệnh viện Phổi Trung ương đã nhanh chóng phối hợp với Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 hội chẩn, thống nhất phương án lấy tạng phổi; đồng thời khẩn trương bay về Hà Nội để kịp ghép tạng phổi trong 'thời gian vàng'.

Đúng 16 giờ 15 phút ngày 9/11, tạng phổi từ người hiến là nam quân nhân, 55 tuổi được ghép cho người bệnh nữ, 48 tuổi dưới sự phối hợp của hàng chục chuyên gia, phẫu thuật viên và các nhân viên y tế. Ca phẫu thuật kéo dài hơn 8 tiếng.

Người bệnh nữ có tiền sử đái tháo đường type 2, điều trị theo phác đồ chuyên khoa. Người bệnh phát hiện tổn thương phổi từ 2023, giãn phế nang đa kén khí 2 phổi, tràn khí màng phổi tái phát nhiều lần.

Người bệnh đã được gây dính màng phổi 7/2024 tại Bệnh viện Phổi Trung ương và được đưa vào danh sách chờ ghép tại Trung tâm Ghép phổi của Bệnh viện từ thời điểm này. Chức năng phổi của người bệnh đã suy giảm và chỉ có ghép phổi mới đem lại cơ hội sống tiếp cho người bệnh.

Sau khi được ghép phổi, người bệnh đang được chăm sóc hậu phẫu tại Trung tâm Ghép phổi. Người bệnh đã được rút ống nội khí quản, tự thở bằng lá phổi mới.

Cũng trong ngày 9/11, bệnh viện tiếp tục tiếp nhận tạng phổi được vận chuyển từ Thành phố Hồ Chí Minh (Bệnh viện đa khoa Bà Rịa) bằng đường hàng không ra Hà Nội (Bệnh viện Phổi Trung ương). Đây là lần thứ 2 tạng phổi từ người hiến được điều phối, vận chuyển, bảo quản nghiêm ngặt 'từ Nam ra Bắc' để thực hiện ghép ngay trong đêm ngày 9/11 tại Bệnh viện Phổi Trung ương và là ca ghép phổi 'xuyên Việt' tiếp theo ở nước ta.

Điểm đặc biệt là vì thực hiện 2 ca ghép phổi liên tục, nhóm bác sĩ, phẫu thuật viên của Bệnh viện Phổi Trung ương không thể kịp vào Bệnh viện đa khoa Bà Rịa (Thành phố Hồ Chí Minh) để nhận phổi.

Một kế hoạch phối hợp chặt chẽ giữa Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện đa khoa Bà Rịa, Bệnh viện Chợ Rẫy, Vietnam Airlines, Cảnh sát giao thông Thành phố Hồ Chí Minh và Bệnh viện Phổi Trung ương được kích hoạt để bảo đảm tạng hiến được thực hiện ghép trong 'thời gian vàng'...

Trong đó, Bệnh viện Chợ Rẫy là đơn vị lấy và vận chuyển tạng. Đây là cách phối hợp tổng lực hiệu quả, theo chuẩn quốc tế, giúp tiết kiệm nhân sự, chi phí và tăng khả năng cứu những người bệnh khác đang chờ đợi cơ hội sống…

Sau 6 tiếng di chuyển, đúng 21 giờ ngày 9/11, tạng phổi từ người hiến là nam người bệnh, 32 tuổi được ghép cho người bệnh nam, 48 tuổi dưới sự nỗ lực liên tục 'xuyên đêm' của ê-kíp phẫu thuật, gây mê hồi sức, hồi sức tích cực để cứu sống người bệnh. Ca phẫu thuật kéo dài trong 9 tiếng đến rạng sáng hôm sau (10/11).

Người bệnh nam có tiền sử COPD nhiều năm, kén khí phổi. Người bệnh được cho vào danh sách chờ ghép của Trung tâm Ghép phổi từ năm 2022. Tình trạng sức khỏe của người bệnh diễn biến phức tạp, có nhiều bệnh lý nền nguy hiểm. Từ tháng 3/2023, người bệnh bị nấm phổi xâm lấn, suy thượng thận, xẹp đốt sống đã bơm xi măng cột sống, người bệnh bị tăng huyết áp duy trì thuốc thường xuyên. Hơn một năm sau, đến tháng 2/2024, người bệnh tiếp tục phát hiện bị đái tháo đường. Người bệnh đã thở oxy tại nhà trong 2 năm qua, tiên lượng tử vong cao.

Sau ghép, người bệnh đang được chăm sóc và theo dõi hậu phẫu tại Trung tâm Ghép phổi, 24/24 giờ. Hiện nay, sức khỏe của người bệnh diễn biến thuận lợi.

