![]()
Sự ra đời của 'em bé US-HIFU' đánh dấu một cột mốc quan trọng của y học Việt Nam.
Sáng 18/12, Bệnh viện Phụ sản Thiện An tổ chức hội nghị 'Em bé US-HIFU đầu tiên tại Việt Nam chào đời và kết quả ban đầu sau một năm triển khai kỹ thuật US-HIFU'.
Kỹ thuật US-HIFU bảo tồn khả năng sinh sản cho phụ nữ
Sản phụ Phạm Thị Huyền Trang (30 tuổi, Ninh Bình) từng mắc đa u xơ tử cung khiến chị trải qua một lần sảy thai 20 tuần. Với mong muốn tìm phương pháp xử lý khối u hiệu quả, bảo toàn tử cung để vẫn còn cơ hội làm mẹ, chị đã tìm hiểu và lựa chọn điều trị bằng kỹ thuật US-HIFU tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An.
Ca điều trị được thực hiện vào tháng 11/2024 do Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến (Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Y khoa Quốc gia, Chủ tịch hội Phụ sản Việt Nam) cùng ê-kíp thực hiện đã thu về kết quả tốt đẹp. Chỉ 3 giờ sau khi điều trị, chị Trang đã có thể đi lại, sinh hoạt bình thường. Sau 3 tháng điều trị, chị có thai tự nhiên mà không cần đến bất kỳ phương pháp hỗ trợ sinh sản nào.
Trong suốt quá trình theo dõi thai kỳ, thai nhi phát triển hoàn toàn bình thường trong khi khối u xơ tử cung tiếp tục thu nhỏ dần. Ở lần mang thai này, sau khi khối u xơ được điều trị bằng US-HIFU, sản phụ vẫn còn nhiều lo lắng về khả năng phải khâu vòng cổ tử cung dự phòng.
Tuy nhiên, với kinh nghiệm chuyên môn của Giáo sư Nguyễn Viết Tiến, nguyên nhân sảy thai 20 tuần ở lần mang thai trước đã được xác định là do u xơ tử cung - yếu tố nay đã được loại bỏ. Qua các lần khám thai trực tiếp, mọi chỉ số phát triển của thai nhi cũng như độ dài cổ tử cung của sản phụ đều bình thường, vì vậy không cần khâu vòng cổ tử cung dự phòng trước.
Sáng ngày 26/11/2025, chị Trang sinh mổ một em bé khỏe mạnh ở tuần thai thứ 38, nặng 3,4kg, tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An. Sự ra đời của 'em bé US-HIFU' đánh dấu một cột mốc quan trọng của y học Việt Nam: khi kỹ thuật US-HIFU không chỉ giúp điều trị hiệu quả u xơ tử cung mà còn mở ra hy vọng làm mẹ cho nhiều phụ nữ từng đối diện nguy cơ vô sinh do các bệnh lý phụ khoa như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung.
Nhận định về ca bệnh đặc biệt, Giáo sư Nguyễn Viết Tiến - người tiên phong đưa kỹ thuật US-HIFU về Việt Nam cho biết, sự ra đời của em bé US-HIFU đầu tiên tại Việt Nam là minh chứng rõ ràng cho tính an toàn và hiệu quả của phương pháp US-HIFU.
Tháng 12/2024, Bộ Y tế chính thức phê duyệt cho phép Bệnh viện Phụ sản Thiện An triển khai kỹ thuật điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm (US-HIFU) trong khám bệnh, chữa bệnh theo Quyết định số 3955/QĐ-BYT ngày 27/12/2024. Bộ Y tế khẳng định đây là kỹ thuật mới chưa từng có tại Việt Nam, theo đó Bệnh viện Phụ sản Thiện An là đơn vị y tế đầu tiên và duy nhất hiện nay được cấp phép ứng dụng kỹ thuật này.
Bước tiến lớn trong y học sản khoa
US-HIFU hoạt động dựa trên nguyên lý hội tụ sóng siêu âm vào mô sinh học, dẫn đến sự tăng nhiệt độ tức thời lên đến 65-100 độ C ở mô mục tiêu trong vòng 1 giây, từ đó gây biến tính protein và hoại tử đông không hồi phục. Phần mô mục tiêu bị 'chết đi' và khối u sẽ tự tiêu theo thời gian. Đặc điểm nổi bật nhất của US-HIFU là khả năng tiêu diệt mô đích mà không ảnh hưởng đến mô lành xung quanh.
