HPV thủ phạm gây ung thư
Nguyễn Lê H. 24 tuổi, quê Lào Cai đến khám bệnh vì hiện tượng đau rát khi quan hệ tình dục, tức bụng dưới và chảy máu giữa kỳ kinh. Bác sĩ kiểm tra chẩn đoán dương tính với HPV và ung thư cổ tử cung.
H. chết đứng vì cô không nghĩ mình mắc căn bệnh này vì cô còn trẻ, cô và bạn trai dự định tháng 9 tới sẽ làm đám cưới. H. tâm sự thật cô từng quan hệ tình dục từ năm 15 tuổi, đến nay bản thân H. cũng không nhớ mình có bao nhiêu bạn tình và đã 3 lần phá thai trước tuổi 20. Hai năm nay, H. không quan hệ tình dục như trước mà chỉ cùng bạn trai của mình.
Bác sĩ giải thích vì quan hệ tình dục sớm cộng với lối sống có nhiều bạn tình đã khiến H. mắc virus HPV và gây ra ung thư cổ tử cung.
BS CKII Nguyễn Văn Tiến - Trưởng khoa Ngoại Phụ khoa, Bệnh viện TP.HCM, cho biết so với những phụ nữ có quan hệ tình dục sau năm 21 tuổi thì những người có quan hệ tình dục trong độ tuổi 18-20 tuổi và trước 18 tuổi có nguy cơ bị ung thư cổ tử cung tăng lần lượt là 1,5 lần và 2 lần.
So với những phụ nữ có 1 bạn tình thì những phụ nữ có 2 bạn tình có nguy cơ tăng gấp 2 lần. Nguy cơ này tăng gấp 3 lần ở những phụ nữ có từ 6 bạn tình trở lên. Quan hệ với bạn tình có nguy cơ cao như những người có nhiều bạn tình khác hoặc những người bị nhiễm HPV. Ngược lại, ung thư cổ tử cung ít gặp ở những phụ nữ có bạn tình là người đã cắt da quy đầu.
Ảnh minh hoạ cho bài viết
Cũng theo bác sĩ Tiến ung thư cổ tử cung là một trong những ung thư hàng đầu của các loại ung thư thường gặp của phụ nữ Việt Nam trong những thập niên trước, nay đã giảm xuống hàng thứ 7 và tỉ lệ mắc cũng như tử vong giảm đáng kể chỉ nhờ vào 2 chương trình quốc gia tầm soát ung thư cổ tử cung và tiêm vắc xin ngừa virus HPV.
Ở các nước phát triển, nhờ vào hai chương trình này mà bệnh suất và tử suất của ung thư cổ tử cung đã giảm gần 75% trong vòng 50 năm qua. Ngày nay, 84% trường hợp ung thư cổ tử cung là ở các nước đang phát triển.
Ung thư cổ tử cung là loại ung thư thường gặp nhất của phụ nữ, là loại ung thư dễ phát hiện nhất ở giai đoạn sớm nhất (giai đoạn 0) chỉ có mỗi động tác khám phụ khoa, xét nghiệm HPV và loại ung thư có khả năng điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm, nếu giai đoạn muộn thì có nhiều phương pháp điều trị có thể kéo dài sự sống rất nhiều năm.
Hơn nữa, việc tiêm vắc xin cần thiết vì trong tất cả các loại ung thư người ta chưa tìm được nguyên nhân gây bệnh, chỉ có ung thư cổ tử cung xác định nguyên nhân trên 99% là do virus HPV.
Trong số hơn 40 type virus HPV thì chỉ có khoảng 15 type được xác định là các tác nhân sinh ung. Trong đó, 2 type 16 và 18 được tìm thấy trong 70% các trường hợp ung thư cổ tử cung.
Ai cần tiêm phòng?
Theo BSCKII Nguyễn Thị Minh Thanh – Phó trưởng khoa Khám Chuyên gia- Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, cho rằng hiện nay có những phương pháp để phòng chống lây nhiễm HPV là tiêm vắc xin và quan hệ tình dục an toàn. Tuy nhiên, HPV cũng có thể đi vào cơ quan sinh dục ở những vùng bao cao su không thể che được. Việc làm này có thể giảm nguy cơ bị bệnh nhưng không thể triệt để.
Duy trì mối quan hệ một vợ-một chồng. Mối quan hệ lành mạnh và hạn chế tối đa bạn tình là cách phòng tránh HPV tốt.
Những đối tượng cần được tiêm vắc xin phòng chống HPV là người từ độ tuổi 11 đến 26 tuổi
Đối với phụ nữ: Vắc xin được tiêm cho bé gái từ 9-12 tuổi nhưng cũng có thể sử dụng cho phụ nữ 26 tuổi mà chưa tiêm vắc xin lần nào hoặc chưa tiêm đủ liều vắc xin khi còn nhỏ.
Đối với nam giới: Vắc xin được tiêm cho bé trai từ 11-12 tuổi đồng thời cũng có thể sử dụng cho đàn ông 21 tuổi nếu chưa tiêm vắc xin lần nào hoặc chưa tiêm đủ liều vắc xin khi còn nhỏ. Vắc xin cũng được đề nghị với nam giới 26 tuổi nếu có quan hệ đồng giới hoặc hệ miễn dịch kém.
BS Thanh cũng cho biết thêm giống nhiều loại vắc xin khác, chích ngừa HPV cũng có thể gây ra một số phản ứng dị ứng, tổn thương không mong muốn như: Đau, sưng, ngứa, đỏ tại vị trí tiêm, sốt nhẹ, đau đầu, hoa mắt, mệt mỏ, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, ngất xỉu.