Thống nhất hành động phòng ngừa chủ động bệnh não mô cầu nhóm B thông qua tiêm chủng

Bệnh do não mô cầu là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng do vi khuẩn não mô cầu gây ra viêm màng não và nhiễm trùng máu. Vi khuẩn này được chia thành 12 nhóm huyết thanh khác nhau, trong đó các nhóm A, B, C, X, Y và W là phổ biến và nguy hiểm nhất.

04/12/2025 00:34

Các chuyên gia y tế tham gia thảo luận tại hội thảo 'Hành trình vì một Việt Nam không còn bệnh do não mô cầu nhóm B'.

Hội thảo khoa học với chủ đề 'Hành trình vì một Việt Nam không còn bệnh do não mô cầu nhóm B' đã được Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng phối hợp cùng Tập đoàn GSK Việt Nam tổ chức mới đây đã nâng cao và cập nhật kiến thức cho các nhân viên y tế về căn bệnh nguy hiểm này và thống nhất hành động phòng ngừa chủ động thông qua tiêm chủng.

Theo các chuyên gia y tế, bệnh do não mô cầu là một bệnh nhiễm trùng cấp tính nghiêm trọng do vi khuẩn não mô cầu gây ra viêm màng não và nhiễm trùng máu. Vi khuẩn này được chia thành 12 nhóm huyết thanh khác nhau, trong đó các nhóm A, B, C, X, Y và W là phổ biến và nguy hiểm nhất. Nhóm huyết thanh vi khuẩn não mô cầu đa dạng, phân bố khác nhau và có thể thay đổi theo vùng địa lý và theo thời gian. Vi khuẩn gây bệnh thường lưu hành chủ yếu ở người lành mang trùng không triệu chứng, có thể lây truyền từ người này sang người khác và khiến người nhiễm có thể phát triển bệnh viêm màng não.

Tại hội thảo, các chuyên gia cũng nhận định, tại Việt Nam, số ca mắc bệnh não mô cầu đang có xu hướng gia tăng. Dựa trên số liệu từ phần mềm giám sát bệnh truyền nhiễm theo Thông tư 54/2015/TT-BYT của Bộ Y tế, tính từ đầu năm đến giữa tháng 9/2025, cả nước đã ghi nhận 38 ca nhiễm não mô cầu, trong đó miền bắc ghi nhận tăng 45% và khu vực phía nam ghi nhận tăng 83% so với cả năm 20242.

Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Văn Kính, Phó Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, nhấn mạnh: 'Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiêm chủng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa một số loại viêm màng não do vi khuẩn phổ biến, trong đó có viêm màng não do não mô cầu. WHO đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ đánh bại được viêm màng não với chiến lược loại trừ các vụ dịch từ bệnh viêm màng não do vi khuẩn, giảm số ca mắc viêm màng não do những vi khuẩn có thể phòng ngừa bằng vaccine, giảm số ca tử vong do bệnh, đồng thời giảm tỷ lệ khuyết tật và cải thiện chất lượng sống sau viêm màng não do bất kỳ nguyên nhân nào'.

Theo Thầy thuốc ưu tú, Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm xét nghiệm y sinh học lâm sàng và dịch vụ khoa học kỹ thuật, Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh, sự tiến bộ trong công nghệ vaccine mở ra những khả năng mới trong việc phòng ngừa bệnh do vi khuẩn não mô cầu. Hướng tiếp cận mới tập trung vào việc xác định các kháng nguyên ít biến đổi, biểu hiện trên nhiều chủng vi khuẩn não mô cầu nhóm B nhằm mở rộng khả năng bảo vệ. Bên cạnh công nghệ tiên tiến, tính an toàn của vaccine luôn được đặt lên hàng đầu. Các phản ứng thường gặp ở các loại vaccine thông thường có thể kể đến như: đau, ban đỏ tại vị trí tiêm hoặc sốt.

'Dù các phản ứng sau tiêm này thường nhẹ và thoáng qua ở đa số các vaccine nhưng việc nhận biết sớm dấu hiệu bất thường và được tư vấn kỹ trước-sau tiêm là rất quan trọng, giúp bảo đảm an toàn tiêm chủng và tăng niềm tin vào chương trình tiêm chủng phòng bệnh não mô cầu', Thầy thuốc ưu tú, Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Ngọc Anh Tuấn nói thêm. Trước thực trạng về mức độ nguy hiểm của bệnh do não mô cầu và tầm quan trọng của việc phòng ngừa, các chuyên gia y tế kêu gọi phụ huynh, nhà trường và toàn xã hội cùng chung tay lan tỏa thông tin, khuyến khích tiêm chủng đúng lịch, đúng bệnh.

Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Liên, Chủ tịch Tập đoàn GSK Việt Nam chia sẻ: 'Chúng tôi tin rằng, khi cộng đồng cùng chung tay lan tỏa thông tin và hành động vì sức khỏe, chúng ta có thể viết nên một chương mới - nơi bệnh não mô cầu sẽ không còn là mối đe dọa. Mỗi mũi tiêm chủng hôm nay không chỉ là lá chắn phòng ngừa bệnh do não mô cầu, mà còn là nền tảng để trẻ em, thanh thiếu niên Việt Nam lớn lên khỏe mạnh'.

Theo THƯ BÙI/Nhân dân