Tội phạm mua bán nam giới có xu hướng tăng lên

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Mai Thị Phương Hoa cho biết mua bán người ở trong nước và mua bán nam giới có xu hướng tăng lên; đã xuất hiện tình trạng mua bán thai nhi, mua bán nam giới để cưỡng bức lao động trên tàu cá

08/05/2023 19:01

Ngày 8-5, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đã chủ trì phiên giải trình về "Việc chấp hành pháp luật về phòng, chống mua bán người".

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga: Ngày càng có nhiều vụ mua bán người bị phát hiện gây bất an, lo lắng trong nhân dân. Ảnh: Phạm Thắng

Phát biểu tại phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu rõ thời gian gần đây, tội phạm mua bán người có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, đối tượng nạn nhân cũng mở rộng không chỉ còn là phụ nữ, trẻ em mà cả nam giới, trẻ sơ sinh, bào thai, nội tạng… Ngày càng có nhiều vụ mua bán người trong nước bị phát hiện gây bất an, lo lắng trong nhân dân.

Trình bày báo cáo tóm tắt ý kiến nghiên cứu của Thường trực Ủy ban Tư pháp liên quan đến nội dung phiên giải trình, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa nêu báo cáo của Bộ Công an trong kỳ báo cáo cho thấy cả nước phát hiện 440 vụ với 876 đối tượng vi phạm và 1.240 nạn nhân bị mua bán, nghi bị mua bán.

Đáng lo ngại, mua bán người ở trong nước và mua bán nam giới có xu hướng tăng lên. Bên cạnh đó, đã xuất hiện tình trạng mua bán thai nhi, mua bán nam giới để cưỡng bức lao động trên tàu cá.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa

Lo ngại hơn, ở một số nơi nổi lên tình trạng mua bán trẻ sơ sinh núp bóng tinh vi các tổ chức mang danh thiện nguyện tự phát. Báo cáo cũng cho thấy Việt Nam không chỉ là nơi xuất phát tội phạm nguồn mà còn là địa bàn trung chuyển mua bán người từ một số nước trong khu vực đi nước thứ ba.

Thường trực Ủy ban Tư pháp đánh giá thời gian qua, tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm mua bán người diễn ra phức tạp, ngày càng nghiêm trọng và có xu hướng gia tăng với tính chất, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt, mang tính vô nhân đạo.

Đồng thời, có sự câu kết chặt chẽ giữa các đối tượng ở trong nước với nước ngoài, được thực hiện bởi các đối tượng chuyên nghiệp...

Cùng với đó, xuất hiện nhiều đường dây phạm tội mua bán người với các thủ đoạn "việc nhẹ, lương cao", tổ chức cho nạn nhân vượt biên để ép buộc làm việc bất hợp pháp trên nước bạn, muốn về nước phải trả một khoản tiền chuộc lớn.

Hay lợi dụng thủ tục đơn giản trong việc kết hôn với người nước ngoài, cho nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài, du lịch, thăm thân... để tổ chức cho nạn nhân ra nước ngoài, sau đó thu giữ giấy tờ, bán sang tay nhiều chủ để cưỡng bức lao động, cưỡng bức mại dâm...

Ngoài ra, còn lợi dụng quy định về hiến ghép tạng, các đối tượng tìm gặp các nạn nhân khó khăn về kinh tế có nhu cầu bán nội tạng, thương lượng mua với giá rẻ, làm giả giấy tờ, sau đó bán cho người bệnh với giá cao.

Cũng theo Ủy ban Tư pháp, cơ quan điều tra các cấp thuộc Bộ Công an đã tiến hành khởi tố 386 vụ/808 bị can. Cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Quốc phòng đã tiến hành khởi tố, sau đó chuyển sang cơ quan điều tra có thẩm quyền 54 vụ/68 đối tượng. Trong đó, đã kết thúc điều tra, chuyển viện kiểm sát cùng cấp để truy tố 339 vụ/693 bị can.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Tư pháp đánh giá số lượng các vụ phạm tội mua bán người được phát hiện, điều tra, xử lý còn ít so với tình hình thực tế. Thậm chí, số lượng các vụ án bị khởi tố về các tội mua bán người ít hơn so với giai đoạn trước.

Tại phiên giải trình, đại diện Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Tòa án Nhân dân Tối cao, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông… đã giải trình, làm rõ những nội dung được các đại biểu quan tâm.

Đồng thời, kiến nghị cần có giải pháp hiệu quả hơn nữa đối với chính sách khuyến khích, tạo công ăn việc làm thu hút lao động tại địa phương và trong phạm vi cả nước để hạn chế tình trạng người dân đi lao động trái phép tại nước ngoài; rà soát nội dung, tăng cường kỹ năng sống và thời lượng giáo dục phòng, chống mua bán người cho học sinh; thành lập, duy trì các mô hình cơ sở hỗ trợ nạn nhân...