US-HIFU được đánh giá là bước tiến đột phá của y học hiện đại: không phẫu thuật, không mất máu, không để lại sẹo, bảo tồn chức năng cơ quan, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện và hồi phục nhanh.
Theo Giáo sư Nguyễn Viết Tiến, kỹ thuật này có thể điều trị các bệnh lý về khối u như u xơ tử cung, u gan, u thận, u tụy, u xương.
Ưu điểm của phương pháp này giúp bảo tồn tử cung và khả năng sinh sản của phụ nữ, ngăn ngừa các biến chứng như vỡ tử cung khi mang thai. Đặc biệt, kỹ thuật này phù hợp với các trường hợp u xơ tử cung nằm sâu trong cơ tử cung, khó tiếp cận bằng phẫu thuật. Kết quả điều trị thường rất tốt, nhiều trường hợp 'như kết quả không tưởng'.
Đến nay, Bệnh viện Phụ sản Thiện An đã thực hiện thành công hơn 400 ca điều trị, bao gồm các bệnh lý u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, ung thư gan, u xơ vú và thu về kết quả tốt. Nhiều ca bệnh phức tạp, có khối u to, nằm ở vị trí không thể áp dụng mổ hở hay mổ nội soi, đều được xử lý an toàn và hiệu quả. Người bệnh hồi phục nhanh chóng, có thể trở lại sinh hoạt, đi làm bình thường sau một ngày điều trị, không gặp biến chứng.
Tốc độ giảm kích thước nhanh nhất ở tháng đầu tiên và đạt 60-70% sau một năm. Các triệu chứng như đau bụng, băng kinh, tiểu nhiều, tiểu khó… cũng giảm rõ rệt, giúp người bệnh mau chóng trở lại cuộc sống như trước.
Theo tiết lộ của Giáo sư Tiến, chi phí điều trị bằng kỹ thuật US20 ở Việt Nam thấp hơn nhiều so với các nước khác như Singapore, Anh, Đức, với u nhỏ chỉ khoảng 70-80 triệu đồng, u lớn khoảng 100 triệu đồng. Đây là một ưu điểm lớn, giúp nhiều phụ nữ Việt Nam, kể cả những người thu nhập trung bình và hộ nghèo, có thể tiếp cận với kỹ thuật này. 'Hiện đã có 8 bệnh nhân có thai tự nhiên bằng kỹ thuật này', Giáo sư Tiến nói.
Đánh giá cao những nỗ lực của Bệnh viện Phụ sản Thiện An trong việc chủ động tiếp cận, đầu tư và triển khai một kỹ thuật mới, hiện đại, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao, quy trình chặt chẽ và sự theo dõi nghiêm ngặt trong suốt quá trình điều trị, Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu, đây không chỉ là một sự kiện mang ý nghĩa riêng đối với đơn vị triển khai, mà còn là một dấu mốc đáng ghi nhận đối với chuyên ngành sản phụ khoa nói riêng và ngành y tế Việt Nam nói chung.
Bộ Y tế đánh giá cao vai trò tiên phong và dẫn dắt chuyên môn của Giáo sư Nguyễn Viết Tiến trong quá trình đưa công nghệ US-HIFU về Việt Nam, cũng như trong việc xây dựng quy trình, đào tạo và trực tiếp tham gia triển khai kỹ thuật này tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An.
Thứ trưởng đề nghị Bệnh viện Phụ sản Thiện An cùng đội ngũ chuyên môn sẽ tiếp tục theo dõi dài hạn, thu thập dữ liệu, đánh giá kết quả một cách khoa học, từ đó đóng góp thêm cơ sở thực tiễn cho việc hoàn thiện phác đồ điều trị, cũng như mở rộng khả năng ứng dụng US-HIFU trong việc điều trị các khối u ác tính một cách thận trọng, bền vững và hiệu quả.
Bộ Y tế sẵn sàng đồng hành, lắng nghe và tạo điều kiện trong khuôn khổ quy định để những mô hình triển khai hiệu quả như US-HIFU tại Bệnh viện Phụ sản Thiện An tiếp tục được phát triển và nhân rộng.