Tại nhiều cửa ngõ tỉnh Quảng Ngãi, người dân di chuyển bằng xe máy vượt vùng dịch để về nhà.
Ngủ trên đường, vượt nghìn cây số
Vượt chặng đường gần 900km, đến chiều tối đoàn xe máy cùng sáu người của nhóm anh Nguyễn Văn Phát dừng chân ở chốt kiểm dịch đèo Bình Đê, ranh giới giữa tỉnh Quảng Ngãi và tỉnh Bình Định. Tại đây, Phát cùng nhóm bạn làm các thủ tục khai báo y tế, cách ly tập trung trước khi về nhà ở huyện Tư Nghĩa. Sắp xếp đồ đạc lỉnh kỉnh trên xe gắn máy chờ đưa đi cách ly, Phát mệt mỏi sau chặng đường dài đi đường, ngủ bụi.
Làm thuê ở tiệm sửa xe máy tại TP Hồ Chí Minh từ giữa năm ngoái, sau kỳ nghỉ tết, Phát quay lại phương Nam để tiếp tục mưu sinh. Chưa kịp xoay sở, dịch Covid-19 bùng phát, Phát được gia đình gởi ít tiền cầm cự. Tuy nhiên, xung quanh nhà trọ ngày càng phong toả và siết chặt, Phát quyết định về quê vì lo sợ thiếu đói những ngày tới. Ăn tạm cơm, mì đọc đường, những lúc mệt Phát cùng nhóm bạn trẻ tạt vào cây xăng dừng chân đôi chút. 'Mệt thì ghé vô các trạm xăng xin chợp mắt, ngồi trên xe máy ngủ tranh thủ.
Ngồi chờ xe đưa đi cách ly tập trung ở chốt kiểm dịch đèo Bình Đê, chị Nguyễn Thị Duyên cùng con gái nhỏ đuối sức sau chặng đường dài từ Bình Dương về Quảng Ngãi. Mang thai hơn bảy tháng, lo lắng đến ngày sinh khi dịch còn kéo dài, vợ chồng chị Duyên quyết định thuê xe ô tô vượt gần 1.000km để về nhà. Với chi phí 10 triệu đồng, chuyến xe đưa gia đình Duyên cùng ba người thân thoát khỏi tâm dịch. Duyên lo lắng 'Em gần sinh rồi, nếu không về thì sợ bệnh viện quá tải vì dịch không lường được. Cực chẳng đã nhưng phải về thôi'.
Bà Lê Thị Phu, quê huyện Đức Phổ, đi cùng chuyến xe chị Duyên thở dài 'Tui đi bán bông thuê trong chợ ở quận 9, chủ họ cho nghỉ hơn tháng nay nên phải về chứ tiền đâu mà sống. Hết dịch thì tìm cách vào lại trong đó'.
Nguy cơ lây bệnh từ nhiều ngả đường
Mỗi năm hàng chục nghìn người Quảng Ngãi vào TP Hồ Chí Minh làm việc, mưu sinh. Khi dịch Covid-19 bùng phát tại các tỉnh phía Nam, hàng nghìn người dân tìm cách rời tâm dịch để về quê. Trong sáu ngày qua, tại chốt kiểm dịch đèo Bình Đê, ngành chức năng tỉnh Quảng Ngãi đã tiếp nhận hơn 2.000 người dân về từ tâm dịch TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh lân cận. Phần lớn bà con tự di chuyển bằng xe máy, số ít đi ô tô cá nhân, xe dịch vụ về nhà. Hiện Trạm cảnh sát giao thông Đức Phổ. Thiếu tá Dương Hiển Công lực – Trưởng trạm CSGT Đức Phổ cho biết 'Trạm chúng tôi tiếp quản 1.000 xe máy của người dân về từ vùng dịch. Hiện người dân về từ các tỉnh vùng dịch vẫn tiếp tục tăng'.
Tỉnh Quảng Ngãi đã lập các chốt kiểm soát cửa ngõ trên tuyến quốc lộ 1A, tuyến cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi và khu vực miền núi giáp ranh các tỉnh Tây Nguyên. Tuy nhiên, người dân từ vùng dịch ồ ạt về nhà bằng nhiều cách khác nhau. Những tuyến đường đi qua địa bàn xã Ba Tiêu, huyện Ba Tơ và đường Đông Trường Sơn, huyện Sơn Tây mỗi ngày có hàng trăm người dân từ tỉnh Bình Dương, khu vực Tây Nguyên về Quảng Ngãi. Thống kê sơ bộ trong những ngày qua có khoảng 3.200 người dân từ TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Phú Yên, Bình Định, Khánh Hoà… về nhà. 'Người dân từ các vùng dịch về có kết quả test nhanh, phiếu xét nghiệm PCR âm tính khi qua các chốt kiểm soát dễ gây chủ quan trong công tác giám sát làm tăng khả năng bùng phát dịch trong cộng đồng' – Phó Giám đốc sở Y tế Quảng Ngãi Phạm Minh Đức nhận định.
Trung bình mỗi ngày có khoảng 3.000 phương tiện vận tải qua địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Mặc dù địa phương có những biện pháp kiểm soát chặt phương tiện qua địa bàn nhưng vẫn còn khó khăn, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch. Đại tá Võ Văn Dương, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi cho biết, có trường hợp tránh khai báo để né cách ly, thả người đọc đường sau khi qua các chốt kiểm dịch. 'Chúng tôi phát hiện vài trường hợp xe tải đi ngang, cam kết không dừng nhưng họ thả người ở các tuyến đường dân sinh, các khu vực giáp ranh miền núi, đồng bằng. Nguy cơ ca nhiễm từ các vùng tâm dịch về cộng đồng, lây bệnh là đáng ngại'.
Từ khi đợt dịch thứ tư bùng phát ở TP Hồ Chí Minh, hàng nghìn người Quảng Ngãi đã về quê quá đông rủi ro lây lan dịch Civid-19. Đồng thời, tạo nên một áp lực lớn cho ngành y tế khi các khu cách ly tập trung đã quá tải. Hiện Quảng Ngãi đã ghi nhận 256 trường hợp mắc Covid-19, trong đó đã có trường hợp người dân đi xe máy từ TP Hồ Chí Minh về và dương tính với virus SARS-CoV-2; trên 2.300 người cách ly tập trung phân nửa trong số đó về từ vùng dịch. Tỉnh Quảng Ngãi đang triển khai các biện pháp siết chặt, kiểm soát người dân về từ các tỉnh, thành. Đồng thời, khuyến cáo người dân không tự về khi chưa bảo đảm các biện pháp an toàn phòng chống dịch Covd-19. Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Võ Phiên nhiều lao động, sinh viên Quảng Ngãi thực sự gặp khó khăn bởi đại dịch, tuy nhiên người dân cân nhắc trước khi tự về quê.
'Về nhà vào lúc này đối diện với nhiều nguy cơ. Những nguy cơ trên hành trình hàng trăm km qua nhiều vùng dịch, và có cả nguy cơ lây nhiễm chéo ở khu cách ly. Có rất nhiều khó khăn, mong người dân cân nhắc trước khi về quê', ông Phiên nói.