Cả 2 người bệnh được ghép phổi trên đều được quản lý, theo dõi tại Bệnh viện Phổi Trung ương từ trước và chờ ghép phổi trong một thời gian dài. Ngay khi có thông tin từ người hiến tạng chết não, Bệnh viện Phổi Trung ương đã ngay lập tức tổ chức hội chẩn, nhanh chóng điều phối, huy động sức mạnh tổng lực từ các chuyên gia đầu ngành của tất cả các lĩnh vực tham gia vào các ca ghép phổi.

'Ca thứ hai với chúng tôi rất đặc biệt, chúng tôi trêu là 'thi 3 lần trượt, lần này mới đỗ' vì bệnh nhân này đã 3 lần được gọi lên chờ ghép nhưng chưa tới lượt', Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng nói.

Ca ghép được triển khai với kỹ thuật cao nhất, hồi sức theo tiêu chuẩn Mỹ

Sau những ngày căng thẳng lần đầu tiên huy động ê-kíp hơn 200 người để triển khai 2 ca ghép phổi đồng thời tại viện, Thầy thuốc ưu tú, Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương khẳng định, đây là một kỳ tích với cả ê-kíp với sự quyết tâm cao nhất.

'Chúng tôi cũng đối diện với áp lực rất lớn khi phải tiến hành 2 ca đồng thời. Nếu như một ca đã thách thức thì việc mổ 2 ca liên tiếp áp lực nâng lên cấp số nhân. Với tinh thần 'chỉ bàn làm, không bàn lùi', nếu cả ê-kíp quyết tâm không cao thì không làm được. Anh em quyết tâm rất cao vì còn nước, còn tát. Đến giờ, chúng tôi đã đạt được mong muốn cao nhất là đi được con đường ngắn nhất, nhanh nhất, ghép với kỹ thuật cao nhất và được hồi sức theo tiêu chuẩn của Mỹ', Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Đinh Văn Lượng bày tỏ.

Toàn bộ các ca ghép phổi do Bệnh viện Phổi Trung ương thực hiện đều thành công ở mức cao nhất theo tiêu chuẩn của Trung tâm Ghép phổi UCSF – Trường Đại học California, tại San Francisco, Trung tâm Y học uy tín nhất tại Hoa Kỳ.

Thành công của 2 ca ghép này đã nâng tổng số ca ghép phổi thành công của Bệnh viện lên 9 ca, đưa Việt Nam vào danh sách của những Trung tâm Ghép phổi lớn trên thế giới. Ghép phổi đã trở thành kỹ thuật thường quy được thực hiện bài bản theo đúng tiêu chuẩn quốc tế tại bệnh viện. Sự kiện này cho thấy Bệnh viện Phổi Trung ương đã làm chủ hoàn toàn quy trình ghép phổi 2 ca cùng lúc.

Sự kiện này đóng góp vào thành tựu ghép tạng của Việt Nam, là bước tiến đột phá trong y học nước nhà, khẳng định năng lực đồng bộ của Bệnh viện Phổi Trung ương cùng các bệnh viện đầu ngành trong cả nước.

Đặc biệt, sự phối hợp giữa các chuyên gia đầu ngành về ghép phổi và sự vận dụng sáng tạo trong sử dụng cơ sở vật chất hiện có một cách hiệu quả đã đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc trong nhiệm vụ thành lập Trung tâm Ghép phổi vùng tại bệnh viện.

Với năng lực hiện tại, Bệnh viện Phổi Trung ương không chỉ là trung tâm đầu ngành về điều trị các bệnh lý hô hấp mà còn là cơ sở y tế đầu tiên ở Việt Nam có thể thực hiện đồng thời nhiều ca ghép phổi, góp phần hiện thực hóa ước mơ cứu sống nhiều người bệnh.

Mỗi một ca ghép đã khẳng định vị thế của Bệnh viện Phổi Trung ương trong việc chinh phục đỉnh cao ghép tạng để nghiêm túc thực hiện mục tiêu theo sự tin tưởng và giao phó của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế… và nhân dân.

Chia sẻ về lộ trình xây dựng Trung tâm Ghép phổi vùng, bác sĩ Lượng cho hay, hiện bệnh viện đã gấp rút xây dựng xong đề án theo thời gian mà Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo từ đầu năm, đang chờ Bộ Y tế phê duyệt chủ trương đầu tư.

Khi Trung tâm Ghép phổi vùng đi vào hoạt động, không chỉ ghép phổi cho người dân Việt Nam và các nước trong khu vực mà còn tiếp tục chuyển giao, đào tạo, nâng tầm kỹ thuật ghép phổi ở mức cao nhất như các quốc gia phát triển; được ghi nhận vào danh sách của hệ thống ghép phổi trên thế giới.

Theo THIÊN LAM/Nhân dân